ΑΡΘΡΟ

Της Σωτηρίας Γιαννακοπούλου

Πτυχιούχου του Τμήματος Πολιτικών Επιστημών του Α.Π.Θ.

 

Οι πρώτες αναμετρήσεις των προκριματικών εκλογών για την κατάκτηση του χρίσματος των Δημοκρατικών έθεταν το φαβορί των δημοσκοπήσεων Joe Biden εκτός αγώνα, διαψεύδοντας όλες τις προβλέψεις που τον ήθελαν να ηγείται της αναμέτρησης. Και ενώ όλοι είχαν στρέψει το βλέμμα τους προς τον έτερο διεκδικητή της προεδρίας Bernie Sanders, μια πολιτεία άνοιξε τον δρόμο για την επέλαση του πρώην Αντιπροέδρου, αντιστρέφοντας τα έως τότε αποτελέσματα, θέτοντας πλέον το εκλογικό παιχνίδι υπό νέα βάση. Η πολιτεία αυτή δεν είναι άλλη από την Νότια Καρολίνα, μία πολιτεία σταθμό για την Αμερικανική ιστορία και πολιτική, η οποία πολλάκις έχει αποτελέσει πεδίο συγκρούσεων.

Η Νότια Καρολίνα προέκυψε μετά την διάσπαση της επαρχίας της Καρολίνας το 1729, ενώ αποτέλεσε μία από τις 13 αποικίες που διακήρυξαν την ανεξαρτησία τους από τη Μεγάλη Βρετανία κατά την Αμερικανική Επανάσταση. Ήταν η πρώτη πολιτεία που αποσχίστηκε από την Ένωση το 1861, συγκροτώντας μαζί με άλλες 10 πολιτείες του Νότου τις Συνομόσπονδες Πολιτείες της Αμερικής, γνωστή και για το χαρακτηριστικό επεισόδιο στο Φρούριο Σάμτερ, το οποίο, αν και ασήμαντο, έδωσε το έναυσμα για την έναρξη του Αμερικανικού Εμφυλίου Πολέμου. Η οικονομία των νότιων πολιτειών στηριζόταν κατά βάση στον πρωτογενή τομέα. Το λιμάνι του Τσάρλεστον αποτελούσε τον μεγαλύτερο εμπορικό δίαυλο με την Ευρώπη, ενισχύοντας τις εμπορικές συναλλαγές και την ανάγκη για αύξηση της παραγωγής. Οι εκτενείς φυτείες που δημιουργήθηκαν είχαν ως απόρροια την ανάπτυξη του δουλεμπορίου, με τον πληθυσμό των μαύρων κατοίκων της περιοχής να ανέρχεται στο 30% του συνολικού πληθυσμού. Ο βορράς με σημαία του –φαινομενικά- την υπεράσπιση των δικαιωμάτων των δούλων –κατά βάση αφροαμερικανών- χρησιμοποίησε την δουλεία ως ηθικό αντίβαρο των μακροχρόνιων και αιματηρών συγκρούσεων.

Το ιστορικό πλαίσιο δεν αναφέρεται ασφαλώς τυχαία. Τα εν λόγω γεγονότα είχαν ως αποτέλεσμα την άνθιση των φυλετικών διακρίσεων στην πολιτεία της Νότιας Καρολίνας και την εξάπλωση του ρατσισμού, μολύνοντας την κρίση της κοινής γνώμης. Μάλιστα ο Armistead Burt, μέλος της Βουλής των Αντιπροσώπων για την Νότια Καρολίνα λίγα χρόνια πριν το ξέσπασμα του πολέμου είχε δηλώσει χαρακτηριστικά ότι «ως λευκός είμαι έτοιμος να πολεμήσω για τον έλεγχο της πολιτείας και της χώρας του, που ανακαλύφθηκε από λευκό άνδρα, ανοικοδομήθηκε από λευκό άνδρα, απέκτησε φήμη από λευκό άνδρα και πρέπει να συνεχίσει να είναι η κομητεία του λευκού». Οι αντιλήψεις αυτές, αν και θεωρητικά καταρρίφθηκαν μετά το τέλος του πολέμου, φαίνεται ότι ρίζωσαν σε έναν μεγάλο μέρος του πληθυσμού της πολιτείας της Νότιας Καρολίνας, δεδομένου ότι η τρομοκρατική οργάνωση Κου Κλουξ Κλαν ανέπτυξε έντονη τρομοκρατική δράση, απειλώντας ανοιχτά τον πληθυσμό των αφροαμερικανών. Σήμερα τα δεδομένα έχουν αλλάξει σημαντικά. Η Νότια Καρολίνα φιλοξενεί ένα πλήθος διαφορετικών εθνικοτήτων εντός της επικράτειάς της, με το ποσοστό των λευκών να ανέρχεται στο 63,9%, των αφροαμερικανών στο 27,9%, ενώ ακολουθούν οι Ισπανόφωνοι με 5,3% και οι ασιάτες με 1,5%.

Η πολιτεία της Νότιας Καρολίνας συμμετέχει στις προεδρικές εκλογές από το 1788 με εξαίρεση τις εκλογές του 1864 που είχε αποχωρήσει από την Ένωση. Ως προς την ψήφο της στις εκλογές παρατηρούμε ότι από την εποχή της Ανασυγκρότησης στήριζε σταθερά το Δημοκρατικό Κόμμα, ακολουθώντας το παράδειγμα της πλειοψηφίας των Νότιων Πολιτειών, ωστόσο από το 1964 μέχρι και σήμερα παραμένει πιστή στο Ρεπουμπλικανικό Κόμμα, με εξαίρεση τις εκλογές του 1976 στις οποίες υποστήριξε τον εκπρόσωπο τον Δημοκρατικών Jimmy Carter. Η στροφή προς το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα συνδέεται με την υιοθέτηση μιας πιο φιλελεύθερης προσέγγισης από πλευράς των Δημοκρατικών όσον αφορά τα θέματα των εθνικοτήτων, γεγονός που αποδεικνύει ότι το χάσμα των διαφορετικών φυλών, δυστυχώς δεν έχει ακόμη γεφυρωθεί. Αυτό άλλωστε αποδεικνύεται από το γεγονός ότι η σημαία του Νότου, σύμβολο του εμφυλίου, του ρατσισμού και των φυλετικών διακρίσεων κοσμούσε μέχρι το 2015 το Πολιτειακό Καπιτώλιο στην Κολούμπια.

Οι γερουσιαστές που εκπροσωπούν την Νότια Καρολίνα είναι ο ρεπουμπλικανος Lindsey Graham, ο οποίος ξεκίνησε την πολιτική του καριέρα στο Κογκρέσο από το 1995 μέχρι το 2003, ενώ έκτοτε είναι μέλος της γερουσίας, και ο Tim Scott επίσης πρώην εκπρόσωπος της Νότιας Καρολίνας στο Κογκρέσο και νυν γερουσιαστής από το 2013. Η Νότια Καρολίνα έχει 7 εκπροσώπους στο Κογκρέσο εκ των οποίων οι πέντε ανήκουν στο Ρεπουμπλικανικό Κόμμα και υπόλοιποι 2 στο Δημοκρατικό. Ο Henry Dargan McMaster είναι ο 117ος κυβερνήτης της πολιτείας και πρώην Πρόεδρος του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος της Νότιας Καρολίνας.

Όσον αφορά τις προβλέψεις για την εκλογική μάχη του Νοεμβρίου οι δημοσκοπήσεις εκτιμούν ότι ο πρόεδρος Trump θα συνεχίσει το σερί των ρεπουμπλικανικών στην Νότια Καρολίνα, δίνοντάς του προβάδισμα 4 έως 12 ποσοστιαίων μονάδων έναντι του Joe Biden, παρά το αρνητικό κλίμα εναντίον του εξαιτίας της κακής διαχείρισης της υγειονομικής κρίσης, αλλά και της οικονομικής ύφεσης που χτυπά την πόρτα των Ηνωμένων Πολιτειών. Με βάση όλα όσα ειπώθηκαν περί των φυλετικών διακρίσεων στην συγκεκριμένη πολιτεία, καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι τα εν λόγω στοιχεία ευσταθούν, δεδομένου ότι ο πρόεδρος των Δημοκρατικών είναι βαθιά συνδεδεμένος με τους αφροαμερικανούς, λόγω της συμπόρευσής του με τον πρόεδρο Obama, ενώ ένας από τους βασικούς πυλώνες της προεκλογικής του εκστρατείας ήταν η εξάλειψη των φυλετικών διακρίσεων. Επομένως, η επιλογή Trump ικανοποιεί περισσότερο τις αναχρονιστικές αντιλήψεις μιας μερίδας κατοίκων, οι οποίοι, αν και όχι έκδηλα, εξακολουθούν να υιοθετούν απόψεις περί κατωτερότητας των μαύρων, παραμένοντας νοερά αλλά και «νοητικά» στον 19ο αιώνα.

 

*Το άρθρο της κ. Γιαννακοπούλου δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα www.offlinepost.gr