ΑΡΘΡΟ

Του Χάρη Δαμιανίδη

Απόφοιτου του τμήματος Κοινωνικής Διοίκησης και Πολιτικής Επιστήμης

 

 

Σύμφωνα με το νέο δόγμα των ΗΠΑ, η μεγαλύτερη απειλή για τη χώρα θεωρείται η Κίνα. Η οικονομική γιγάντωση της Κίνας και επομένως η αυξανόμενη πολιτική επιρροή της παγκοσμίως, η εντυπωσιακή αύξηση της στρατιωτικής της ισχύος για να μπορεί να παρεμβαίνει με την δύναμη των όπλων όπου διακυβεύονται τα ζωτικά της συμφέροντα, αμφισβητεί την πρωτοκαθεδρία των ΗΠΑ στον πλανήτη. Η Κίνα διεισδύει σε αγορές που πριν ελέγχονταν από τις ΗΠΑ (Ασία, Αφρική, Μέση Ανατολή) και απειλεί την οικονομική ανάπτυξη των ΗΠΑ στα πλαίσια των καπιταλιστικών ανταγωνισμών. Το γεγονός ότι μέχρι τώρα δεν είχε την ανάλογη πρόσβαση σε διεθνείς χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς (Παγκόσμια Τράπεζα, ΔΝΤ) την οδήγησε στη δημιουργία της Ασιατικής Τράπεζας Επενδύσεων και Υποδομών (AIIB) η οποία με κινεζικά κεφάλαια ύψους 50 δις δολαρίων θεωρείται η ανταγωνίστρια της Παγκόσμιας Τράπεζας και της Ασιατικής Τράπεζας Ανάπτυξης. Στο εγχείρημα συμμετέχουν συνολικά 21 χώρες.

Η τεράστια ανάγκη της Κίνας σε πρώτες ύλες για την ανάπτυξη της βιομηχανίας της αλλά και της στρατιωτικής τεχνολογίας της καθιστά επιτακτικά αναγκαία την δημιουργία συμμαχιών σε οποιαδήποτε γωνιά της γης. Η ανάγκη για όλο και μεγαλύτερη παραγωγικότητα της εργασίας αλλά ταυτόχρονα και η πώληση των εμπορευμάτων της στην παγκόσμια αγορά σε χρόνο συντομότερο από τους ανταγωνιστές της, δημιουργεί την ανάγκη για την κατασκευή κάθε είδους υποδομών (κατασκευή δρόμων, σιδηροδρομικών δικτύων που τα τρένα θα κινούνται με μαγνητική αιώρηση, ενεργειακών μονάδων και τηλεπικοινωνιακών δικτύων).

Το φιλόδοξο αυτό πρόγραμμα της Κίνας έχει την κωδική ονομασία «μια ζώνη – ένας δρόμος» και είναι ευρύτερα γνωστό ως ο «νέος δρόμος του μεταξιού» είναι στην ουσία η προσπάθεια της Κίνας να εκτοπίσει από την παγκόσμια αγορά τους ανταγωνιστές της και να κυριαρχήσει η ίδια. 1814 επενδυτικά προγράμματα σχεδιάζονται ανεξάρτητα από πόσα θα υλοποιηθούν γιατί ο δρόμος αυτός δεν είναι χωρίς εμπόδια. Μέρος αυτού του σχεδίου υλοποιείται και στην Ελλάδα από την COSCO με τον έλεγχο του λιμανιού του Πειραιά και την επιθυμία της Κίνας να έχει πρόσβαση στο σιδηροδρομικό δίκτυο για διείσδυση στην βαλκανική χώρα. Οι αντίπαλες ιμπεριαλιστικές χώρες νιώθουν αυτή την απειλή από την Κίνα. Και όχι μόνο αυτό. Η Κίνα μπορεί να δημιουργεί υποδομές σε διάφορες χώρες, όμως αυτές οι χώρες είναι αναγκασμένες να αγοράζουν κινεζικά προϊόντα και να δανείζονται από την Κίνα. Με άλλα λόγια η Κίνα με το «νέο δρόμο του μεταξιού» δεσμεύει τις χώρες – συνεργάτες. Αυτό μπορεί να θεωρηθεί σαν νεοαποικιοκρατία. Και όπως γίνεται σε τέτοιες περιπτώσεις χρησιμοποιούνται όμορφα λόγια για να κρύψουν την δεινή πραγματικότητα. Γίνεται λόγος για αμοιβαίο όφελος, επωφελή συνεργασία και προσέγγιση πολιτισμών.

Κάτι αντίστοιχο είχε συμβεί τηρουμένων των ιστορικών αναλογιών και με το Σχέδιο Μάρσαλ μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, το οποίο είχε σώσει τις ΗΠΑ. Οι ΗΠΑ τότε δάνειζαν την Ευρώπη της οποίας οι κάθε είδους υποδομές και η παραγωγική βάση είχε καταστραφεί παντελώς από τον πόλεμο και οι χώρες της ήταν αναγκασμένες να αγοράζουν αμερικάνικα προϊόντα και στρατιωτικό υλικό. Αυτή η σχέση της απόλυτης εξάρτησης από τις ΗΠΑ τροφοδότησε την μεταπολεμική ανάπτυξη των ΗΠΑ. Έτσι και τώρα η ορμητικότητα της Κίνας να ελέγξει όλο και περισσότερο τα ήδη περιορισμένα αποθέματα τροφίμων, ενέργειας και φυσικών πόρων δημιουργεί εντάσεις με τις ΗΠΑ και άλλες ιμπεριαλιστικές χώρες που μπορεί να οδηγήσουν και στον πόλεμο. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι παρατηρείται μια εντυπωσιακή αύξηση των στρατιωτικών δαπανών της Κίνας και η δημιουργία βάσεων σε διάφορες περιοχές του πλανήτη. Η ισχυρή στρατιωτική παρουσία είναι η ασπίδα που θα υπερασπιστεί με αποφασιστικό τρόπο τα συμφέροντα της από τους ανταγωνιστές. Άλλωστε μια χώρα για να καταστεί παγκόσμια δύναμη εκτός από οικονομική ισχύ πρέπει να διαθέτει και ασύλληπτη στρατιωτική δύναμη. Και η ιστορία έχει δείξει πως όπου οι αντιθέσεις και τα προβλήματα δεν λύνονται με την διπλωματία και την οικονομία, τότε μιλάνε τα όπλα. Άλλωστε, καπιταλιστική ανάπτυξη χωρίς πόλεμο δεν υπήρξε και ούτε θα υπάρξει.

Και εμείς οι απλοί καθημερινοί άνθρωποι ας μην παρασυρόμαστε από εύσχημους τρόπους και μεγαλοστομίες για να βλέπουμε ότι δεν υπάρχουν φιλολαϊκές ή αντιλαϊκές μεγάλες δυνάμεις. Στόχος όλων είναι η διαρκής και στυγνής εκμετάλλευση χωρών και λαών, η εργαλειοποίηση όλων των εργαζομένων για την επίτευξη όσο το δυνατόν μεγαλύτερου κέρδους για την παγκόσμια κυριαρχία. Ας προβληματιστούμε για το εάν έχουμε την δύναμη, υλική και ηθική, να δημιουργήσουμε έναν άλλο κόσμο όπου οι άνθρωποι θα αξιοποιούν τα επιτεύγματα της τεχνολογίας και την παραγωγικότητα της εργασίας όχι για να ανταγωνίζονται μεταξύ τους αλλά στα πλαίσια της συνεργασίας και της αλληλεγγύης.