ΑΡΘΡΟ

του Παναγιώτη Χατζηγεωργίου

Δικηγόρου Δράμας

Η κοινωνικά φιλελεύθερη αντιπροσωπευτική δημοκρατία θεωρείται από τους περισσότερους και όχι άδικα ως το καλύτερο Πολίτευμα. Βάθρο και θεσμοί αυτής είναι μεταξύ άλλων τα Κόμματα. Που οφείλουν κατά το Σύνταγμα να λειτουργούν δημοκρατικά.

Οι παλιότεροι το θυμούνται. Κάποτε δεν υπήρχαν οργανωμένα κόμματα στη χώρα. Έτσι όπως τα γνωρίσαμε στη μεταπολίτευση. Υπήρχαν οι λεγόμενοι κομματάρχες. Φίλα προσκείμενοι στον ηγέτη. Διαφέντευαν τον τόπο. Ήταν οι παράγοντες που ρύθμιζαν ποιος θα γίνει Βουλευτής. Ποιο θέμα θα επιλυθεί. Ποιος θα διοριστεί και που.

Πλην ΚΚΕ. Που διέθετε οργανώσεις. Όπου βέβαια επικρατούσε ο λεγόμενος δημοκρατικός συγκεντρωτισμός. Κυριαρχούσε η άποψη της ηγεσίας. Παρόλα αυτά γίνονταν συζητήσεις. Υπήρχαν αντιπαραθέσεις. Συνελεύσεις μελών. Εκλογή οργάνων. Συνέδρια.

Αχτίδα εσωκομματικής δημοκρατίας έφερε η ίδρυση του ΚΚΕ εσωτερικού. Η Ανανεωτική Αριστερά και ο Ευρωκομμουνισμός απαλλαγμένοι από δογματισμούς και προσωπολατρία γέννησαν ελπίδες για κόμματα οργανωμένα δημοκρατικά. Με μέλη συνειδητά. Που συνδιαλέγονται και συναποφασίζουν. Όχι απλά ψηφοφόρους.

Μετά την πτώση της Χούντας η κατάσταση άλλαξε. Ιδρύθηκε και γιγαντώθηκε το ΠΑΣΟΚ. Στα πρότυπα της Αριστεράς ίδρυσε οργανώσεις σε όλη τη χώρα. Λειτουργούσαν Γενικές Συνελεύσεις μελών. Υπήρχε εκλογή οργάνων. Οργανωμένα Συνέδρια. Αν και όχι σε πολύ τακτά διαστήματα. Έστω κι αν στα Συνέδρια των 5.000 μελών, ο χρόνος ομιλίας ήταν μόλις δύο λεπτά. Έστω κι αν αποφάσιζαν δια βοής. Υπήρχε μια επίφαση δημοκρατικής λειτουργίας.

Ακολούθησε και η Νέα Δημοκρατία και όλα τα λοιπά κόμματα. Υπήρχαν γραφεία, μέλη, Νομαρχιακές Επιτροπές, Συνέδρια που εξέλεγαν το ανώτατο όργανο την ΚΕ. Καθόριζαν το πρόγραμμα του κόμματος.

Μπορεί να μη υπήρχε στα λοιπά κόμματα η εσωκομματική δημοκρατία που λειτουργούσε στα κόμματα της Ανανεωτικής Αριστεράς (ΚΚΕ εσ., ΕΑΡ, ΣΥΝ, ΣΥΡΙΖΑ) με κατοχυρωμένες μάλιστα καταστατικά τις τάσεις, αλλά υπήρχε έστω μια κατ’ επίφαση εσωκομματική δημοκρατία. Στην οποία και ομνύανε όλα τα κόμματα και όλα τα πολιτικά στελέχη.

Προφανώς βέβαια η κατάσταση στον χώρο της Ανανεωτικής Αριστεράς με τις πάμπολλες τάσεις και απόψεις δεν ήταν ρόδινη. Λειτουργούσε μερικές φορές ακόμη και παραλυτικά. Έστελνε θολά μηνύματα. Δεν ήταν αποτελεσματική εκλογικά.

Αλλά ουδείς μπορεί να παραγνωρίσει ότι ήταν μια όαση εσωκομματικής δημοκρατίας στο πολιτικό μας σύστημα. Που είχε ως κύριο χαρακτηριστικό τα αρχηγικά κόμματα. Όπου ο Αρχηγός αποφασίζει για όλα. Όπου το Υπουργικό Συμβούλιο είναι συχνά διακοσμητικό. Η Κυβέρνηση ως συλλογικό κατά το Σύνταγμα όργανο δεν λειτουργεί. Οι Κοινοβουλευτικές ομάδες λειτουργούν ως λόχοι. Επικυρώνουν απλά προειλημμένες αποφάσεις και νομοσχέδια. Η διάκριση των εξουσιών πάει περίπατο.

Αυτά είναι τα αποτελέσματα της έλλειψης στη χώρα μας εσωκομματικής δημοκρατίας. Όλα τα κόμματα και ιδίως τα μεγάλα πολυσυλλεκτικά έχουν στο εσωτερικό τους, όπως είναι φυσικό και λογικό και διαφορετικές απόψεις και προσεγγίσεις. Πλην όμως για να διατηρήσουν την εύνοια του Αρχηγού δεν τολμούν να εκφραστούν. Συνήθως λειτουργούν ως φράξια, αναμένοντας την αποκαθήλωση και πτώση του υπέρλαμπρου Ηγέτη.

Και αυτά στη χώρα μας τα θεωρούμε κανονικότητα!!! Όχι καταστρατήγηση του Συντάγματος. Αρνούμαστε να συμπορευτούμε με την πορεία των λοιπών δημοκρατικών κομμάτων (κεντροδεξιών και κεντροαριστερών) της Ευρώπης. Συνεχίζουμε τον δικό μας τριτοκοσμικό πολιτικό δρόμο.

Εδώ και χρόνια ήταν φανερό ότι η πολιτική δεν συνέπαιρνε πλέον τα πλήθη. Έπρεπε να βρεθούν νέοι τρόποι προσέγγισης του πολίτη. Για να συμμετέχει. Για να μην αυξάνεται η αποχή. Αναζητούνταν τρόποι ενεργοποίησης των πολιτών. Τα κόμματα στην Ευρώπη υιοθέτησαν την εκλογή Αρχηγού από τη βάση. Όχι μόνο από τα κομματικά όργανα και το Συνέδριο, όπως γίνονταν. Αλλά από όλα τα μέλη τους.

Φρόντισαν όμως στην Εσπερία να θεσπίσουν όρους και προϋποθέσεις. Να βάλουν ασφαλιστικές δικλείδες. Έτσι ώστε να μη προσέρχονταν στην κάλπη ψηφοφόροι μιας χρήσης. Να είναι κάποιος μέλος μήνες για να μπορεί να ψηφίσει. Για να μπορεί να θέσει υποψηφιότητα για Αρχηγός να έχει διαδρομή. Να έχει συγκεντρώσει ικανό αριθμό υπογραφών μελών της ΚΕ του κόμματος. Να έχει καταθέσει την πολιτική του πλατφόρμα. Να υπάρχει επαρκής χρόνος για προεκλογική εκστρατεία των υποψηφίων Αρχηγών. Να ενημερωθούν όσο γίνεται καλύτερα οι ψηφοφόροι. Για να επιλέξουν την βέλτιστη λύση.

Στη χώρα μας τη μέθοδο αυτή εισήγαγε για πρώτη φορά ο ΓΑΠ. Με ελληνική όμως πατέντα. Κλήθηκαν να ψηφίσουν όχι μόνο μέλη αλλά και φίλοι και όσοι άλλοι επιθυμούσαν. Μέχρι και ο Παναγιώτης Ψωμιάδης ψήφισε. Ο Γιώργος Παπανδρέου θριάμβευσε. Ήταν ο μοναδικός υποψήφιος. Εκλέχθηκε με 1.000.000 ψήφους. Τη συντριπτική πλειοψηφία δεν τους ξαναείδαν. Σε λίγα χρόνια κατέρρευσαν παταγωδώς και ο ΓΑΠ και το ΠΑΣΟΚ.

Στη ΝΔ παλιότερα τον Αρχηγό εξέλεγε η ΚΟ του κόμματος. Όχι το Συνέδριο. Στην πορεία ο Πρόεδρος αποφασίστηκε να εκλέγεται από το Συνέδριο. Τέλος ακολούθησε το παράδειγμα του ΠΑΣΟΚ. Εκλογή από τη βάση.

Στην Αριστερά, που είχε δεινοπαθήσει από προσωπολατρία και αρχηγισμούς ο Αρχηγός του κόμματος θεωρούνταν πάντα «πρώτος μεταξύ ίσων». Εκλέγονταν μάλιστα από την ΚΕ του κόμματος. Ούτε καν από το Συνέδριο. Στον ΣΥΝ προχώρησαν γρήγορα ένα βήμα παραπέρα. Εκλογή από το Συνέδριο, που είναι δυσκολότερο να το ελέγξεις.

Ως γνωστόν ο Αρχηγός ελέγχεται και απολογείται κυρίως στο σώμα που τον εξέλεξε. Δηλαδή είτε στην ΚΕ, όπως ακόμη συμβαίνει στο ΚΚΕ, είτε στο Συνέδριο, όπως συνέβαινε έως πριν από λίγα χρόνια στον ΣΥΝ και μετά στον ΣΥΡΙΖΑ.

Επί Τσίπρα αποφασίστηκε να ακολουθήσουν το παράδειγμα του ΓΑΠ. Μόνος υποψήφιος ο Αλέξης. Ψηφοφόροι μέλη και φίλοι της τελευταίας στιγμής. Το κόμμα έτσι κι αλλιώς λόγω της αίγλης του Προέδρου του, που ήταν και ο συνεκτικός κρίκος, είχε παρεκκλίνει σε αρχηγικά πρότυπα. Η πανηγυρική εκλογή του από τη βάση ενδυνάμωσε αυτή τη ροπή. Παρόλα αυτά ο Τσίπρας κρατούσε τα προσχήματα. Λειτουργούσαν τα όργανα. Όπως και οι τάσεις. Υπήρχε εσωκομματική δημοκρατία. Ασκούνταν κριτική.

Οι πρόσφατες εσωκομματικές εκλογές στον ΣΥΡΙΖΑ κατέγραψαν ένα παγκόσμιο ρεκόρ Γκίνες. Λόγω της αιφνίδιας για το κόμμα παραίτησης του Τσίπρα, έσπευσαν να καλύψουν το κενό για να αποφύγουν την κατάρρευση. Δίχως επαρκείς διασφαλίσεις, όρους και προϋποθέσεις. Επιδιώκοντας τη μεγαλύτερη δυνατή προσέλευση ψηφοφόρων δεν διείδαν τους κινδύνους. Επέτρεψαν σε κάποιον παντελώς άγνωστο, να θέσει υποψηφιότητα. Δίχως καν να καταθέσει πολιτική πλατφόρμα.

Με μια έξυπνη επικοινωνιακή πολιτική αυτός άγγιξε τις χορδές ενός εκλογικού σώματος κουρασμένου και απογοητευμένου από τις συντριπτικές ήττες. Ενός σώματος πληγωμένου και εξαγριωμένου με το μητσοτακικό καθεστώς. Που αναζητούσε Μεσσία και αντιμητσοτάκη. Και τον βρήκε στο πρόσωπο του Στέφανου.

Μόνο που όλοι αυτοί που τον ψήφισαν δεν είναι στην πλειοψηφία τους ουσιαστικά μέλη του κόμματος. Είναι μέλη μιας χρήσης. Ψήφισαν έχοντας παντελή άγνοια για το πρόσωπο, τη διαδρομή, τις ιδέες του. Ήταν ραντεβού στα τυφλά.

Δυστυχώς για τον ΣΥΡΙΖΑ, για το πολιτικό, σύστημα για τη Χώρα, συμβαίνει πλέον το εξής παράδοξο. Η συντριπτική πλειοψηφία των οργανωμένων μελών και των κομματικών οργάνων όχι απλά ήταν απέναντί του, αλλά και δεν φαίνονται στην πορεία διατεθειμένοι να συμβιβαστούν με τον Ηγέτη, που θέλει να είναι Ηγεμόνας. Που θέλει να μεταλλάξει το κόμμα. Να αλλάξει όνομα. Σύμβολα. Ιδεολογία. Θέσεις και Πρόγραμμα.

Ορισμένοι πράγματι θα συμβιβαστούν, όπως πάντα συμβαίνει στη ζωή. Στην πλειοψηφία τους όμως δεν θα πειθαρχήσουν στις ήδη εκδηλωθείσες προθέσεις του να μεταλλάξει τον κεντροαριστερό ΣΥΡΙΖΑ σε ένα ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟ ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟ ΚΟΜΜΑ.

Κατά συνέπεια δεν υπάρχει άλλος δρόμος για τον Πρόεδρο Κασσελάκη από αυτόν που επιλέγει. Δηλαδή να καταργήσει τα όργανα. Και το καταστατικό, δηλαδή το Σύνταγμα του Κόμματος. Να λειτουργήσει ως ελέω Θεού Ηγεμόνας. Χωρίς οργανωμένα μέλη, χωρίς κόμμα.

Πώς;;; Μα με κομματάρχες. Όπως τον παλιό καλό καιρό η ΕΡΕ!!!