ΣΕ ΣΥΓΚΙΝΗΤΙΚΟ ΚΛΙΜΑ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΘΗΚΕ Η ΤΕΛΕΤΗ ΟΝΟΜΑΤΟΔΟΣΙΑΣ ΤΟΥ 1ου ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟΥ ΠΡΟΣΟΤΣΑΝΗΣ ΣΕ «ΑΡΕΤΗ ΒΟΓΙΑΤΖΗ – ΜΕΛΑΔΙΝΗ» ΠΡΟΣ ΤΙΜΗΝ ΤΗΣ ΝΗΠΙΑΓΩΓΟΥ Η ΟΠΟΙΑ ΠΡΙΝ ΑΠΟ 91 ΧΡΟΝΙΑ, ΤΟ 1931, ΚΑΤΑΦΕΡΕ ΝΑ ΔΙΑΣΩΣΕΙ ΠΕΡΙΠΟΥ 40 ΝΗΠΙΑ ΑΠΟ ΠΥΡΓΚΑΓΙΑ ΣΤΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ
Μέσα σε συγκινητικό κλίμα πραγματοποιήθηκε την Κυριακή 25 Σεπτεμβρίου 2022 η τελετή ονοματοδοσίας του 1ου Νηπιαγωγείου Προσοτσάνης σε «Αρετή Βογιατζή – Μελαδίνη» προς τιμήν της νηπιαγωγού που έσωσε περίπου 40 νήπια κατά την πυρκαγιά στο νηπιαγωγείο Προσοτσάνης, πριν από 91 χρόνια, το 1931. Με τον τρόπο αυτό, η Προσοτσάνη τίμησε μια ηρωίδα της τοπικής κοινωνίας.
Η πρόταση για την ονοματοδοσία του 1ου Νηπιαγωγείου Προσοτσάνης σε «Αρετή Βογιατζή – Μελαδίνη» προήλθε από τον Μουσικοχορευτικό Σύλλογο Προσοτσάνης «ο Μέγας Αλέξανδρος» και αγκαλιάστηκε από το Σχολικό Συμβούλιο του νηπιαγωγείου και το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Προσοτσάνης, για να λάβει στη συνέχεια την έγκριση από το Υπουργείο Παιδείας.
Στην τελετή ονοματοδοσίας παραβρέθηκαν ο Βουλευτής Ν.Δ. Νομού Δράμας κ. Κωνσταντίνος Μπλούχος, ο Πρόεδρος του Περιφερειακού Συμβουλίου Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης κ. Χρήστος Παπαθεοδώρου, ο Δήμαρχος Προσοτσάνης κ. Θεόδωρος Αθανασιάδης, Αντιδήμαρχοι, Δημοτικοί και Τοπικοί Σύμβουλοι, εκπρόσωποι των σωμάτων ασφαλείας, καθώς και κάτοικοι της περιοχής. Παρών στην τελετή ήταν και ο κ. Βασίλης Μελαδίνης, γιός της Αρετής Βογιατζή – Μελαδίνη.
«Με αξιοθαύμαστη ψυχραιμία κατάφερε να διασώσει όλα τα νήπια»
Στην αρχή της εκδήλωσης η κα Ευαγγελία Γαζιώτου, Διευθύντρια του 1ου Νηπιαγωγείου Προσοτσάνης, αναφέρθηκε στην ηρωική πράξη της Αρετής Βογιατζή – Μελαδίνη, καθώς και στις ενέργειες για την ονοματοδοσία του 1ου Νηπιαγωγείου Προσοτσάνης. Συγκεκριμένα ανέφερε:
«Φέτος συμπληρώνονται 91 χρόνια από ένα άγνωστο στους περισσότερους, αλλά σημαντικό γεγονός που αφορά την τοπική ιστορία της Προσοτσάνης. Τον Νοέμβριο του 1931 κάηκε το μοναδικό τότε Νηπιαγωγείο της Προσοτσάνης, από πυρκαγιά που εκδηλώθηκε στον υπόγειο χώρο όπου στεγαζόταν ξυλουργείο. Το κτίριο βρισκόταν δίπλα στα Εκπαιδευτήρια Προσοτσάνης δηλαδή κάπου εκεί που βρίσκεται σήμερα το ολοήμερο του Α’ Δημοτικού Σχολείου. Η νηπιαγωγός Αρετή Βογιατζή του Στεργίου και της Ελένης ήταν μόλις 16 ετών όταν συνέβη το εν λόγω γεγονός και η δεύτερη σχολική της χρονιά στην Προσοτσάνη. Με αξιοθαύμαστη ψυχραιμία, κατάφερε να διασώσει όλα τα νήπια, περί τα σαράντα, από το φλεγόμενο κτίριο πριν αυτό καταρρεύσει.
Για την ηρωική της πράξη αυτή, τιμήθηκε από τον Επιθεωρητή της εκπαιδευτικής περιφέρειάς της, το Δ.Σ. της Δόξας Δράμας ως αθλήτριά τους, κ.α. φορείς. Το κυριότερο, όμως, ήταν η ευγνωμοσύνη που έδειχναν στο πρόσωπό της οι κάτοικοι της Προσοτσάνης και ιδίως οι γονείς των δεκάδων νηπίων που έσωσε από την πυρκαγιά και ίσως από βέβαιο θάνατο.
Δημοσίευμα δραμινής εφημερίδας εκείνων των ημερών γράφει: “Κατά την προχθεσινήν εν Προσωτσάνη γενομένην μεγάλην πυρκαϊάν του εκεί Νηπιαγωγείου, τα μάλλα συνετέλεσεν εις την διάσωσιν των μικρών μαθητών η ανωτέρω δεσποινίς Αρετή Βογιατζή, η οποία έδειξε αξιοθαύμαστον θάρρος και ως πρώτη αντιληφθείσα την πυρκαϊάν επεδόθη με πρωτοφανή ψυχραιμίαν και δραστηριότητα εις την διάσωσιν των μικρών. Η ηρωική αυτή προσπάθεια της εν λόγω δεσποινίδος είναι από τας σπανίας και τιμά και αυτήν και τον σύλλογον της Δόξης εις ον ανήκει ως αθλήτρια προ πολλού…”.
Το γεγονός αναφέρει στο βιβλίο του «Η Προσοτσάνη μέσα από την Ιστορία», και ο αείμνηστος συμπατριώτης μας Γεώργιος Βουλτσιάδης: “…Η Αρετή Βογιατζή – Μελαδίνη με πολύ μακρά και γόνιμη θητεία. Διορίστηκε το 1930 και έφυγε από την υπηρεσία το 1965. Πάρα πολλοί Προσοτσανιώτες, που τη γνώρισαν σαν δασκάλα τους, είχαν την τύχη να στείλουν σ’ αυτήν και τα παιδιά τους. Θυμάμαι ζωντανά την περιπέτειά μας το 1931, όταν κάηκε το σαθρό οίκημα που υπήρχε δίπλα στα σχολεία, όπου στεγαζόταν το νηπιαγωγείο. Η αυτοθυσία της και η αυταπάρνησή της ήταν παραδειγματική. Μας κατέβασε από τα παράθυρα σαράντα παιδιά, ενώ στον δρόμο περίμεναν με αγωνία εκατοντάδες κάτοικοι να μας δεχθούν στις αγκαλιές τους. Τελευταία πήδησε και η ίδια, όταν το πάτωμα έφευγε κάτω από τα πόδια της”.
Η ονοματοδοσία του Νηπιαγωγείου μας σε “Αρετή Βογιατζή – Μελαδίνη” ήταν μια πρόταση του Μουσικοχορευτικού Συλλόγου Προσοτσάνης “ο Μέγας Αλέξανδρος” που μας έγινε τον Νοέμβριο του 2021. Έπειτα από σύμφωνη γνώμη του Σχολικού Συμβουλίου του Νηπιαγωγείου, του Δημοτικού Συμβουλίου Προσοτσάνης και των ιεραρχικά προϊσταμένων μας, η Υφυπουργός Παιδείας ενέκρινε με την υπ’ αρ. ΦΕΚ 3416/1-7-2022 απόφασή της την προσθήκη προσωνυμίας “Αρετή Βογιατζή – Μελαδίνη” στο 1ο Νηπιαγωγείο Προσοτσάνης.
Το γεγονός αυτό αποτελεί ένδειξη τιμής για την ηρωική της πράξη να διασώσει σαράντα περίπου νήπια από πυρκαγιά. Ήταν μια πράξη αδιαμφισβήτητου θάρρους, απαράμιλλης ψυχραιμίας, αλτρουισμού, συνειδητοποιημένης ευθύνης, υπόδειγμα εκπαιδευτικού. Πρέπει τέτοια γεγονότα της τοπικής μας ιστορίας να αναδεικνύονται και να διδάσκονται προς παραδειγματισμό και υπερηφάνεια στις επόμενες γενιές. Κατά αυτό τον τρόπο, το όνομα της Αρετής θα μείνει στο διηνεκές, για να θυμίζει αλλά και να διδάσκει σε όλους το κατόρθωμά της».
«Ήταν γεννημένη νηπιαγωγός»
Στη συνέχεια η κα Γαζιώτου παρουσίασε το βιογραφικό της Αρετής Βογιατζή – Μελαδίνη. Όπως είπε, «γεννήθηκε στη Δράμα το 1915. Στα 12 της χρόνια, πήγε εσώκλειστη στο Παρθεναγωγείο – Διδασκαλείο των Σερρών, απ’ όπου αποφοίτησε ως νηπιαγωγός τρία χρόνια μετά. Ορκίστηκε στη Δράμα και διορίστηκε στην Προσοτσάνη το 1930, στο μοναδικό νηπιαγωγείο που υπήρχε τότε. Υπηρέτησε μέχρι το 1960 εκεί, χρονιά που μετατέθηκε μαζί με τον σύζυγό της στη Δράμα, όπου υπηρέτησε στο 2ο Νηπιαγωγείο έως το 1965, και από τότε έως τις αρχές της δεκαετίας του 1970 που συνταξιοδοτήθηκε υπηρέτησε στη Θεσσαλονίκη στο 21ο Νηπιαγωγείο.
Στη διάρκεια της τρίτης βουλγαρικής κατοχής (1941-44), όλο το διδακτικό προσωπικό της Ανατολικής Μακεδονίας μεταφέρθηκε στη Θεσσαλονίκη. Εκεί, τα χρόνια του πολέμου, η Αρετή υπηρέτησε στο 12ο Νηπιαγωγείο. Παντρεύτηκε το 1941 τον Προσοτσανιώτη διδάσκαλο Μελαδίνη Αριστείδη του Βασιλείου και της Αικατερίνης. Επέστρεψε, μαζί με τον άντρα της και τα δύο της παιδιά, Βασίλη και Ελένη, στην Προσοτσάνη το 1947. Πέθανε στην Αθήνα στις 18 Μαΐου του 1979, σε ηλικία 64 χρονών, από την επάρατο νόσο.
Η εργασία των διδασκόντων την εποχή εκείνη, οι συνθήκες, τα ωράρια και οι υπηρεσιακές υποχρεώσεις ήταν απόλυτα διαφορετικές από τις σημερινές. Το ωράριο ήταν πρωί-απόγευμα και το Σάββατο πρωί. Επιπρόσθετα, υπήρχαν εκθέσεις χειροτεχνίας στην Επιθεώρηση, γυμναστικές επιδείξεις, οργάνωση συσσιτίων και θεατρικές παραστάσεις για τους κατοίκους του χωριού αλλά και για την παραμεθόριο. Η προσπάθεια όλων τότε ήταν, πέρα από τη μάθηση, να διασκεδάσουν την ένδεια των ανθρώπων. Με δική της πρωτοβουλία μέσω παρεμβάσεών της στην Επιθεώρηση, εισήγε εποπτικά μέσα διδασκαλίας με τη μορφή εκπαιδευτικών παιχνιδιών της σχολής Μοντεσόρι.
Η Αρετή ανέβαζε συχνά θεατρικές παραστάσεις, γράφοντας τη μουσική, σκηνοθετώντας και ζωγραφίζοντας τα σκηνικά, παρασέρνοντας έτσι σε αυτή τη δημιουργικότητα τα νήπια του σχολείου της και όχι μόνον. Αυτό ήταν ένα χαρακτηριστικό που διατήρησε μέχρι τέλους. Αγαπούσε τα παιδιά, την ατμόσφαιρα του σχολείου και θυμόταν πάντα, εκτός από τα ονόματα των παιδιών της κάθε χρονιάς, και τα ονόματα των μανάδων τους, καθώς και τα ονόματα των μαθητών της από προηγούμενες χρονιές. Ήταν γεννημένη νηπιαγωγός».
Οι σφραγίδες της Αρετής Βογιατζή – Μελαδίνη στο 1ο Νηπιαγωγείο Προσοτσάνης
Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης χαιρετισμό απεύθυναν ο Δήμαρχος Προσοτσάνης κ. Θόδωρος Αθανασιάδης, ο Πρόεδρος του Μουσικοχορευτικού Συλλόγου Προσοτσάνης «ο Μέγας Αλέξανδρος» κ. Κωνσταντίνος Παπαδόπουλος και ο γιος της Αρετής Βογιατζή – Μελαδίνη, κ. Βασίλης Μελαδίνης. Γραπτό χαιρετισμό απέστειλε η Βουλευτής ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής Ν. Δράμας κα Χαρά Κεφαλίδου, η οποία δεν μπόρεσε να παραβρεθεί στην εκδήλωση, λόγω ανειλημμένων υποχρεώσεων.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο κ. Μελαδίνης προσέφερε στο 1ο Νηπιαγωγείο Προσοτσάνης μια συλλογή από σφραγίδες με θέματα και παραμύθια με τις οποίες η μητέρα του, η Αρετή Βογιατζή – Μελαδίνη, «διαπαιδαγωγούσε τα παιδιά της». Όπως εξήγησε, «όταν τα νήπια πέρναγαν το κατώφλι του νηπιαγωγείου, για όση ώρα ήταν μαζί της, ήταν παιδιά της». Επίσης ο κ. Μελαδίνης προσέφερε στον Δήμαρχο κ. Αθανασιάδη και στον Πρόεδρο του συλλόγου κ. Παπαδόπουλο πίνακες ζωγραφικής.
«Παρότι ήταν 16 ετών, μας δίδαξε ότι υπάρχει ψυχή και θέληση»
Σε δήλωσή του στην εφημερίδα «Εργασία… συν», ο Δήμαρχος Προσοτσάνης κ. Θόδωρος Αθανασιάδης έκανε λόγο για «μια άριστη πρωτοβουλία που πάρθηκε από τον σύλλογο που κρατάει πραγματικά την παράδοση στην Προσοτσάνη», τον Μουσικοχορευτικό Σύλλογο «ο Μέγας Αλέξανδρος» και πρόσθεσε: «Αυτή η πρωτοβουλία είχε ως θέμα να μας πάει πίσω 91 χρόνια για να μας πει ότι δεν πρέπει να ξεχνάμε. Ότι υπήρχαν προσωπικότητες οι οποίες έπαιξαν ένα σημαντικό ρόλο, έγραψαν σελίδες στην Ιστορία της τοπικής κοινωνίας και κάποτε να βρούμε τη δύναμη να τους τιμήσουμε. Αυτό κάναμε. Πιστεύω ότι μας δόθηκε η ευκαιρία να γνωρίσουμε την προσωπικότητα αυτής της νηπιαγωγού, η οποία παρότι ήταν 16 ετών, μας δίδαξε ότι υπάρχει ψυχή, υπάρχει θέληση, μέσα από αυτό το ελληνικό στοιχείο και ότι αυτό θα πρέπει κι εμείς να το μεταλαμπαδεύσουμε. Δίνουμε υπόσχεση, έστω μετά από 91 χρόνια, ότι θα τιμήσουμε το έργο της και θα είμαστε κι εμείς συνεχιστές».
«Ξανά στο προσκήνιο η μνήμη της μητέρας μου»
Μιλώντας στην εφημερίδα «Εργασία… συν», ο κ. Βασίλης Μελαδίνης, γιος της Αρετής Βογιατζή – Μελαδίνη, σημείωσε: «Ένα μεγάλο ευχαριστώ σε όλους αυτούς, ιδιαίτερα στον Μουσικοχορευτικό, στον Δήμο και στο 1ο Νηπιαγωγείο, που έφεραν ξανά στο προσκήνιο τη μνήμη της μητέρας μου, μετά από τόσα πολλά χρόνια και πρόσφεραν, πέρα από τα άλλα, τέτοια μεγάλη τιμή και χαρά σε εμένα και την οικογένειά μου».
«Οι μνήμες θα πρέπει να μένουν ζωντανές και να μας διδάσκουν»
Ο Πρόεδρος του Μουσικοχορευτικού Συλλόγου Προσοτσάνης «ο Μέγας Αλέξανδρος» κ. Κωνσταντίνος Παπαδόπουλος δήλωσε στην «Εργασία… συν»: «Είναι μια ιδιαίτερη ημέρα, καθώς ανασκάψαμε τις μνήμες ανθρώπων και τις φέραμε μπροστά στο προσκήνιο. Τιμούμε μια νηπιαγωγό, μια γυναίκα, μια ηρωίδα γυναίκα, που πριν 91 χρόνια κατάφερε να σώσει τα παιδιά του νηπιαγωγείου της από μια φωτιά. Οι μνήμες θα πρέπει να μένουν ζωντανές, να μας διδάσκουν, να μπορούμε κι εμείς μέσα από αυτές να παίρνουμε τη ψυχή αυτής της γυναίκας στη συγκεκριμένη περίπτωση. Χρειαζόμαστε ως νέοι άνθρωποι να έχουμε πρότυπα, πρότυπα σταθερά, πρότυπα πραγματικά. Η σημερινή κοινωνία οφείλει να γυρίσει στο παρελθόν και να τιμήσει ανθρώπους, όπως την Αρετή Βογιατζή – Μελαδίνη».
«Τέτοια γεγονότα της τοπικής μας ιστορίας πρέπει να αναδεικνύονται και να διδάσκονται στις επόμενες γενιές»
Τέλος, η κα Ευαγγελία Γαζιώτου, Διευθύντρια του 1ου Νηπιαγωγείου Προσοτσάνης, ανέφερε, μιλώντας στην εφημερίδα «Εργασία… συν»: «Είμαι ιδιαίτερα χαρούμενη με την τελετή που έγινε, με αφορμή την ονοματοδοσία του νηπιαγωγείου μας σε “Αρετή Βογιατζή – Μελαδίνη”. Ξεκίνησε από μια πρόταση του Μουσικοχορευτικού Συλλόγου Προσοτσάνης “ο Μέγας Αλέξανδρος”. Συνεδριάσαμε ως σύλλογος διδασκόντων. Αφού συμφωνήσαμε, κάναμε την εισήγηση στο Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Προσοτσάνης. Η εισήγησή τους ήταν θετική και από εκεί και πέρα πήρε το δρόμο για το Υπουργείο. Βγήκε το ΦΕΚ και πλέον το σχολείο μας μετονομάστηκε σε “Αρετή Βογιατζή-Μελαδίνη”. Θεωρούμε ότι τέτοια γεγονότα της τοπικής μας ιστορίας πρέπει να αναδεικνύονται και να διδάσκονται προς παραδειγματισμό και υπερηφάνεια στις επόμενες γενιές. Αποτελεί ένδειξη τιμής για την ηρωική της πράξη αυτό το γεγονός. Ήταν μια πράξη θάρρους και ψυχραιμίας. Θεωρούμε ότι η Αρετή Βογιατζή – Μελαδίνη ήταν υπόδειγμα εκπαιδευτικού».
