Η ιστορία του Διοικητηρίου Δράμας

Από τον Στ. Παττακό το 1969 στον Γ. Παπαδόπουλο το 2021

Η προσπάθεια του Αντιπεριφερειάρχη Δράμας Γ. Παπαδόπουλου να περάσει το κτήριο στην κυριότητα της Περιφέρειας Α.Μ.Θ. για να πραγματοποιηθούν εργασίες συντήρησης και ενεργειακής αναβάθμισης μέσω συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων φέρνει στο προσκήνιο ιστορικές πτυχές του διοικητικού κέντρου της Δράμας

Εκτιμάται πως θα επιτευχθεί μεγάλη εξοικονόμηση ενέργειας και όφελος που θα φτάνει τις 60.000 ευρώ το χρόνο, εφόσον υπάρξει αίσια κατάληξη

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

ΣΠΥΡΟΣ ΛΑΤΣΑΣ

Προσπάθειες για μεταβίβαση της κυριότητας του κτηρίου του Διοικητηρίου στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης βρίσκονται σε εξέλιξη, μετά από τη λήψη σχετικής πρωτοβουλίας από τον Αντιπεριφερειάρχη Δράμας κ. Γιώργο Παπαδόπουλο. Στόχος αυτής της ενέργειας είναι να δοθεί η δυνατότητα να προχωρήσουν εργασίες συντήρησης και ενεργειακής αναβάθμισης του κτηρίου, μέσω χρηματοδότησης από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων ή το ΕΣΠΑ, χωρίς να υπάρξει επιβάρυνση του προϋπολογισμού της Π.Ε. Δράμας. Για να συμβεί, όμως, αυτό απαραίτητος είναι ο τίτλος κυριότητας του κτηρίου, το οποίο προς το παρόν ανήκει στο Ελληνικό Δημόσιο.

Παράλληλα, μέσα από τη σχετική αλληλογραφία για την ευόδωση της μεταβίβασης κυριότητας έρχονται στο προσκήνιο και άγνωστες για το ευρύ κοινό ιστορικές πτυχές του κτηρίου, το οποίο, αδιαμφισβήτητα, εδώ και δεκαετίες, αποτελεί το διοικητικό κέντρο της Δράμας. Μέσα, λοιπόν, από επίσημα έγγραφα, ΦΕΚ και συμβόλαια δωρεάς, ξετυλίγεται το κουβάρι της ιστορίας του Διοικητηρίου, από τα χρόνια της Δικτατορίας μέχρι και σήμερα…

Η προσπάθεια μεταβίβασης της κυριότητας του Διοικητηρίου

Το αίτημα της Περιφερειακής Ενότητας Δράμας για μεταβίβαση της κυριότητας του κτηρίου του Διοικητηρίου στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης καταγράφεται σε σχετικό έγγραφο προς το Υπουργείο Οικονομικών, με ημερομηνία 4-12-2020. Το έγγραφο υπογράφεται από την Πολιτική Μηχανικό και Προϊσταμένη του Τμήματος Δομών Περιβάλλοντος της Διεύθυνσης Τεχνικών Έργων της Π.Ε. Δράμας κ. Ανδρονίκη Κεφαλίδου και σε αυτό περιέχονται στοιχεία σχετικά με το κτήριο του Διοικητηρίου.

Αντίστοιχο έγγραφο, προς την Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου (ΕΤΑΔ) Α.Ε. είχε σταλεί στις 10 Ιουλίου 2020. Το έγγραφο υπογραφόταν από τον Τοπογράφο Μηχανικό και Προϊστάμενο της Διεύθυνσης Τεχνικών Έργων της Π.Ε. Δράμας κ. Θόδωρο Σιδηρόπουλο και με αυτό εκφράζονταν με επίσημο τρόπο αίτημα για παραχώρησης της χρήσης για 50 χρόνια στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης του κτηρίου του Διοικητηρίου Δράμας.

Στην υπηρεσιακή αλληλογραφία αναπτύσσεται μια σειρά επιχειρημάτων για τη μεταβίβαση, ενώ παράλληλα παρατίθεται αναλυτικά και ο σκοπός που θα επιτευχθεί από αυτήν.

Συγκεκριμένα, μετά τη μεταβίβαση, η Διεύθυνση Τεχνικών Έργων της Π.Ε. Δράμας προτίθεται να προχωρήσει:

1. Στην τροποποίηση του ρυμοτομικού σχεδίου της πόλης της Δράμας ώστε να νομιμοποιηθεί η αυθαίρετη κατασκευή του μεταλλικού στεγάστρου της κεντρικής εισόδου του κτηρίου του Διοικητηρίου Δράμας που κατασκευάσθηκε σε κοινόχρηστο χώρο (δρόμο), ώστε το κτήριο του Διοικητηρίου να είναι νόμιμο.
2. Στην έκδοση των απαιτούμενων οικονομικών αδειών για την κατασκευή έργων συντήρησης και ενεργειακής αναβάθμισης του κτηρίου του Διοικητηρίου Δράμας.
3. Στη χρηματοδότηση και κατασκευή έργων συντήρησης και ενεργειακής αναβάθμισης του κτηρίου του Διοικητηρίου Δράμας.

Ειδικά για τη μεταλλική κατασκευή, στα έγγραφα προς τους φορείς του Δημοσίου, επισημαίνεται πως «επειδή δεν επιτρέπεται νομιμοποίηση κατασκευής επί κοινοχρήστου χώρου, θα πρέπει να προηγηθεί τροποποίηση του εγκεκριμένου ρυμοτομικού σχεδίου της πόλης με προτεινόμενη τη δημιουργία παρόδιας στοάς στην προβολή του στεγάστρου. Με την πρόταση αυτή, παραμένει κοινόχρηστος ο από κάτω χώρος διέλευσης και άρα διατηρείται το ισοζύγιο κοινοχρήστων χώρων που απαιτεί ο νόμος, ταυτόχρονα όμως παραχωρείται σε ιδιωτική χρήση ο άνωθεν “αέρας”».

Το συνολικό εμβαδό της αιτούμενης για παραχώρηση έκτασης είναι 5.528 τ.μ. και σε αυτό το οικόπεδο έχει κατασκευαστεί το κτήριο του Διοικητηρίου Δράμας, το οποίο είναι πενταόροφο με υπόγειο, συνολικής δομημένης επιφάνειας 14.434,22 τ.μ.

Όπως αναφέρεται στην αλληλογραφία, το Διοικητήριο είναι το διοικητικό κέντρο της Δράμας, διότι στεγάζει εκτός από τις υπηρεσίες της Περιφερειακής Ενότητας Δράμας, υπηρεσίες του Δήμου Δράμας, υπηρεσίες της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας – Θράκης, υπηρεσίες του Υπουργείου Οικονομικών, υπηρεσίες του Υπουργείου Παιδείας, υπηρεσίες του Υπουργείου Υγείας, υπηρεσίες του Υπουργείου Δικαιοσύνης, τη στατιστική υπηρεσία ΕΛΣΤΑΤ.

Ενδιαφέρον, βέβαια, έχουν και οι αναφορές στην εξοικονόμηση που θα επιτευχθεί, εφόσον προχωρήσει η συντήρηση και ενεργειακή αναβάθμιση του κτηρίου, μετά τη μεταβίβασή του. Αρχικά επισημαίνεται πως το Διοικητήριο «εμφανίζει λόγω της παλαιότητας (κατασκευάστηκε το 1975) σημαντικές φθορές» και στη συνέχεια τονίζεται πως «είναι πολύ ενεργοβόρο και απαιτείται η ενεργειακή του αναβάθμιση για την εξοικονόμηση ενέργειας, παρέμβαση που θα μειώσει την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας του κτηρίου περίπου κατά 120.000 κιλοβατώρες ανά έτος και το κόστος λειτουργίας του περίπου κατά 60.000 ευρώ ανά έτος».

Τα στελέχη της Διεύθυνσης Τεχνικών Έργων της Περιφερειακής Ενότητας Δράμας, στις επιστολές τους, σημειώνουν πως «υπάρχει η δυνατότητα χρηματοδότησης και κατασκευής έργων συντήρησης και ενεργειακής αναβάθμισης του κτηρίου του Διοικητηρίου Δράμας από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και από το ΕΣΠΑ της Περιφέρειας». Επίσης, τονίζεται πως «η Περιφέρεια Α.Μ.Θ. με την Τεχνική της Υπηρεσία την Διεύθυνση Τεχνικών Έργων της Π.Ε. Δράμας έχει την τεχνική επάρκεια και εμπειρία να υλοποιήσει τα έργα αυτά». Το πρόβλημα όμως, όπως επισημαίνεται στα έγγραφα, είναι «το ιδιοκτησιακό καθεστώς του κτηρίου, δηλαδή το γεγονός ότι η Περιφέρεια Α.Μ.Θ. δεν είναι ιδιοκτήτης του κτηρίου είναι ο ανασταλτικός παράγοντας στην υλοποίηση των έργων». Με λίγα λόγια, οι υπηρεσίες της Π.Ε. Δράμας δεν μπορούν να προχωρήσουν στην υλοποίηση των σχετικών έργων, διότι η Περιφέρεια Α.Μ.Θ./Π.Ε. Δράμας δεν είναι ιδιοκτήτης του ακινήτου.

Η ιστορία του κτηρίου

Μέσα από τα επίσημα έγγραφα, υπάρχουν αναφορές και για ιστορικά στοιχεία του Διοικητηρίου, καθώς σχετίζονται με το ιδιοκτησιακό καθεστώς του κτηρίου. Οι πρώτες ενέργειες για την ανέγερση του κτηρίου ξεκίνησαν επί Χούντας, την εποχή της Δικτατορίας των Συνταγματαρχών, όταν και είχε καταλυθεί το δημοκρατικό πολίτευμα στη χώρα.

Συγκεκριμένα, στις 5 Νοεμβρίου του 1969, με συμβόλαιο δωρεάς, δόθηκε ένα τμήμα του οικοπέδου από τον Δήμο Δράμας στο Ελληνικό Δημόσιο, προκειμένου να κατασκευαστεί το Διοικητήριο Δράμας, με δαπάνες του Ελληνικού Δημοσίου.

Το συμβόλαιο δωρεάς υπογράφηκε από τον Ηλία Ηλιάδη, Δήμαρχο Δράμας, και τον Μάνο Χαρίσιο, οικονομικό έφορο Δράμας, ο οποίος εκπροσωπούσε το Ελληνικό Δημόσιο. Η εκτιμώμενη αξία του οικοπέδου, όπως προέκυψε από τη σχετική επιτροπή εκτιμήσεως ήταν 900.000 δραχμές, δηλαδή 250 δραχμές το τ.μ.

Αξίζει να σημειωθεί ότι από τον Δήμο Δράμας παραχωρήθηκε δωρεάν στο Δημόσιο οικόπεδο έκτασης 3.600 τ.μ., το οποίο ήταν ένα μέρος του χώρου όπου θα ανεγείρονταν το Διοικητήριο. Το συγκεκριμένο οικόπεδο είχε περιέλθει στο Δήμο Δράμας με απόφαση του Νομάρχη Δράμας Δημήτριου Παπαδημητρίου στις 7 Μαΐου 1964 και λίγα χρόνια αργότερα, ο Δήμος Δράμας προχωρά στη δωρεάν παραχώρησή του.

Το άλλο τμήμα του χώρου για την ανέγερση του Διοικητηρίου Δράμας, ο οποίος ήταν ιδιωτικός, απαλλοτριώθηκε με την από 14 Οκτωβρίου 1969 απόφαση (δημοσιεύτηκε σε ΦΕΚ στις 7 Φεβρουαρίου 1970) των Υπουργών Εσωτερικών και Οικονομικών «περί κηρύξεως απαλλοτριωτέου του χώρου δια την ανέγερσιν του Διοικητηρίου Δράμας».

Με την απόφαση κηρύχθηκε αναγκαστικώς απαλλοτριωτέα για λόγους δημοσίας ωφέλειας έκταση 2.870,50 τ.μ., εντός του χώρου ανέγερσης του Διοικητηρίου Δράμας, ανάμεσα στις οδούς Εθνικής Αμύνης και 1^ης Ιουλίου. Μάλιστα στην απόφαση γίνεται λόγος και για κτηματολογικό διάγραμμα του προς διαμόρφωση χώρου ανέγερσης του Διοικητηρίου Δράμας, με ημερομηνία 2 Ιουλίου 1969. Όπως σημειώνεται στην απόφαση, η απαλλοτρίωση κηρύσσεται υπέρ του Δημοσίου εις βάρος σχετικής πίστωσης των Δημοσίων Επενδύσεων.

Η συγκεκριμένη απόφαση υπογράφεται από τον Α’ Αντιπρόεδρο της Κυβέρνησης και Υπουργό Εσωτερικών Στυλιανό Παττακό και από τον Υπουργό Οικονομικών Αδαμάντιο Ανδρουτσόπουλο.

Τελικά, η ανέγερση του κτηρίου πραγματοποιήθηκε στα χρόνια της Μεταπολίτευσης, καθώς η σχετική οικοδομική άδεια εκδόθηκε το 1975, ενώ για την κατασκευή της αίθουσας εκδηλώσεων εκδόθηκε οικοδομική άδεια το 2004.

Η ιστορία του κτηρίου, όπως προκύπτει από την ιστορική αναδρομή, ξεκινάει από την εποχή του Στυλιανού Παττακού και φτάνει στις μέρες μας, στην εποχή του νυν Αντιπεριφερειάρχη Δράμας Γιώργου Παπαδόπουλου.

Προσπάθεια μεταβίβασης και του εργοταξίου απέναντι από το Δασαρχείο

Παράλληλα, με την προσπάθεια μεταβίβασης του Διοικητηρίου, με πρωτοβουλία του Αντιπεριφερειάρχη Δράμας κ. Γιώργου Παπαδόπουλου, οι υπηρεσίες της Π.Ε. Δράμας έχουν εκκινήσει τη διαδικασία και για παραχώρηση της χρήσης στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης του δημοσίου κτήματος εργοταξίου Δράμας (απέναντι από το Δασαρχείο Δράμας)

Συγκεκριμένα, το θέμα τίθεται σε έγγραφο προς την ΕΤΑΔ Α.Ε., με ημερομηνία 9 Ιουλίου 2020. Το έγγραφο υπογράφεται από την Πολιτική Μηχανικό και Προϊσταμένη του Τμήματος Δομών Περιβάλλοντος της Διεύθυνσης Τεχνικών Έργων της Π.Ε. Δράμας κ. Ανδρονίκη Κεφαλίδου.

Όπως αναφέρεται ο σκοπός της παραχώρησης χρήσης έχει να κάνει με:

1. Τη νομιμοποίηση των αυθαίρετων κατασκευών του.
2. Την έκδοση οικοδομικής άδειας για την κατασκευή μεταλλικού υποστέγου συνολικού εμβαδού περίπου 250 τ.μ.
3. Την κατασκευή μεταλλικού υποστέγου συνολικού εμβαδού περίπου 250 τ.μ.

Ο συγκεκριμένος χώρος βρίσκεται επί της οδού Αγ. Κωνσταντίνου, έχει συνολικό εμβαδό 23.600 τ.μ. και χρησιμοποιείται από τη Διεύθυνση Δασών της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας – Θράκης και από τη Διεύθυνση Τεχνικών Έργων της Περιφερειακής Ενότητας Δράμας.

Σχετικά με το ιδιοκτησιακό καθεστώς του χώρου, επισημαίνεται στην υπηρεσιακή αλληλογραφία, ότι σε έγγραφο από 13 Μαΐου 1967 του Υπ. Δημοσίων Έργων, Ειδική Υπηρεσία Υδραυλικών Έργων Ανατολικής Μακεδονίας αναφέρεται ότι το ακίνητο είναι του Υπουργείου Δημοσίων Έργων και Γεωργίας και κατέχεται από τις υπηρεσίες ΕΥΥΕ ΑΜ, ΚΟΜΔΕ, ΥΕΒ και Διεύθυνση Δασών (πρώην ΥΔΕΘρ.).

Επίσης, στο έγγραφο πως την ΕΤΑΔ Α.Ε. σημειώνεται πως με απόφαση στις 21 Νοεμβρίου 2008 του Προϊσταμένου της Κτηματικής Υπηρεσίας Δράμας έγινε καταγραφή του ακινήτου στο Γενικό Βιβλίο Καταγραφής ως οικόπεδο με έκταση 23.600 τ.μ. προερχόμενο από απαλλοτρίωση υπέρ του Υπουργείου Συγκοινωνιών, νυν ΥΠΕΧΩΔΕ, έτους 1938, για την κατασκευή εργοταξίου του πρώην Ταμείου Υδραυλικών Έργων Μακεδονίας του Ν. Δράμας.

Στο έγγραφο της Π.Ε. Δράμας προς την ΕΤΑΔ επισημαίνεται πως «εντός του οικοπέδου βρίσκονται συνολικά 36 κτίσματα, κατασκευασμένα σε διάφορες χρονικές περιόδους. Το συνολικό εμβαδόν τους ανέρχεται σε 4.805 τ.μ. Σχεδόν όλες οι κατασκευές είναι ισόγειες». Ακόμη γίνεται γνωστό πως «η Διεύθυνση Τεχνικών Έργων της Π.Ε. Δράμας χρησιμοποιεί το ακίνητο ως εργοτάξιο α) για τη στέγαση των οχημάτων και των μηχανημάτων της σε υπόστεγο, β) για τη στέγαση υλικών και ανταλλακτικών σε αποθήκη και γ) για τη στέγαση του εργατοτεχνικού προσωπικού σε κτήριο των γραφείων».

Αξίζει να σημειωθεί ότι «τον Αύγουστο του 2017 καταστράφηκε ολοσχερώς από πυρκαγιά το υπόστεγο με αποθήκη όπου στεγαζόταν τα οχήματα, τα μηχανήματα έργου, τα υλικά και ανταλλακτικά της Π.Ε. Δράμας και έκτοτε είναι εκτεθειμένα σε όλες τις καιρικές συνθήκες. Συνέπεια αυτής της κατάστασης είναι αυτά τα μεγάλης αξίας μηχανήματα να υφίστανται μεγαλύτερη φθορά».

Σύμφωνα με όσα περιέχονται στο έγγραφο για την παραχώρηση χρήσης, «επιτακτική ανάγκη και πρόθεση της Περιφερειακής Ενότητας Δράμας είναι η κατασκευή νέου μεταλλικού υποστέγου συνολικού εμβαδού 250 τ.μ. (για τα οχήματα – μηχανήματα περίπου 210 τ.μ., αποθηκευτικός χώρος για υλικά και ανταλλακτικά περίπου 40 τ.μ.) για την κάλυψη των αναγκών της. Για την υλοποίηση του έργου θα πρέπει να νομιμοποιηθούν και τα 36 κτίσματα τα οποία στερούνται οικοδομικής άδειας και να εκδοθεί άδεια δόμησης για τη νέα κατασκευή του μεταλλικού υποστέγου».

Για να συμβούν, όμως, όλα αυτά, όπως χαρακτηριστικά τονίζεται, «σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, η νομιμοποίηση των αυθαιρέτων κατασκευών του ακινήτου, η έκδοση της οικοδομικής άδειας του υποστέγου και η κατασκευή του υποστέγου μπορούν να γίνουν μόνο από τον ιδιοκτήτη του ακινήτου».