Η φύση της θρησκευτικής νομής (και η έλλειψη φαντασίας στην αντιγραφή)

ΑΡΘΡΟ

Του Βασίλειου Μελαδίνη

Αρχιτέκτονα Χωροτάκτη

Το άρθρο αυτό πραγματεύεται τα της «Επικρατούσης θρησκείας στην Ελλάδα, που είναι, της Ανατολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού», όπως διατυπώνεται στο άρθρο 3 του συντάγματος της Ελλάδος που ψηφίσθηκε στις 27.05.2008, «εις το όνομα της Αγίας και Ομοουσίου και Αδιαιρέτου Τριάδος»! Ναι αυτή είναι η αρχή του Πολιτικού και Πολιτειακού Συντάγματος της χώρας και όχι μιας χριστιανικής εκκλησίας ή μουσουλμανικής σαλαφίτικης σέχτας! Η στομφώδης και γεμάτη έπαρση αυτή αναφορά στο θρήσκευμα τοποθετεί όλες τις υπόλοιπες θρησκευτικές μειονότητες άλλων δογμάτων και δοξασιών σε απόλυτα μειονεκτική θέση και μπορεί να εκληφθεί ως μία προειδοποίηση και υπενθύμιση επιβολής θρησκευτικής πίστεως και θελήσεως έως και απειλή για την ελεύθερη έκφρασή τους. Αλήθεια πως θα χαρακτηριζόταν το σύνταγμα μιας χώρας μικτού φυλετικού πληθυσμού αν στο τρίτο άρθρο του συντάγματός της ανέφερε πως: «Επικρατούσα φυλή στη χώρα είναι η λευκή ή η μαύρη ή η κίτρινη»; Μήπως αυτόματα και συλλήβδην θα τη θεωρούσαμε φασιστική και ρατσιστική χώρα;

Η πρώτη ιδρυθείσα αβρααμική θρησκεία, είναι η εβραϊκή. Στα κύρια κείμενά της και τις προφορικές παραδόσεις της, μεταξύ των άλλων, αναφέρεται και στο μύθο του κατακλυσμού, με βάση τη δική της «θρησκευτική αλήθεια» και αυτό αποτελεί ένα από τα θεμελιακά αφηγήματα της θρησκείας αυτής, αλλά και της Χριστιανοσύνης. Δεν θα περιγράψω τον εβραϊκό κατακλυσμό, γιατί σχεδόν όλος ο γενικός πληθυσμός της χώρας γνωρίζει λίγο-πολύ τον Νώε, που με τη σύζυγο, τους τρεις γιούς του (Σημ, Χαμ, Ιάφεθ) με τις γυναίκες τους και τα ζεύγη όλων των ζώων μπήκαν στην Κιβωτό και σώθηκαν. Όλοι γνωρίζουν επίσης πως μετά τον κατακλυσμό η κιβωτός προσάραξε στη κορυφή του όρους Αραράτ που σήμερα βρίσκεται στη Τουρκία.

Εκείνο που ελάχιστοι γνωρίζουν, γιατί έτσι το θέλησε η Χριστιανική Ελληνική παιδεία είναι ο ελληνικός μύθος και εκδοχή του κατακλυσμού. Αυτό όφειλαν να το γνωρίζουν όλοι, παρά τις δυσκολίες, αφού ως έθνος και πολιτεία βαυκαλιζόμαστε ότι είμαστε απόγονοί τους!

Ο Δευκαλίων ήταν σύζυγος της Πύρρας, κόρης του Επιμηθέα. Όταν ο Δευκαλίωνας βασίλευε στη Θεσσαλία, ο Δίας αποφάσισε να αφανίσει το χάλκινο γένος των ανθρώπων. Ο Δευκαλίωνας πληροφορήθηκε για την επερχόμενη καταστροφή από τον πατέρα του Προμηθέα. Κατασκεύασε ένα πλοίο το εφοδίασε, πήρε τη γυναίκα του και επιβιβάσθηκε σε αυτό. Όταν σταμάτησαν οι βροχές το πλοίο προσάραξε στον Άθω της Χαλκιδικής ή το όρος Όθρυς στη Θεσσαλία, κατά τον Ελλάνικο. Ήταν οι μόνοι άνθρωποι που επέζησαν και αναδημιούργησαν την ανθρωπότητα πετώντας πέτρες πίσω τους καθώς βάδιζαν. Από τις πέτρες του Δευκαλίωνα γεννήθηκαν άνδρες με πρώτους τους Έλληνα και Αμφικτύονα και από τις πέτρες της Πύρρας γεννήθηκαν γυναίκες με πρώτες την Πρωτογένεια, την Πανδώρα και τη νύμφη Θυία.

Κατά τον Αυγουστίνο Ιππώνος, ο Δευκαλίων και ο Προμηθέας ήταν σύγχρονοι του Μωυσή και αυτό μας αφήνει με την απορία του ποιος έκλεψε την ιδέα του άλλου! Πάντως η αρχαία Ελληνική εκδοχή του κατακλυσμού αναφέρεται σε παραδόσεις πολλών αρχαίων πολιτισμών και δεν είναι εφεύρημα και αποκλειστικότητα των αβρααμικών θρησκειών.

Και στις τρεις αβρααμικές θρησκείες ο Θεός είναι ένας, πάνσοφος, παντοδύναμος και κυρίως πανταχού παρών. Πανταχού παρών, εδώ και συγχρόνως δεκατρία δισεκατομμύρια έτη φωτός μακριά σε κάποιον ή ίσως σε όλους συγχρόνως από τους 126,6 δις γαλαξίες που βλέπουμε με το τηλεσκόπιο Hubble, μόνο στο δικό μας σύμπαν. Η προσέγγιση του Θείου και η κατανόηση της παρουσίας του είναι έξω από τις αισθήσεις και σχεδόν αδιανόητη και ακατάληπτη για το νου του ανθρώπου. Ο Θεός λοιπόν ίσως μπορεί να κατανοηθεί μέσω της Κβαντικής θεωρίας, της οποίας τα σωμάτια είναι και δεν είναι συγχρόνως στο ίδιο σημείο. Ποιος πιστός θεϊστής, λοιπόν, μπορεί να αποδεχθεί την ιδέα πως «εκπροσωπείται» το Θείον επί της Γης, από έναν συνάνθρωπο με πλουμιστά ρουχαλάκια;

Και στις τρεις αβρααμικές θρησκείες, κατέληξε να αποδίδεται στο Θείο μόνο η ανδρική φύση. Όμως, δεν ήταν πάντα έτσι. Στους προ-ιουδαίους Εβραίους (πριν τον Αβραάμ), το Θείο είχε διττή υπόσταση: τον Γιαχβέ και την Ασσερά (ή αλλιώς Ελάτ), η οποία έπαψε να λατρεύεται (το θηλυκό κατέπεσε από θεά σε δαίμονα στο πρόσωπο της Λίλιθ, πρώτης γυναίκας του Αδάμ σύμφωνα με κάποια απόκρυφα/μυστικιστικά κείμενα). Στους Μουσουλμάνους, όπως αναφέρει και ο Μωάμεθ στους «σατανικούς» πλέον στίχους, ήταν ο Αλλάχ και η Αλιλάτ (ή αλ-Λατ, παρόμοια ρίζα με την Ελάτ των Εβραίων), που και αυτή έπαψε να λατρεύεται, από τις αποφάσεις και τα κείμενα των τεσσάρων χαλίφηδων. Στον Χριστιανισμό, η σχέση του Ιησού και της Μαρίας της Μαγδαληνής είναι καλά κρυμμένη στα Ευαγγέλια και τα κείμενα που απαγόρευσε και κατέστρεψε η Οικουμενική Σύνοδος της Νίκαιας της Βιθυνίας το 325 μ.Χ. Το πρόσφατο όμως ανακαλυφθέν «κρυφό» ή «απαγορευμένο» ευαγγέλιο του Φιλίππου, μιλά για την ιδιαίτερη σχέση του Χριστού με τη Μαγδαληνή. Χαρακτηριστικό το χωρίο 55 του ευαγγελίου του Φιλίππου «…και ο Κύριος (Ιησούς) την (Μαγδαληνή) αγαπούσε περισσότερο από τους άλλους μαθητές και τη φιλούσε συχνά στο στόμα…».

Εκείνοι, λοιπόν, που όρισαν τη μονοδιάστατη φύση του Θείου, εξοβελίζοντας «το μιαρό» γυναικείο φύλο από την υπόστασή του, ήταν συνάνθρωποι, «πατέρες» ή «χαλίφηδες», μικρή σημασία έχει. Σημασία έχει ότι η ύβρις επιτελέσθηκε και υφίσταται μέχρι σήμερα, καθώς η καταπίεση και ο εξοβελισμός μεταφέρθηκε στις απανταχού πιστές. Σήμερα οι, ανά τον κόσμο, μουσουλμάνες γυναίκες υφίστανται τη μεγαλύτερη καταπίεση, καθώς η θρησκεία τους διέρχεται τον δικό της «Μεσαίωνα». Ενώ τη μικρότερη καταπίεση, με διαφοροποιήσεις, υφίστανται οι γυναίκες των διαφόρων χριστιανικών δογμάτων και αιρέσεων. Παράδειγμα, η υποχρεωτική κάλυψη της κεφαλής για τις καθολικές γυναίκες κατά την είσοδό τους στην εκκλησία, η απαγόρευση εισόδου σε εκκλησίες στις γυναίκες που φορούν παντελόνια και όχι φούστες, η καθιέρωση του άβατου για τις γυναίκες στο Άγιο Όρος λόγω «μιαρότητάς» τους κτλ.

Είδαμε λοιπόν πως όταν καθιερώθηκαν και οι τρεις αβρααμικές θρησκείες, εκδήλωσαν τη φοβική, έως υποτιμητική και εχθρική αντιμετώπιση των γυναικών στους κόλπους τους. Πολύ χαρακτηριστικό παράδειγμα, διαβάζουμε από το «απόκρυφο» ευαγγέλιο του Θωμά «…(λέει ο Ιησούς) Ουαί σε εσάς που αγαπάτε την παρέα με τη θηλυκότητα και την άπρεπη συναναστροφή μαζί της…». Στα πρώτα όμως βήματα της δημιουργίας τους, τα ζεύγη των θεοτήτων των τριών θρησκειών προσομοίαζαν με δεκάδες άλλα ζεύγη θεοτήτων, που είτε προηγούντο χρονικά, είτε ήταν σύγχρονά τους! Όλες, βέβαια, ήταν «ειδωλολατρικές» θρησκείες. Το ερώτημα είναι ποιος πιστός έχει ανάγκη από αυτή τη μυθοπλασία εκτός, ίσως, από τους ίδιους τους δημιουργούς των θρησκειών που έτσι εξέφραζαν, εκτός των άλλων και τις κοινωνικές και (δια)φυλετικές τους πεποιθήσεις και στοχεύσεις;

Αν ανατρέξουμε στη θρησκειολογία, θα διαπιστώσουμε πως εδώ και 5.000 χρόνια δημιουργούνται συνεχώς θεϊκά αφηγήματα, παρόμοια μεταξύ τους, ως η μία θεότητα να κληρονομεί την άλλη, ή απλά να την αντιγράφει. Έχουν υπάρξει τουλάχιστον δέκα θεότητες στα 5.000 αυτά χρόνια, που τα χαρακτηριστικά τους είναι παρόμοια. Σε όλες τις θρησκείες, για παράδειγμα η εικονογραφία σε κάθε έκφραση τέχνης, είτε ως ζωγραφική, ή γλυπτική, ή ψηφιδωτό, ή ανάγλυφο, υπηρετεί μια συγκεκριμένη μορφολογία, καθορισμένη και επιβεβλημένη από το εκάστοτε ιερατείο. Τα κριτήρια είναι κυρίως ο εντυπωσιασμός του πλήθους των πιστών στο οποίο απευθύνονται, και η ενίσχυση του κύρους της εκάστοτε θρησκείας. Φαίνεται από αυτόν τον κανόνα δεν έχει ξεφύγει ούτε ο Χριστιανισμός.

Στην Ευρώπη, παραδοσιακά οι απεικονίσεις του Θεού-Πατριάρχη της Αγίας Οικογένειας τον παρουσιάζουν ως γέροντα, με άσπρη γενειάδα και δέρμα, γαλανομάτη με συνήθως ανάκατα μαλλιά, ο δε Υιός του με ίδιο χρώμα δέρματος και ματιών αλλά ξανθά μακριά μαλλιά, η δε Παναγία, σύζυγος του Θεού και μητέρα του Ιησού ως μία γυναίκα της λευκής επίσης φυλής της οποίας όμως δεν έχουμε δει ποτέ το χρώμα των μαλλιών της καθώς τα σκεπάζει ένα περίτεχνο ύφασμα. Στις δε οι υπόλοιπες φυλές της Γης παρουσιάζεται με το χρώμα της κάθε φυλής.

Γιατί ο Θεός δεν απεικονίζεται ποτέ νέος; Μήπως κάποιοι πιστεύουν ότι αυτή η απεικόνιση του προσδίδει κύρος; Μήπως κάποιος βλάσφημος εμπνευστής των αγιογραφιών ισχυρίζεται ότι Τον έχει συναντήσει και γνωρίζει την εικόνα Του; Το έχει άραγε ανάγκη ο συμπαντικός Θεός; Βέβαια δεν είναι οι απεικονίσεις το μεγαλύτερο πρόβλημα της «κρατούσης θρησκείας», καθώς πυκνώνουν οι αποδείξεις, πως το όλο οικοδόμημα όχι μόνο είναι ανθρώπινη δημιουργία, αλλά και προϊόν άτεχνης και βίαιης συρραφής προϋπαρχόντων δογμάτων και πεποιθήσεων.

Άλλο παράδειγμα αντιγραφής ή αποδοχής, μικρή σημασία έχει, είναι η περίπτωση της ύπαρξης της Χριστιανικής Αγίας Τριάδος, (Πατήρ, Υιός, και Άγιο Πνεύμα) που προήλθε από αγιοποίηση της έννοιας της κοινής αναφοράς τριών διαφορετικών λατρευτικών στοιχείων σε μία κοινή αφήγηση. Χαρακτηριστικά παραδείγματα, στην αρχαία Αίγυπτο, οι Όσιρις, Ίσις, Ώρος. Στις δε ινδικές θεότητες, οι Βράχμα, Σίβα, Βισνού. Η δε σύλληψη του Ζαρατούστρα (Ζωροάστρη) συνδέεται με μία τριάδα: το φραγουάρ (ψυχή), το χουαράγκ (δόξα) και το ταν γκορ (ύλη).

Αναφορικά με την Ιστορία του ονόματος του Ιησού πρέπει να ανατρέξουμε στην ιδρυτική σύνοδο της συγκεκριμένης θρησκείας το 325 μ.Χ. στη Νίκαια της Βιθυνίας σε συνδυασμό με την γλωσσολογική εξέλιξη αυτού, ανά τους αιώνες. Ο Αυτοκράτορας Κωνσταντίνος, ζήτησε η σύνοδος που θα ίδρυε τη νέα θρησκεία να ξεκινήσει κατά το θερινό Ηλιοστάσιο (21 Ιουνίου 325 μ.Χ.), καθώς, πριν γίνει Χριστιανός (λόγω επαγγέλματος), ήταν ακόλουθος της μίας από τις δύο κρατούσες λατρευτικές σέκτες της εποχής, αυτής του Sol Invictus (Ήλιου Παντοκράτορα). Η άλλη ήταν ο Μιθραϊσμός. Έτσι οι 318 σύνεδροι κατέφθασαν στη Νίκαια με συνολικά 2.231 θρύλους για θεούς και σωτήρες. Δεν θα μπούμε στο πειρασμό να περιγράψουμε το μαλλιοτράβηγμα στις διαδικασίες που ακολούθησαν και διήρκεσαν τρεισήμισι χρόνια.

Η Καινή Διαθήκη λοιπόν δημιουργήθηκε από τη συνθετική εργασία των Πατέρων της Εκκλησίας που ξεκίνησε κατά την Α’ Οικουμενική Σύνοδο της Νίκαιας και συνεχίσθηκε εντατικά έως και τον 17^ο αιώνα μ.Χ. χωρίς να πάψει ποτέ να εμπλουτίζεται με νέες διασφαλίσεις ως προς τη δογματική καθαρότητα των κειμένων. Είναι χρήσιμο και αναγκαίο να κατανοήσουμε το μηχανισμό επιλογής που οδήγησε στη δημιουργία αυτού του θεμελίου του Χριστιανισμού, χωρίζοντας σε τέσσερα «θέματα» το σύνολο της επί Γης ζωής του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, όπως περιγράφεται στην Καινή Διαθήκη, ως την πιο πρόσφορη μέθοδο μελέτης αυτής.

Βέβαια τα πρακτικά της Νίκαιας, μυστηριωδώς απουσιάζουν από τους κανόνες καθώς, όπως λέγεται, ο Αυτοκράτορας διέταξε την καταστροφή όλων των κειμένων πέραν των 50 αντιγράφων της Νέας Διαθήκης που συνέταξαν οι Άγιοι Πατέρες!

(συνεχίζεται…)