Η εφημερίδα «Εργασία… συν» έλαβε από την Ένωση Συμπολεμιστών Εθνικού Αγώνα (ΕΑΟ – ΕΣΕΑ), Αν. Μακεδονίας, Θράκης και Σερρών κείμενο σχετικά με τον Αντώνη Φωστερίδη, γνωστό και ως Αντών Τσαούς. Υπενθυμίζεται ότι το ζήτημα προέκυψε μετά από (κατά πλειοψηφία) απόφαση της Δημοτικής Κοινότητας Δράμας με την οποία υπάρχει θετική γνωμοδότηση για την τοποθέτηση προτομής του Αντών Τσαούς σε δημοτικό χώρο στην πόλη της Δράμας. Κατά της τοποθέτησης έχουν ταχθεί δημόσια οι δημοτικές παρατάξεις του Δήμου Δράμας «πόλη+ζωή», «Project Δράμα 2020», «Αυτοδιοίκηση Πολιτών» και «Λαϊκή Συσπείρωση», ενώ ανακοίνωση υπήρξε και από την Τομεακή Επιτροπή Δράμας του Κ.Κ.Ε.

Στο πλαίσιο του δημόσιου διαλόγου που αναπτύχθηκε το τελευταίο χρονικό διάστημα το κείμενο της ΕΑΟ – ΕΣΕΑ Αν. Μακεδονίας, Θράκης και Σερρών δημοσιεύεται αυτούσιο από την εφημερίδα «Εργασία… συν» και έχει ως εξής:

Πρόσφατα, γίναμε μάρτυρες αντιρρήσεων και ενδοιασμών που εκφράστηκαν από εκπροσώπους της αντιπολίτευσης στο Δημοτικό Συμβούλιο Δράμας και τον Τύπο, για την τοποθέτηση του ανδριάντα του γενικού αρχηγού των εθνικών ανταρτικών ομάδων της κατοχής στην πόλη μας, Αντώνη Φωστηρίδη (Αντών Τσαούς), και προκειμένου να αρθούν κάθε λογής αμφιβολίες γύρω από την προσωπικότητα και την εθνική προσφορά του άνδρα, παραθέτουμε πολύ συνοπτική εικόνα του.

Γεννήθηκε στο χωριό Ερουκλί της Πάφρας του Δυτικού Πόντου το 1912. Μετά την Ανταλλαγή εγκαταστάθηκε η οικογένειά του πρώτα στο μικρό συνοριακό χωριό Οροπέδιο (Λατίκος) του Σιδηρόνερου Δράμας και αργότερα στις Κρηνίδες Καβάλας. Στον ελληνο-ιταλικό πόλεμο υπηρέτησε με το βαθμό του λοχία,( «τσαούς» στην τουρκική) και αναδείχτηκε σπουδαίος πολεμιστής, γι’ αυτό και τον αποκαλούσαν Αντών Τσαούς, δηλαδή ο Αντώνης ο Λοχίας.

Η βουλγαρική κατοχή τον βρήκε αγροφύλακα στο χωριό του. Πολύ νωρίς έγινε η οικογένειά του στόχος των Βουλγάρων και αναγκάστηκε να μεταφερθεί στην Τριανταφυλλιά Σερρών, όπου εγκαταστάθηκαν πολλοί γνωστοί και συγγενείς του πολεμιστές στο αντάρτικο από την Πάφρα του Πόντου, ανάμεσά τους και ο πατέρας του Κυριάκος. Οι διώξεις, οι δολοφονίες και ληστείες των Βουλγάρων, ειδικά μετά το «κίνημα» της Δράμας στις 28 Σεπτεμβρίου 1941, ανάγκασαν πολλούς να οργανώσουν ένοπλες αντιστασιακές ομάδες στα βουνά της Αν. Μακεδονίας και Θράκης.

Στις 22 Φεβρουαρίου του 1943 οι Εθνικές Ανταρτικές Ομάδες (ΕΑΟ) του Παντελή Παπαδάκη στο Μποζ Νταγ, του Ανάσταση Αβραμίδη στο Καρά Ντερέ, του Θεόδωρου Τσακιρίδη στο Παγγαίο, του Θωμά Πεχληβανίδη στο Τσάλ Νταγ, του Θ. Μικρόπουλου στο Μαϊράμ Τεπέ, στο Κοτζά Ορμάν του Β. Καρανάσου και αργότερα στη Χαϊδού του Αναστ. Τοπούζογλου, τον ανακήρυξαν γενικό αρχηγό.

Σε όλη τη διάρκεια της κατοχής, πολέμησε με σκληρότητα τους Βουλγάρους κατακτητές. Σημαντικότερη θεωρείται η Μάχη που έγινε στη γέφυρα του ποταμού Νέστου, του χωριού Παπάδες από τις 6 έως τις 10 Μαΐου 1944, όπου αντιμετώπισε ένα σύνταγμα βουλγαρικού στρατού με 9 νεκρούς και αρκετούς τραυματίες, από την ΕΑΟ ΕΣΕΑ, ενώ οι αντίπαλοι είχαν, σύμφωνα με βουλγάρικα δημοσιεύματα της εποχής εκείνης, 600 νεκρούς στρατιώτες και άλλους 400 τραυματίες. Επίσης είχαν και 42 αξιωματικούς νεκρούς, μεταξύ των οποίων και ο συνταγματάρχης Μιχαήλ Μιχαήλωφ, ο σφαγέας της Δράμας, ο οποίος σκότωσε χιλιάδες Έλληνες μέσα στη Δράμα και στα γύρω χωριά.

«Η μάχη αυτή είναι η σημαντικότερη ίσως της Εθνικής Αντίστασης στην Ανατολική Μακεδονία και τη Θράκη», κατά τη διάρκεια της κατοχής 1941-1944. Αφού καταξίωσε τους Έλληνες αντάρτες του Αντωνίου Φωστηρίδη, και τους ενέταξε στην 8η στρατιά των συμμαχικών δυνάμεων της Μέσης Ανατολής.

Στις 10 Οκτωβρίου του 1944, ο πρωθυπουργός της Αγγλίας Τσόρτσιλ, επισκέφτηκε το Στάλιν στη Μόσχα, για να τακτοποιήσουν τα βαλκανικά σύνορα. Προηγουμένως ο πρωθυπουργός της Βουλγαρίας Δημητρώφ, ζήτησε από το Στάλιν να παραχωρηθούν στη Βουλγαρία η Δράμα και η Καβάλα, έτσι ώστε να έχει η Βουλγαρία διέξοδο στη θάλασσα. Αυτό ήταν ένα πάγιο αίτημα των Βουλγάρων. Ο Στάλιν έθεσε το θέμα στον Τσόρτσιλ, αλλά η απάντηση του Τσόρτσιλ ήταν αρνητική. Συγκεκριμένα είπε: «Οι Έλληνες νίκησαν στη μάχη στο Νέστο τους βούλγαρους και σύμφωνα με το δίκαιο του πολέμου οι νικητές δεν παραχωρούν εδάφη στους νικημένους». Ο Στάλιν συμφώνησε και έκλεισε το θέμα υπέρ της Ελλάδας.

Το ΕΑΜ-ΕΛΑΣ μετά την νίκη του εναντίον του ΕΔΕΣ στην Ήπειρο, και της ΠΑΟ στο Κιλκίς, αρχές Νοεμβρίου 1944, αποφάσισε την εξόντωση των ΕΑΟ του Φωστηρίδη. Συγκεντρώνονται δυνάμεις του ΕΛΑΣ στην περιοχή από τον Έβρο, τη Θεσσαλονίκη, και τις Σέρρες, κάτω από το Στρυμόνα εκμεταλλευόμενοι την απουσία του Φωστηρίδη από τις 13 Νοεμβρίου 1944, που κλήθηκε στην Αθήνα, με δόλο αλλά και πολέμησε στα Δεκεμβριανά στο Στρατόπεδο Μακρυγιάννη.

«Αντιμετωπίστηκε με μεγάλη σκληρότητα από την αριστερή ιστοριογραφία, εξαιτίας της ενεργού συμμετοχής του στον εμφύλιο με τον ελληνικό στρατό». Ο ΕΛΑΣ ισχυρίστηκε ότι υπέγραψε συμφωνία για την κατοχή της ΑΜΘ με τον στρατηγό Σιράκοφ, στην οποία ο ίδιος ούτε παραβρέθηκε. Στην αποστολή αυτή μετείχαν μετά από σχετική έγκριση της ελληνικής κυβέρνησης ο Μίλλερ, ο αμερικανός Λοχαγός Ντόναλντ, ο Αντισυνταγματάρχης Θ.Σφέτσος και ο οπλαρχηγόςτης Χάιδους Αναστ.Τοπούζογλου. Τα περί της σχετικής συμφωνίας προέκυψαν πιθανόν από την εντολή του διοικητή του 2ουβουλγαρικού σώματος στρατού στρατηγού Ασέν Σιράκοφ, με έδρα τη Δράμα, «να διατάξει στις 18 Σεπτεμβρίου 1944 το αποκλεισμό εισόδου των μονάδων του ΕΛΑΣ στη Δράμα» και την υποχρέωση παραμονής τους στην περιοχή του Ινστιτούτο Καπνού.

Κατά τη διάρκεια του εμφυλίου ορίστηκε επικεφαλής του «Τάγματος Φωστηρίδη» το 1947, που έδρασε κατά του ΕΛΑΣ στη Θράκη και την Ανατολική Μακεδονία και το 1948 του απονεμήθηκε ο βαθμός του Αντισυνταγματάρχη Πυροβολικού. Εκλέχτηκε Βουλευτής δύο φορές το 1946 και το 1952.

Πέθανε στην Αθήνα τέλος Αυγούστου του 1979 στην Αθήνα και κηδεύτηκε με λαϊκό προσκύνημα στη Δράμα.

Ο επικήδειος λόγος του Μητροπολίτη Δράμας Διονυσίου κατέληξε:

«ΕΛΛΗΝΕΣ ΠΡΟΣΟΧΗ! ΕΝΑΣ ΕΛΛΗΝΑΣ ΑΠΕΡΧΕΤΑΙ!…»

«Τέλος, υπενθυμίζεται ότι το άγαλμα του Άρη Βελουχιώτη στην Πλατεία της Λαμίας αποτελεί όντως στην πράξη παράδειγμα εθνικής συμφιλίωσης και όχι διχασμού, όπως συμβαίνει με κάποιους αριστερούς της Δράμας».

Για την προσωπικότητα του Φωστηρίδη, μεταξύ πολλών άλλων, είπε στη Βουλή (πρακτικά 26.6.1946) ο τότε Υπουργός Παιδείας Α. Παπαδήμος: «Πρέπει να αποτίσωμεν φόρον τιμής εις το σώμα εκείνο της Εθνικής Αντιστάσεως, το οποίον εξεπροσώπησε το Ελληνικόν Κράτος εις την Ανατολικήν Μακεδονίαν και Θράκην, όπου δεν υπήρχεν ούτε ΙΧΝΟΣ ΕΠΙΣΗΜΟΥ ΕΛΛΑΔΟΣ… Οι άνθρωποι αυτοί, λοιπον, αγρόται, εργάται, πτωχοί βιοπαλαισταί, προερχόμενοι ιδίως από την θρυλλικήν περιφέρειαν του Πόντου (χειροκροτήματα), κατόρθωσαν να στήσουν την ελληνικήν σημαίαν να κυματίζει εις την Ανατολικήν Μακεδονίαν και Θράκην. Παρακαλώ κύριε Πρόεδρε να συνεχιστεί η συζήτησις».

Καλείται επομένως όλος ο μαρτυρικός λαός της Δράμας να υποδεχτεί με αξιοπρέπεια το μεγάλο αγωνιστή της εθελοθυσίας, τον Αντώνη Φωστηρίδη «ΑΝΤΩΝ ΤΣΑΟΥΣ» όπως τον αναγνώρισε το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας και το ελληνικό Κοινοβούλιο.

 

Από την Ένωση Συμπολεμιστών Εθνικού Αγώνα (ΕΑΟ – ΕΣΕΑ) Αν. Μακεδονίας, Θράκης και Σερρών