Επιτροπή Ποντιακών Μελετών: Η Ακαδημία των Ποντιακών γραμμάτων (Μέρος Δ’)

ΑΡΘΡΟ

Του Γ.Κ. Χατζόπουλου

τ. Λυκειάρχη

Άρχοντος Ιερομνήμονος του Οικουμενικού Πατριαρχείου

Τακτικού Μέλους της Ε.Π.Μ.

(συνέχεια από το προηγούμενο)

Έπονται οι βραβεύσεις των ακολούθων πνευματικών φορέων: Της Εταιρείας προς ενίσχυση των Ελληνικών Σπουδών στο Παρίσι, της Εστίας Ν. Σμύρνης, του Σωματείου Παναγία Σουμελά, του Ροταριανού Ομίλου Αθηνών, της Ομοσπονδίας Ποντιακών Σωματείων Νότιας Ελλάδος, της Πολιτιστικής Ένωσης Ελληνίδων, του Σωματείου Άγιος Γεώργιος Περιστερεώτας, της Ένωσης Ποντίων Μελισσίων, του Συνδέσμου Πολιτιστικών Συλλόγων Σιταγρών, της δραστήριας Μέριμνας Ποντίων Κυριών Δράμας, του Συλλόγου Ποντίων Φιλαδέλφειας –Χαλκηδόνας «Δημ. Υψηλάντης» κ.ά Φορέων.

Ως τελευταία ενότητα της αναφοράς μου στην Ε.Π.Μ. θα αποτελέσει η μνεία μου στο περιοδικό «Αρχείον Πόντου», στο ιερό Παλλάδιο των Ποντίων Ελλήνων, στην αρραγή κιβωτό του θησαυρού της ιστορίας, της διαλέκτου και της εθιμικής ζωής των αδικοξεριζωμένων παππούδων και γονέων μας. Μέχρι σήμερα εξεδόθησαν 56 ογκώδεις τόμοι και 38 παραρτήματα, όπου δημοσιεύθηκαν αξιόλογες μελέτες, οι οποίες κατά τρόπο υπεύθυνο, εμπεριστατωμένο και σύμφωνο με τις επιστημονικές προδιαγραφές διασώθηκε πνευματικός πλούτος ανεκτίμητος, στον οποίο αποτυπώνεται ανάγλυφα η διαχρονική Ελληνικότητα των προσφύγων Ελλήνων του Πόντου, οι οποίοι αναμφίλεκτα δώσανε νέα πνοή στη μητέρα Ελλάδα. Η απαρίθμηση των αποθησαυρισθέντων περισπούδαστων κειμένων στους 56 τόμους και στα 38 παραρτήματα θα απήτει χρόνον πολύν. Όσοι όμως θέλουν να λάβουν γνώση του περιεχομένου τους, μπορούν να ανατρέξουν στο ειδικό έντυπο, το οποίο φρονίμως ποιούσα εξέδωκε η Ε.Π.Μ. με τίτλο «Περιεχόμενα των τόμων του Α.Π. και των Παραρτημάτων του». Στο εκδοτικό έργο της Ε.Π.Μ. συγκαταλέγονται και άλλες εκδόσεις, δέκα τον αριθμό, ήτοι συνολικά 104 εκδόσεις.

Ασφαλώς το επίζηλο και ογκώδες πνευματικό έργο της Ε.Π.Μ. δεν θα είχε αρθεί σε κορυφαίο σταθμό των ποντιακών Γραμμάτων και ευρύτερα των Ελληνικών, αν δεν είχε στηριχθεί τόσο στο ιδιωτικό, όσο και στο κρατικό βαλάντιο.

Η άτεγκτη μνήμη επιβάλλει στο σημείο αυτό να αναφερθούν τα ονόματα εκείνων, οι οποίοι μεγάλως ευεργέτησαν τα εκάστοτε Δ.Σ. της Ε.Π.Μ.

Αναφέρουμε λοιπόν ως τέτοιους τους: τον Απόστολο και την Κορίνα Σουμελίδου, τον Δαμιανό Αδαμίδη, τον Παναγιώτη Αργυρόπουλο, τη Βουλή των Ελλήνων, το Χρ, Γαλανίδη, τον Ιορδάνογλου Δημοσθένη, τον Κων/δη Σάββα, τον Λαζαρίδη Στυλιανό, τον Παπαδόπουλο Κων/νο, τον Περβανίδη Ιωάννη, την Παπαδοπούλου Αριάδνη, το Υπουργείο Οικονομικών, το ΥΠΕΠΘ, το Υπουργείο Εμπορίου, το Υπουργείο Εξωτερικών , τον Ανδρεάδη Θεόδωρο, τον εκδοτικό Οίκο Κυριακίδη, τον Λαμψίδη Οδυσσέα, τον Τομπουλίδη Δημήτριο, τη ΦΑΓΕ, την Τράπεζα της Ελλάδος κ.ά.

Η ανελέητη κλεψύδρα του χρόνου, δυστυχώς δεν μου παρέχει τα περιθώρια να μνημονεύσω και άλλους. Ας είναι λοιπόν η λακωνική αυτή αναφορά πενιχρό κερί στην άληστη μνήμη τους.

Το τελευταίο εκδοθέν πρόσφατα λεύκωμα με την ευκαιρία της συμπλήρωσης ενενήντα χρόνων από της ιδρύσεως της Ε.Π.Μ. αποτελεί όντως εκδοτικό επίτευγμα, αλλά και σε αδρές γραμμές αποτύπωση της καινοτόμας και ρηξικέλευθης πορείας της Ε.Π.Μ.

Πρόκειται για καλαίσθητη έκδοση μεγάλου σχήματος μέσα από τις σελίδες της οποίας πληροφορείται ο αναγνώστης και μελετητής με ενάργεια όχι μόνο την επίζηλη πορεία της Ε.Π.Μ., αλλά και κατάλογο μεγάλων ευεργετών , οι οποίοι στήριξαν με τις γαλαντόμες χορηγίες τους το έργο τής Ε.Π.Μ., ιδιαίτερα σε καιρούς δυσχείμερους αλλά και ισχνών αγελάδων.

Στο εκδοθέν λεύκωμα ο αναγνώστης παρακολουθεί όσα συγκινητικά αναφέρει η κορυφή της Αγίας Ορθοδόξου Εκκλησίας μας, η Α.Θ. Παναγιότης, ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος ο προκαθήμενος της Εκκλησίας της Ελλάδος κ.κ. Ιερώνυμος κ.ά.

Το λεύκωμα διανθίζεται με το ιστορικό της ίδρυσης της Ε.Π.Μ., το 1ο Δ.Σ. της Ε.Π.Μ., καθώς και τα Δ.Σ., που ακολούθησαν μετά το 1ο μέχρι και το σημερινό, τις τιμητικές διακρίσεις, κατάλογο των μεγάλων ευεργετών, των ευεργετών και των δωρητών, το επιστημονικό έργο της ΕΠΜ, το οποίο αποτυπώνουν πανεπιστημιακοί δάσκαλοι, όπως οι κ.κ. Βαρβούνης, Σαββίδης, Καραποτόσογλου, Ερμόπουλος εκπαιδευτικοί της Μ.Ε., όπως η Ελ. Γαλανίδου –Μπαλφούσια, η Γ. Χαριτίδου, η Λ. Καλπίδου, οι εκδηλώσεις της Ε.Π.Μ. (ημερίδες και τιμητικές εκδηλώσεις), η απονομή των θεσπισθέντων βραβείων, η διοργάνωση του Διεθνούς Επιστημονικού Συμποσίου με θέμα: «Ο Εύξεινος Πόντος την εποχή της ρωμαϊκής κυριαρχίας».

Ασφαλώς θα ήταν άδικο αν έλειπε από το λεύκωμα και ο έντονος προβληματισμός για το μέλλον των Ποντιακών Σπουδών και ο ρόλος της Ε.Π.Μ. Το αποτυπώνουν οι: Γιασμίνα Μωυσίδου, Ηλίας Πετρόπουλος, Κυριάκος Χατζηκυριακίδης, Ευριπίδης Γεωργανόπουλος, Θεοδόσης Κυριακίδης, Ιω. Χατζηελευθερίου.

Δε λείπει ασφαλώς από το λεύκωμα και το Επίμετρο και το Παράρτημα, όπου παρατίθενται το καταστατικό της Ε.Π.Μ., ο κανονισμός της βιβλιοθήκης και του Αρχείου, η χρήση του Αρχείου, η καθιέρωση και η απονομή βραβείων και τέλος τα περιεχόμενα των 56 τόμων και των 38 Παραρτημάτων, ενώ ως κατακλείδα παρατίθεται κατάλογος των 10 αυτοτελών εκδόσεών της.

Προτού κλείσω την αναφορά μου στο έργο της Ε.Π.Μ. θα ήθελα να προβώ στην ονομαστική παράθεση πολλών από εκείνους, που εκόσμησαν με τη γραφίδα τους τους τόμους και τα Παραρτήματα του Αρχείου Πόντου: Χρύσανθος Φιλιππίδης, Άνθιμος Παπαδόπουλος, Γεώργιος Σουμελίδης, Γεώργιος Χατζιδάκις, Ελευθέριος Κούσης, Δημήτριος Οικονομίδης, Δημ. Κουτσογιαννόπουλος, Ιω. Βαλαβάνης, Γεώργ. Κανδηλάπτης, Στ. Αθανασιάδης Κων/νος Αλεξιάδης, Ευφροσύνη Σιδηροπούλου , Dawkins, Γερβ. Σαρασίτης, Χρυσ. Μυρίδης, Δέσπ. Φωστηροπούλου, Π. Μελανοφρύδης, Θεμιστ. Παστιάδης, Κωνστάντιος Χιόνης, Δ. Παπαδόπουλος, Βαμβακίδης Ιορδάνης, Νικ. Βέης, Αγαθάγγελος, Φωστηρόπουλος, Αγαθάγγελος Τσαούσης, Χρυσ. Μυρίδης, Φιλ. Κτενίδης, Ξενοφών Άκογλου, Μιλτ. Νυμφόπουλος, Σάββ. Ιωαννίδης, Ιω, Παρχαρίδης, Γ. Σπυριδάκης, Κατ. Κακούρη, Οδ. Λαμψίδης, Κων. Ρωμαίος, Ελπινίκη Σταμούλη, Δ. Λαζαρίδης Ιορδ. Χατζηλιάδης, Δικαίος Βαγιακάκος. Γ. Χατζόπουλος, Σ. Λιανίδης, Παν. Μακρίδης, Ισαάκ Λαυρεντίδης, Γ. Ζερζελιδης, Αθ. Ασιατίδης, Χρ. Σαμουηλίδης, Έλσα Γαλανίδου. Χρ. Ανδρεάδης, Παν. Τανιμανίδης, Γεώργ. Φωτιάδης, Σ. Παπαδόπουλος, Βάλτερ Πούχνερ, Θεοχ. Προβατάκης, Δημ. Τομπαϊδης, Αλέξης Σαββίδης, Θαν. Φωτιάδης, Σωφρ. Χατζησαββίδης, Παν. Ηλιάδης, Χριστόφ. Χαραλαμπάκης, Απόστολος. Καρπόζηλος, Μιχ. Σετάτος, Κων/νος Χατζηκυριακίδης, Βλάσ. Αγτζίδης, Χριστ. Χριστοφορίδης.

Μη θέλοντας να κάνω κατάχρηση του χώρου και του χρόνου φιλοξενίας, θα ήθελα να εκφράσω τις θερμές μου ευχαριστίες προς τις εκάστοτε Διοικήσεις της Ε.Π.Μ. για τη στήριξή τους και τη φιλοξενία τους την τιμητική στις σελίδες του περισπούδαστου περιοδικού «ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΝΤΟΥ» και να ευχηθώ ολοκάρδια να συνεχίσει στητή και ολόρθη την πορεία της η Ε.Π.Μ. στο διάβα του χρόνου.

Κυρίες και Κύριοι, η ανελέητη κλεψύδρα του χρόνου μου συνιστά να παύσω να κάνω κατάχρηση της υπομονής σας. Συγχωρήσατε μου τη μακρηγορία. Και λόγω καταγωγής, αλλά και χρέους προς την ιερά πνευματική κιβωτό, η οποία με φιλοξενεί από τη νεότατά μου, έκανα κατάχρηση της υπομονής σας. Πενήντα χρόνια τώρα μετέχω ως τακτικό Μέλος στην ιερουργία της Ε.Π.Μ. Θεώρησα λοιπόν χρέος μου με τη σημερινή παρουσία στην πόλη μας της επίλεκτης ηγεσίας της να εκπληρώσω μερίδιο της ευγνωμοσύνης μου προς αυτήν με την ευχή να βαδίζει στητή και ολόρθη στον καύσωνα της πνευματικής ερήμου της εποχής μας, οδηγώντας μας στην πνευματική όαση για δροσιά και σίτιση στο πνευματικό πρυτανείο της ψυχής μας, την οποία, δυστυχώς, αφυδατώσαμε σχεδόν από τις αρετές εκείνες που πρέπει να την κοσμούν. Ειλικρινά δεν έχω λόγια να σας ευχαριστήσω για την υπομονή, που επιδείξατε στη μακρηγορία μου, όμως τόσο αναγκαία, αφού ο λόγος του Αποστόλου των Εθνών Παύλου «τη Διακονία σου πληροφόρησον» εξακολουθεί να πορεύεται ανεξίτηλος.