Ο ΕΟΡΤΑΣΜΟΣ ΤΗΣ ΦΕΤΙΝΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΗΣ ΘΑ ΜΕΙΝΕΙ ΒΑΘΙΑ ΧΑΡΑΓΜΕΝΟΣ ΣΤΗ ΣΥΛΛΟΓΙΚΗ ΜΝΗΜΗ ΚΑΙ ΓΙΑ ΟΛΑ ΟΣΑ ΔΕΝ ΕΓΙΝΑΝ ΚΑΤΑ ΤΟ ΣΥΝΗΘΗ ΤΡΟΠΟ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΓΙΑ ΟΛΑ ΟΣΑ ΕΓΙΝΑΝ ΜΕ ΕΝΑΝ ΞΕΧΩΡΙΣΤΟ ΤΡΟΠΟ

 

  • Ανάσταση σε μπαλκόνια και αυλές, με λαμπάδες στα χέρια, πυροτεχνήματα στον ουρανό και «Χριστός Ανέστη» από απόσταση
  • Πασχαλιά στην πόλη με εικόνες, γεύσεις και μυρωδιές που θύμισαν Πάσχα στο… χωριό

 

 

Το Πάσχα του 2020 στην Ελλάδα ανήκει πλέον στην ιστορία, όμως εκτιμάται πως θα παραμείνει αξέχαστο για όλους, βαθιά χαραγμένο στη συλλογική μνήμη, καθώς ο εορτασμός του έγινε κάτω από ιδιαίτερες συνθήκες, λόγω κορωνοϊού. Μάλιστα, δεν αποκλείεται στο διάβα των χρόνων, το φετινό Πάσχα να λάβει στο μέλλον ακόμη μεγαλύτερες, σχεδόν μυθικές, διαστάσεις, αποτελώντας σημείο αναφοράς και επίκλησης όλων όσων βιώθηκαν με αυτό τον μοναδικό τρόπο.

Η πανδημία του κορωνοϊού, τα μέτρα περιορισμού της διάδοσής του που λήφθησαν στην Ελλάδα, αλλά και η ατομική υπευθυνότητα και συλλογική ωριμότητα που επέδειξε η κοινωνία, ουσιαστικά αποτέλεσαν τους καθοριστικούς παράγοντες για αυτό τον πρωτόγνωρο εορτασμό της Ανάστασης του Χριστού. Γιατί ήταν εντελώς διαφορετικό το φετινό Πάσχα των Ελλήνων, αυτή η μεγάλη γιορτή της Χριστιανοσύνης, που έχει συνδεθεί άρρηκτα με την παράδοση, τα ήθη και έθιμα κάθε τόπου, με την επιστροφή στις ρίζες, με ταξίδια στον τόπο καταγωγής, αλλά και με έναν συλλογικό εορτασμό, μέσω συναθροίσεων συγγενών και φίλων γύρω από ένα μεγάλο γιορτινό τραπέζι.

Το κατανυκτικό και πένθιμο κλίμα της Μεγάλης Εβδομάδας, με τον Ιησού να οδηγείται στον Σταυρό, βιώθηκε εσωτερικά για όλους, εντός των οικιών, με τους Ιερούς Ναούς να παραμένουν κλειστοί για τους πιστούς και τις θείες λειτουργίες να τελούνται κεκλεισμένων των θυρών, ενώ υπήρξαν και τηλεοπτικές μεταδόσεις τόσο από Ιερούς Ναούς εντός Ελλάδας, όσο και από το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Όσον αφορά το χαρμόσυνο γεγονός της Ανάστασης, επιχειρήθηκε, υπό τον περιορισμό των συνθηκών, να βιωθεί με έναν συλλογικό τρόπο, έστω και από μακριά. Το βράδυ της Ανάστασης πλήθος κόσμου, κάποιοι εξ αυτών με λαμπάδες στα χέρια, βγήκαν σε μπαλκόνια και αυλές, τα αναμμένα φώτα φώτισαν όλες τις γειτονιές και τα πυροτεχνήματα στον ουρανό έκαναν τη νύχτα μέρα. Το «Χριστός Ανέστη» ψάλθηκε από τους πιστούς και οι καθιερωμένες ευχές ανταλλάχθηκαν εκ του μακρόθεν με τους γείτονες και τηλεφωνικά ή διαδικτυακά με συγγενείς και φίλους. Το χαρμόσυνο μήνυμα της Ανάστασης του Κυρίου, έστω κι έτσι, έφτασε σε κάθε γωνιά της Ελλάδας!

Όσον αφορά αυτά που συνέβησαν ανήμερα της Λαμπρής, αυλές, μπαλκόνια και ταράτσες είχαν την τιμητική τους. Ένα αστικό Πάσχα, με τον στενό πυρήνα κάθε οικογένειας να μαζεύεται γύρω από το εορταστικό τραπέζι. Τα λαχταριστά εδέσματα ψήθηκαν είτε στο φούρνο είτε σε ψησταριές σε εξωτερικούς χώρους των σπιτιών, με την τσίκνα να καλύπτει σαν πέπλο ολόκληρη τη Δράμα. Θα έλεγε κανείς ότι ολόκληρη η πόλη θύμισε ένα Πάσχα στο… χωριό! Οι καιρικές συνθήκες ήταν εξαιρετικές, ο λαμπερός ήλιος φώτιζε ακόμη περισσότερο την ημέρα και μετά το αναγκαστικό «Μένουμε Σπίτι» ήρθε και το πρωτότυπο «Ψήνουμε Σπίτι», τιμώντας με αυτό τον τρόπο την ελληνική παράδοση!

Για το φετινό Πάσχα ο Υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ και Κυβερνητικός Εκπρόσωπος κ. Στέλιος Πέτσας ανέφερε: «Γιορτάσαμε φέτος ένα αλλιώτικο Πάσχα. Μακριά από τα χωριά μας, μακριά από τους συγγενείς και τους φίλους μας, μακριά από τις εκκλησίες μας. Μακριά, αλλά όπως αποδείχθηκε το βράδυ της Ανάστασης, τόσο πρωτόγνωρα κοντά! Μόνοι και ταυτόχρονα όλοι μαζί, όσο ποτέ στο παρελθόν! Η ανταπόκριση της κοινωνίας στα δύσκολα και πρωτοφανή μέτρα υπήρξε καθολική».

Πάντως, φαίνεται ότι η τοπική κοινωνία λειτούργησε με υπευθυνότητα, όπως άλλωστε συνέβη σχεδόν για το σύνολο της ελληνικής κοινωνίας. Οι οδηγίες και τα μέτρα τηρήθηκαν, προσπάθεια για μαζικές εκδρομές σε χωριά και τόπους καταγωγής δεν καταγράφηκαν και όλοι πειθάρχησαν, προσαρμοζόμενοι στις ιδιαίτερες συνθήκες και δείχνοντας την απαιτούμενη ωριμότητα. Χαρακτηριστικά είναι, άλλωστε, τα στοιχεία της Ελληνικής Αστυνομίας. Ανήμερα του Πάσχα, την Κυριακή 19 Απριλίου, σε όλη την επικράτεια βεβαιώθηκαν συνολικά 106 παραβάσεις για μετακινήσεις εκτός Περιφερειακής Ενότητας τόπου κατοικίας και μόλις οι 3 εξ αυτών αφορούσαν την Ανατολική Μακεδονία και Θράκη. Επίσης, την ίδια ημέρα βεβαιώθηκαν συνολικά 279 παραβάσεις για άσκοπες μετακινήσεις, με μόλις 9 εξ αυτών να αφορούν την Ανατολική Μακεδονία και Θράκη.

Το φετινό Πάσχα ήταν ένα Πάσχα, που εορτάστηκε με απόσταση, ένα Πάσχα από μακριά για όλους. Δίχως καθιερωμένες καταστάσεις, που θεωρούνταν δεδομένες. Η ελπίδα, βέβαια, όλων είναι αυτό να συνέβη για πρώτη και τελευταία φορά. Ο επόμενος εορτασμός της Ανάστασης, αλλά και κάθε άλλος συλλογικός, θρησκευτικός ή εθνικός εορτασμός, που θα ακολουθήσει να έχει ως βασικό στοιχείο το «μαζί», αυτό το τόσο ιδιαίτερο χαρακτηριστικό των Ελλήνων. Ή όπως το απέδωσε τραγουδώντας ο Διονύσης Σαββόπουλος, «να μας έχει ο Θεός γερούς πάντα ν’ ανταμώνουμε…».