Ελλείψεις φαρμάκων: Ο ΠΦΣ σημαίνει συναγερμό για να επουλωθούν οι «πληγές» που οδηγούν στο πρόβλημα

Περίπου το 65% των δημόσιων φαρμακευτικών οργανισμών αναφέρουν ότι οι ελλείψεις φαρμάκων χειροτερεύουν με τα χρόνια. Ο Πανελλήνιος Σύλλογος Φαρμάκων έχει επανειλημμένα αναδείξει το θέμα που επιμένει τα τελευταία χρόνια. Ο πρόεδρος του Συλλόγου, Απόστολος Βαλτάς τόνισε ότι είμαστε η χώρα με τις φθηνότερες τιμές φαρμάκων σχέση με όλες τις άλλες χώρες της ΕΕ υπογραμμίζοντας ότι ελλείψεις εντοπίζονται σε όλες τις κατηγορίες φαρμάκων χρόνιων παθήσεων, όπως καρδιολογικά, αναπνευστικά, οφθαλμολογικά, νευροληπτικά, αντιπηκτικά, αντιεπιληπτικά και αντικαταθλιπτικά φάρμακα. Για παράδειγμα ο κ. Βαλτάς τόνισε ότι υπάρχει αντιπαρασιτικό φάρμακο που κοστίζει 1 ευρώ στην Ελλάδα και στην Γερμανία η τιμή του είναι 7 φορές πιο ακριβό. Επίσης, όπως αναφέρεται ενδεικτικά στον παρακάτω πίνακα ένα φάρμακο για το Πάρκινσον το οποίο στην Γερμανία κοστίζει 330,51 ευρώ στην Ελλάδα κοστίζει 113,63 ευρώ.

Το «αγκάθι» των παράλληλων εξαγωγών

Ως μια από τις μεγαλύτερες «πληγές» που έχουν τον ρόλο τους στην κατάσταση που διαμορφώνεται τώρα σχετικά με τα ελλειπτικά φάρμακα ο Απόστολος Βαλτάς θεωρεί τον ρόλο των παράλληλων εξαγωγών. Όπως ανέφερε αρκετές φαρμακαποθήκες σε πολλές περιπτώσεις αγοράζουν η μια από την άλλη φάρμακα τα οποία είναι σε έλλειψη στην Ελλάδα την ίδια στιγμή που στο εξωτερικό υπάρχουν σε μεγάλες ποσότητες.

«Υπάρχουν φαρμακαποθήκες που ασχολούνται αποκλειστικά και μόνο με τις παράλληλες εξαγωγές, έχοντας ακόμη και το 50% του τζίρου τους για εξαγωγική δραστηριότητα, ελάχιστο πελατολόγιο φαρμακείων, ελάχιστους κωδικούς φαρμάκων πώλησης, με αξία αποθεμάτων πολύ μικρότερη από το μέσο όρο των φαρμακαποθηκών που ως βασική λειτουργία τους έχουν τη διάθεση φαρμάκων στα φαρμακεία της ελληνικής αγοράς» είπε ο κ. Βαλτάς και πρόσθεσε ότι κάποιες για να αποκτήσουν ανταγωνιστικότητα στο χώρο του χονδρεμπορίου μπαίνουν και αυτές στην διαδικασία τις εξαγωγικής δραστηριοτητας, ώστε να αποκτήσουν ρευστότητα και να είναι ανταγωνιστικές στο χώρο αυτό, λόγω του χαμηλού κέρδους της εσωτερικής αγοράς ενώ κάποιες αυξάνουν κατακόρυφα τις εξαγωγές τους στο τέλος κάθε έτους για να βελτιώσουν απλά τον ισολογισμό τους.

Η ευθύνη του ΕΟΦ και η…ταλαιπωρία γιατρών και ασθενών

Από την άλλη μεριά ο ΕΟΦ, σύμφωνα με την άποψή του κ. Βαλτά δεν αναπροσαρμόζει τις ποσότητες των φαρμάκων όπως θα έπρεπε. Για τον ρόλο αυτό ο ΠΦΣ είχε προτείνει την δημιουργία μιας εφαρμογής που θα δείχνει σε πραγματικό ρόλο τι φάρμακα υπάρχουν και τι ελλείψεις υπάρχουν για την καλύτερη συνεργασία με τον ΕΟΦ αλλά και γιατρών οι οποίοι δεν είναι λίγες φορές που συνταγογραφούν φάρμακα τα οποία είναι σε έλλειψη χωρίς να το γνωρίζουν. Η εφαρμογή είναι έτοιμη αλλά το μνημόνιο συνεργασίας ακόμα «περιμένει» καθώς η νομική σύμβουλος του Υπουργό δεν έχει προβεί στις απαιτούμενες ενέργειες όπως είπε.

Το μερίδιο των φαρμακευτικών

Την ίδια ώρα, κάποιες φαρμακευτικές δεν αναπροσαρμόζουν τις ποσότητες των φαρμάκων τις οποίες διαθέτουν στην αγορά από χρονιά σε χρονιά, όχι μόνο κατά 20% ως οφείλουν, αλλά υπάρχουν μαρτυρίες από φαρμακαποθήκες ότι υπάρχουν εταιρείες που μειώνουν περαιτέρω τις ποσότητες που εισάγουν και διανέμουν για συγκεκριμένα φαρμακευτικά σκευάσματα, σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΠΦΣ. Επιπλέον, όπως είπε «δεν γνωστοποιούν στον ΕΟΦ σε πραγματικό χρόνο, τις ποσότητες φαρμάκων τις οποίες διανέμουν όπως αυτές κατανέμονται ανά φαρμακαποθήκη, για να υπάρχει διαφάνεια, έλεγχος και σύγκριση της κατανομής, ούτε και γνωστοποιείται από κάποιες εταιρείες ούτε το χρονικό διάστημα της πραγματικής έλλειψης που αποτελεί κρίσιμη πληροφορία την οποία χρειάζονται οι φαρμακαποθήκες, τα φαρμακεία και σίγουρα οι ασθενείς».

Έτσι, δημιουργούνται με ευθύνη εταιρειών, τεχνητές ελλείψεις σε κρίσιμες χρονικές περιόδους ως διαπραγματευτικό μέσο πίεσης κατά την εξέταση αιτημάτων και ενστάσεων στην επιτροπή τιμών, προκειμένου να επιτύχουν καλύτερη διατίμηση, όπως εξήγησε. «Υποτροφοδοτούν την αγορά με το σταγονόμετρο εξαιτίας της ανασφάλειας λόγω των εξαγωγών» είπε χαρακτηριστικά ενώ υπογράμμισε ότι ούτε και οι εταιρείες απευθύνονται διαμαρτυρόμενες στον ΕΟΦ για την επίβλεψη και την επιβολή ελέγχου και που οφείλει να ασκεί ως ρυθμιστική αρχή στον εφοδιασμό της αγοράς φαρμάκου, όταν διαπιστώνουν στρεβλώσεις που αφορούν δικά τους σκευάσματα.

Οι προτάσεις του ΠΦΣ για να μπει ένα τέλος στις ελλείψεις

Απαγόρευση των εξαγωγών σε διαπιστωμένα ελλειπτικά φάρμακα

Η απαγόρευση πρέπει να τηρείται όχι για ένα διάστημα τριών μηνών αλλά για ένα διάστημα πέραν των έξι, καθόσον οι φαρμακαποθήκες στην πρώτη περίπτωση τα κρατούν 2 – 3 μήνες στις αποθήκες τους χωρίς να τα διαθέτουν στην ελληνική αγορά και μετά τα εξάγουν μαζικά σύμφωνα με την πρόταση του ΠΦΣ.

Απαγόρευση των πωλήσεων μεταξύ των φαρμακαποθηκών πέραν από ένα φυσιολογικό ποσοστό

«Δεν είναι δυνατόν το 50% του τζίρου μιας φαρμακαποθήκης να είναι πωλήσεις σε μια άλλη φαρμακαποθήκη. Αυτό θα πρέπει να περιοριστεί σε ένα αποδεκτό ποσοστό, για να δώσει την δυνατότητα συνεργασιών μικρών συνήθως φαρμακαποθηκών για την αγορά από κοινού παραφαρμάκων, καλλυντικών ώστε να μπορούν να είναι ανταγωνιστικές» είπε ο κ.Βαλτάς.

Να υπάρξει εφαρμογή real-time ενημέρωσης

Αυτό θα βοηθήσει ώστε να γνωρίζουν όλοι, η πολιτεία, η φαρμακευτική εταιρία και οι φαρμακοποιοί τι εξάγει η κάθε φαρμακαποθήκη, όπως δήλωσε ο κ. Βαλτάς αλλά και στον έλεγχο των φαρμακαποθηκών ως προς τους κωδικούς που έχει συνολικά. «Δεν είναι δυνατόν να υπάρχει φαρμακαποθήκη που να έχει πχ 1000 κωδικούς, όταν το φαρμακείο σήμερα διαθέτει πάνω από 6000 κωδικούς. Αυτές οι αποθήκες δεν είναι αποθήκες που προμηθεύουν φαρμακεία αλλά φαρμακαποθήκες παράλληλων εξαγωγών» είπε. Η υλοποίηση της απόφασης του ΕΟΦ και του ΠΦΣ για την εφαρμογή θα βοηθήσει και στην ενημέρωση του γιατρού για το φάρμακο που τελεί υπό έλλειψη.

Έξι ευρωπαϊκές χώρες πάντως είναι σε θέση να προτείνουν άλλα φάρμακα όταν κάποιο είναι σε έλλειψη όπως ανέφερε ο κ. Βαλτάς υπογραμμίζοντας ότι στην χώρα μας κάτι τέτοιο δεν είναι πάντα εφικτό από τους φαρμακοποιούς και τους γιατρούς μας. Επιπλέον, 4 ευρωπαϊκές χώρες συμμετέχουν σε ένα πρόγραμμα ανταλλαγής πληροφοριών που τους επιτρέπει να εξετάζουν κατά πόσο ένα φάρμακο είναι σε έλλειψη ή όχι σε πραγματικό χρόνο.  Αυτό το πρόγραμμα εξυπηρετεί γιατί σε πολλές περιπτώσεις οι φαρμακοποιοί γνωρίζουν ότι πρέπει να παραγείλλουν ένα φάρμακο από το εξωτερικό σε ποσοστό που αγγίζει το 50%, ή πότε πρέπει να προχωρήσουν σε ένα γαληνικό σκέυασμα για την εξυπηρέτηση του ασθενή. Σε κάθε περίπτωση η στατηγική που ακολουθείται έπειτα είναι καλύτερη.

Τέλος, ο Πρόεδρος του ΠΦΣ ανέφερε ότι ανέλαβε την πρωτοβουλία να συγκαλέσει έκτακτη συνάντηση με όλους τους εμπλεκομένους φορείς, φαρμακευτικές εταιρείες φαρμακαποθήκες ιδιωτικές και συνεταιριστικές, ώστε να παρθούν αποφάσεις και να υπάρξουν συμβιβαστικές λύσεις.