ΜΕ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΜΥΝΑΣ ΚΑΙ ΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΚΟΣΤΟΥΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΣΤΙΚΗ ΜΗ ΚΕΡΔΟΣΚΟΠΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΤΗΣ ΔΡΑΜΑΣ ΚΥΚΛΩΨ
Το γεγονός του θανάτου του Παύλου Μελά, όπως το βίωσαν γνωστές και άγνωστες προσωπικότητες στον ελλαδικό χώρο και τη Διασπορά στις αρχές του 20ου αιώνα, η απεικόνισή του στις τέχνες και στη λογοτεχνία, η μεταστροφή του κλίματος και η δυναμική κινητοποίηση που επέφερε για το Μακεδονικό Ζήτημα αποτυπώνονται σε νέα έκδοση του Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα.
Στο βιβλίο με τίτλο «Έθνους Αφύπνιση: ΠΑΥΛΟΣ ΜΕΛΑΣ» παρουσιάζονται για πρώτη φορά συλλυπητήριες επιστολές που έστειλαν συμπολεμιστές, φίλοι, πολιτικοί, συγγραφείς στις οικογένειες Μελά και Δραγούμη και ψηφίσματα που υιοθέτησαν σύλλογοι, επαγγελματικά σωματεία, όταν έγινε γνωστή η είδηση του θανάτου του Παύλου Μελά σε σύγκρουση με τον τουρκικό στρατό στη Στάτιστα, στις 13 Οκτωβρίου του 1904. Πρόκειται για αρχειακό υλικό που παραχωρήθηκε από την εγγονή του κ. Ναταλία Ιωαννίδη.
Το γεγονός της θυσίας του φλογερού πατριώτη, η εμβέλεια του ηρωικού θανάτου του που συγκλόνισε το πανελλήνιο και ο απόηχος του θρύλου του Μελά παρουσιάζονται μέσα από τις μοναδικές αυτές επιστολές. Στο βιβλίο δημοσιεύονται επιστολές επιφανών Μακεδονομάχων, όπως ο οργανωτής της ελληνικής αντεπίθεσης στη Δυτική Μακεδονία Μητροπολίτης Καστοριάς Γερμανός Καραβαγγέλης, ο οδηγός και έμπιστος συμπολεμιστής του Μελά ως το τέλος Λάκης Πύρζας, ο Κωνσταντίνος Μαζαράκης-Αινιάν, ο Αθανάσιος Εξαδάκτυλος και ο Ηπειρομάχος Σπύρος Σπυρομήλιος, σημαντικών γυναικών της εποχής, όπως η Λουίζα Ριανκούρ, η ζωγράφος Θάλεια Φλωρά-Καραβία, η παιδαγωγός Αικατερίνη Λασκαρίδου και η Σοφία Τρικούπη, αλλά και απλών πολιτών, όπως εκείνη ενός φοιτητή και ενός τροφίμου σωφρονιστικού καταστήματος.
Η έκδοση «Έθνους Αφύπνιση: ΠΑΥΛΟΣ ΜΕΛΑΣ», που διατίθεται στο Μουσείο είναι πρωτοβουλία του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας και το κόστος της ανέλαβε η Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία της Δράμας ΚΥΚΛΩΨ.
