Είναι το παιδί «κολλημένο» στις οθόνες; Το σύνδρομο που το απειλεί όταν μεγαλώσει

Με αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης μεταβολικού συνδρόμου στη μέση ηλικία συνδέει νέα μελέτη τον υπερβολικό χρόνο ενασχόλησης με τις οθόνες, προσθέτοντας μια ακόμη επίπτωση στην υγεία που προκαλεί αυτή η σύγχρονη, ανθυγιεινή συνήθεια. Πιο συγκεκριμένα, η μελέτη που δημοσιεύεται στο Pediatrics υποστηρίζει ότι η υπερβολική ενασχόληση με τις οθόνες στην παιδική ηλικία ενισχύει το ενδεχόμενο μεταβολικού συνδρόμου αργότερα στη ζωή, ακόμη κι αν ένας άνθρωπος αλλάξει συνήθειες στην πορεία.

Το μεταβολικό σύνδρομο είναι ένα σύμπλεγμα συμπτωμάτων, που περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων υψηλό σάκχαρο στο αίμα, μη φυσιολογικά επίπεδα χοληστερόλης, υψηλή αρτηριακή πίεση και παχυσαρκία και μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρά προβλήματα υγείας, όπως καρδιοπάθειες, εγκεφαλικά επεισόδια και διαβήτη τύπου 2.

Η μελέτη εξέτασε περισσότερους από 1.000 συμμετέχοντες που γεννήθηκαν μεταξύ 1972 και 1973 στη Νέα Ζηλανδία, μετρώντας τον χρόνο που περνούσαν βλέποντας τηλεόραση στις ηλικίες των 5, 7, 9, 11, 13, 15 και 32 ετών. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η υπερβολική παρακολούθηση τηλεόρασης κατά την παιδική ηλικία συσχετίστηκε με χαμηλότερη καρδιοαναπνευστική ικανότητα, υψηλότερο δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ) και μεγαλύτερη πιθανότητα ανάπτυξης μεταβολικού συνδρόμου στη μέση ηλικία.

Αν και δεν μπορεί να επιβεβαιωθεί απόλυτα, η συσχέτιση μεταξύ του χρόνου οθόνης και του μεταβολικού συνδρόμου είναι εύλογη, όπως επισημαίνουν οι ερευνητές, εξηγώντας ότι αυτός ο χρόνος ισοδυναμεί με έλλειψη δραστηριότητας, η οποία έχει αποδειχθεί επανειλημμένα ότι σχετίζεται με προβλήματα υγείας. Ταυτόχρονα, ο χρόνος της οθόνης συχνά συνδυάζεται με άλλες ανθυγιεινές συνήθειες, όπως η κατανάλωση σακχαρούχων ροφημάτων και λιπαρών σνακ.

Ο υπερβολικός χρόνος οθόνης δεν είναι κακός μόνο για τη μακροπρόθεσμη σωματική υγεία των παιδιών, αφού μια σειρά μελετών επισημαίνουν τον κίνδυνο που απορρέει από την ενασχόληση με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για την ψυχική υγεία, αλλά και την ομαλή λειτουργία του εγκεφάλου.

«Το ανησυχητικό είναι αυτό που βλέπουμε να συμβαίνει τώρα σε σύγκριση με 45 χρόνια πριν: Παιδιά κολλημένα σε οθόνες τηλεφώνων, tablet, υπολογιστών για υπερβολική ώρα, με αποτέλεσμα να παραμένουν εξαιρετικά αδρανή», δήλωσε η δρ. Colleen Kraft, παιδίατρος στο Παιδιατρικό Νοσοκομείο του Λος Άντζελες και καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Keck School of Medicine. «Ακόμη κι αν τα παιδιά που υιοθετούν μια καθιστική ζωή αποφασίσουν, ως νεαροί ενήλικες, να δραστηριοποιηθούν, εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης μεταβολικού συνδρόμου στη μετέπειτα ενήλικη ζωή. Επομένως, οι συνήθειες που υιοθετεί κάποιος ως παιδί είναι καθοριστικές για τη μετέπειτα υγεία του», πρόσθεσε.

Η πανδημία της COVID-19 λειτούργησε επιβαρυντικά, επιδεινώνοντας τον καθιστικό τρόπο ζωής, πρόσθεσε ο δρ. Scott Krakower, παιδοψυχίατρος στο Northwell Health της Νέας Υόρκης. «Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, οι άνθρωποι ήταν κλεισμένοι στα σπίτια τους, με αποτέλεσμα να υπάρξει ένας ψηφιακός μετασχηματισμός, ο οποίος ενίσχυσε ακόμη περισσότερο τη σχέση μας με τις οθόνες. Πλέον, έχουν συνηθίσει να μην βγαίνουν τόσο από το σπίτι και να είναι λιγότερο δραστήριοι».

Τι μπορούν, λοιπόν, να κάνουν οι γονείς;

«Το πιο σημαντικό είναι να κρατάτε τα παιδιά ενεργά. Βρείτε χώρους όπου μπορούν να παίξουν. Πηγαίνετε σε ένα πάρκο, περπατήστε, κάντε ποδήλατο. Περιορίστε τον χρόνο που περνούν τα παιδιά μπροστά από μια οθόνη. Είναι πολύ σημαντικό να συμμετέχετε κι εσείς στις δραστηριότητες των παιδιών. Παίξτε μαζί τους. Τα παιδιά έχουν την τάση να υιοθετούν τις συνήθειες των γονιών. Έτσι, εάν ένας γονέας είναι δραστήριος, το παιδί θα είναι επίσης ενεργό», κατέληξε ο δρ. Kraft.