ΑΡΘΡΟ

Του Γ.Κ. Χατζόπουλου

Τ. Λυκειάρχη

ΔΙΑΛΟΓΟΙ ΣΕ ΕΡΗΜΗΤΗΡΙΟ

 

  • Τρίτη 14 Αυγούστου 2018, ώρα 11 π.μ.

 

Θεώρει ώσπερ εν κατόπτρω τας σαυτού πράξεις, ίνα τας μεν καλάς επικοσμείς, τας δε αισχράς καλύπτης (=Να εξετάζεις τις πράξεις στου σαν να τις έβλεπες στον καθρέφτη, για να κάνεις πιο ωραίες τις καλές και να διαγράφεις τις κακές) (Βίας ο Πριηνεύς)

 

-Δε νομίζεις, καλέ μου φίλε Αρμόδωρε, ότι ενταχθήκαμε στον κόσμο της αγνωμοσύνης;

-Γιατί, σε τι φταίξαμε, φίλε μου αγαπητέ Λυσίμαχε;

-Φαίνεται ότι σου ξέφυγε η ροή του χρόνου, Αρμόδωρέ μου!

-Μίλα ξεκάθαρα. Τι εννοείς;

-Για ξεφύλισσε ανάστροφα το ημερολόγιό σου και βρες την τελευταία ημερομηνία της επίσκεψής μας στο ερημητήριο του Διδασκάλου μας.

-Έχεις δίκιο, Αρμόδωρε. Δεν έχουμε καμία δικαιολογία.

-Τότε ειδοποίησε τον Καλλισθένη και τον Δημόνικο και σήμερα παραμονή της μεγάλης γιορτής, της μητέρας της σπλαχνικής όλου του κόσμου, της Παναγιάς της Μεγαλόχαρης, να οδεύσουμε προς το πνευματικό νάμα, που δροσίζει τη ψυχή μας.

Αψηφώντας τον καύσωνα, που με βήμα γοργό πάσχιζε βιάζοντας τον υδράργυρο να ατενίσει την κορυφή της θήκης του, έφτασαν στο ερημητήριο κατάφορτοι από ενοχές, όμως με την ελπίδα ότι θα πετύχουν την άφεση των αμαρτιών τους. Και δεν έπεσαν έξω. Ο την πολιάν κόμην φέρων, ο ανεξίκακος και πλήρης άδολης και ειλικρινούς αγάπης διδάσκαλος τους ανέμενε με μειδίαμα πατρικό. Τους συνέστησε να λάβουν τις καθιερωμένες θέσεις τους και ωσάν κάποια βιασύνη τον διέκρινε αναμένοντας να του θέσουν το θέμα της συζήτησης. Διαβάζοντας τη σκέψη του προσφιλούς του διδασκάλου ο Λυσίμαχος, έθεσε χωρίς περιστροφές το θέμα:

-Πολυσέβαστε διδάσκαλε, μέρες τώρα μας βασανίζει ο πολυσήμαντος ρόλος της συνείδησης, οδηγώντας μας συχνά σε έντονους προβληματισμούς απ’ όσα γύρω μας τεκταίνονται.

-Επέλεξες, λαμπρέ μου φίλε Λυσίμαχε, ένα κορυφαίο θέμα, που τείνει στη ζωή μας να γίνει πανάκεια. Θα σου απαντήσω προλογικά με τη σοφή ρήση του Λαμαρτίνου: «Η συνείδηση είναι ο αλάθητος Θεός, που ο κάθε άνθρωπος διατηρεί στην ψυχή του», «είναι ο εν ημίν ένθετος θείος λόγος» κατά το αγιογραφικόν ρήμα. Είναι ο στιβαρός οίακας, που μας κρατεί στη ζωή καθώς διασχίζουμε το φουρτουνιασμένο πέλαγος. Είναι αυτή, που συμβάλλει στην ηθική μας τελείωση, δομεί την κοινωνία της αγάπης, που ξέρει μόνο να δίνει και που ποτέ δεν ζητεί ανταλλάγματα. Είναι αυτή, που μας απαλλάσσει από τον ανηλεή διωγμό των Ερινύων, είναι αυτή, που μας θωρακίζει από την εκδήλωση των παθών, καλλιεργεί την άδολη αγάπη προς τον συνάνθρωπό μας. Είναι αυτή, που δεν διαταράσσει τον ύπνο μας. Είναι αυτή, που αποτρέπει τον φθόνο, απενεργοποιεί την κακία, χτίζει φλογερές φιλίες.

Στο σημείο αυτό παρενέβη ο Αρμόδωρος, διακόπτοντας με την πρέπουσα ευγένεια και το σεβασμό τον διδάσκαλο.

-Αν, πανσέβαστε Διδάσκαλε, έχουν όλοι οι άνθρωποι τη συνείδηση, όπως πολύ σοφά την οριοθετήσατε, τότε πώς η αδικία πλεονάζει, πώς η ανθρώπινη ζωή έχει παύσει σχεδόν να έχει αξία, πώς οι εχθρότητες φουντώνουν ανάμεσα στους ανθρώπους; Πώς γινόμαστε καθημερινά θεατές των ερειπίων και της τέφρας, πώς ανεχόμαστε τα δάκρυα των αθώων;

-Πολύ ορθά θέτεις το θέμα, καλά μου φίλε Αρμόδωρε. Έχε υπ’ όψη σου ότι όλοι μας δεν διαθέτουν με την εγρηγορούσα συνείδηση. Ελάχιστοι είναι εκείνοι, που πειθαρχούν στα κελεύσματά της. Οι πιο πολλοί αρκούνται να τη διατηρούν υπνωττούσα και αρκετοί ελαστική. Οι τελευταίοι κυρίως αποτελούν την παράφωνη νότα της κοινωνικής ζωής. Είναι αυτοί, που ταράσσουν την κοινωνική γαλήνη και εκκολάπτουν τα μύρια όσα κακά. Και μάλιστα κάνουν μεγάλο κακό στη δομή της κοινωνίας, όταν οι κάτοχοι της ελαστικής συνείδησης τυχαίνει με τη θέλησή τους να αναλαμβάνουν την πλοήγηση του σκάφους της πολιτείας. Δύστυχη η πολιτεία, που της έλαχε η μοίρα να έχει τέτοιους ηγέτες. Άφρονες δεν διστάζουν να οδηγούν το σκάφος της πολιτείας σε σκοπέλους βυθίζοντάς το αύτανδρο, χωρίς την παλληκαριά να αναλάβουν τις ευθύνες τους.

Με περισσή ευγένεια τον διέκοψε ο συνεσταλμένος και πάντοτε ευγενής Καλλισθένης, λέγοντας:

-Και πώς, πανσέβαστε Διδάσκαλέ μας, θα οικοδομήσουμε την εγρηγορούσα συνείδηση;

-Περίμενα το ερώτημά σου, Καλλισθένη, και σ’ ευχαριστώ, που μου δίνει της αφορμή να απαντήσω. Οι παράγοντες, που συμβάλλουν στη δόμηση μιας εγρηγορούσας συνείδησης είναι το DNA του καθενός, η ανθρωπιστική παιδεία, που δέχεται από τους ιερουργούς της, η πολιτική ηγεσία, αλλά και ο κοινωνικός περίγυρος. Όλοι αυτοί οι παράγοντες έχουν χρέος να συμβιώνουν αρμονικά. Έτσι θα περιορίσουμε το κακό. Ολότελα να το εξαφανίσουμε δεν είναι δυνατόν.

Ανανεωμένοι ψυχικά οι επισκέπτες φίλοι και μαθητές, αφού ασπάσθηκαν με σεβασμό τον Διδάσκαλό τους, όδευσαν προς την πολιτεία ψυχικά ανανεωμένοι με ολοζώντανο το μήνυμα: «ενδόν σκάπτε».