Δωρεά οργάνων: Κερδίζει έδαφος στην Ελλάδα – Αυξήθηκαν οι δότες κατά 69% το τελευταίο δίμηνο

Αισιοδοξία εμπνέουν τα δεδομένα της δωρεάς και μεταμόσχευσης οργάνων, με τον τελευταίο χρόνο να παρατηρείται αλλαγή σε έναν τομέα που η χώρα μας ήταν πάντα ουραγός. Ο κομβικός ρόλος των Συντονιστών Μεταμοσχεύσεων στα νοσοκομεία και οι αλλαγές που προωθούνται μετά τη διαμόρφωση του Εθνικού σχεδίου για τη Δωρεά και Μεταμόσχευση οργάνων έχουν επιφέρει θετικές αλλαγές, με αποτέλεσμα οι ειδήσεις για ανθρώπους που μέσα από το τραγικό γεγονός του θανάτου τους… χαρίζουν ζωή σε αρκετούς συνανθρώπους τους να είναι όλο και πιο συχνές.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Εθνικού Οργανισμού Μεταμοσχεύσεων (ΕΟΜ), το πρώτο εξάμηνο του 2023 έχουν καταγραφεί περισσότεροι δότες σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2022. Συγκεκριμένα, έως σήμερα οι δότες οργάνων ανέρχονται σε 49, ενώ πέρυσι ολόκληρη τη χρονιά ήταν 69. Μάλιστα, ένας πολύ μεγάλος αριθμός έχει καταγραφεί τους τελευταίους δύο μήνες. Έως και τον Μάιο αφαιρέθηκαν όργανα προς μεταμόσχευση από 29 αποβιώσαντες δότες, αριθμός που σήμερα έχει ανέβει στους 49, καταγράφοντας αύξηση κατά 69%.

Το πρώτο εξάμηνο του 2023 αναφέρθηκαν στον ΕΟΜ 96 εγκεφαλικοί θάνατοι και ο δείκτης δωρεάς οργάνων (δότες ανά εκατομμύριο πληθυσμού) διαμορφώνεται σε 4,6. Το 2022 είχαν αναφερθεί 177 εγκεφαλικοί θάνατοι και αφαιρέθηκαν όργανα από 69 δότες, ενώ το 2021 οι εγκεφαλικοί θάνατοι που αναφέρθηκαν ήταν 90 και οι δότες από τους οποίους αφαιρέθηκαν όργανα ανήλθαν σε 52. Ο εφετινός δείκτης δωρεάς οργάνων (4,6) είναι σχεδόν ίδιος με εκείνον του 2021 (4,7), δείχνοντας με τον πλέον εμφατικό τρόπο τη στροφή που παρατηρείται σε σχέση με τη δωρεά οργάνων.

Η σύγκριση της εφετινής χρονιάς με το 2020, έτος πανδημίας, είναι αναπόφευκτη. Ο αριθμός των δοτών όλο το 2020 ανήλθε σε μόλις 48. Πρόκειται, δηλαδή, σχεδόν για τον ίδιο αριθμό των δοτών που καταγράφεται έως σήμερα, που η χρονιά είναι ακόμη στα μισά.

Έτος αναφοράς αποτελεί στη χώρα μας το 2008 οπότε και δωρήθηκε ο μεγαλύτερος αριθμός οργάνων (98). Αξίζει να σημειωθεί ότι πρόκειται για το έτος που είχε χαρακτηριστεί από τον βίαιο θάνατο του 22χρονου Αυστραλού τουρίστα Ντουζόν Σαμιτ στη Μύκονο και τη μεγαλειώδη απόφαση των γονέων του να δωρίσουν τα όργανά του στη χώρα μας.

Ορόσημο στην αύξηση της ευαισθητοποίησης για τη δωρεά οργάνων στην Ελλάδα αποτέλεσε και ο θάνατος της νεαρής Έμμας Καρυωτάκη στη Θεσσαλονίκη, η οποία έχασε τη ζωή της εξαιτίας τροχαίου. Η 21χρονη φοιτήτρια από τα Χανιά χτυπήθηκε από ασυνείδητο οδηγό που την άφησε αιμόφυρτη στην άσφαλτο. Η απόφαση των γονέων της να δωρίσουν τα όργανά της «άγγιξε» τους πολίτες και αμέσως μετά την είδηση καταγράφηκε «κύμα» αιτήσεων για κάρτα Δωρητή από τον ΕΟΜ. Ο αυξητικός ρυθμός συνεχίστηκε μετά τη δωρεά οργάνων του 6χρονου Θωμά από τα Γρεβενά, του 19χρονου Γρηγόρη από το Αγρίνιο, του 22χρονου Δημήτρη από την Πάτρα και άλλων νέων παιδιών που οι γονείς τους έλαβαν τη γενναία απόφαση να δωρίσουν ζωή μέσα από τον θάνατο των παιδιών τους.

Για το 2023, έως και την περασμένη Παρασκευή, έχουν πραγματοποιηθεί 104 μεταμοσχεύσεις συμπαγών οργάνων (νεφροί, ήπαρ, καρδιά, πνεύμονες) από πτωματικούς δότες και 58 μεταμοσχεύσεις νεφρού από ζώντα δότη. Πέρυσι, οι αντίστοιχοι αριθμοί ήταν 163 μεταμοσχεύσεις συμπαγών οργάνων από πτωματικούς δότες και 83 μεταμοσχεύσεις νεφρού από ζώντα δότη. Σχεδόν το 64% των μεταμοσχεύσεων συμπαγών οργάνων όλου του 2022, δηλαδή, έχει πραγματοποιηθεί το πρώτο εξάμηνο της εφετινής χρονιάς.

Ποια είναι η διαδικασία για Κάρτα Δωρητή Οργάνων

Η έκδοση της Κάρτας Δωρητή Οργάνων είναι μια εύκολη διαδικασία. Μέσα από την ιστοσελίδα του ΕΟΜ www.eom.gr κάθε ενήλικος πολίτης, με τη συμπλήρωση των στοιχείων του και με τη χρήση των κωδικών taxis, αιτείται την Κάρτα Δωρητή και την παραλαμβάνει ταχυδρομικά, μετά από λίγο καιρό. Εναλλακτικά, μπορεί να απευθυνθεί στα ΚΕΠ. Όσοι είχαν κάρτα δωρητή πριν από το 2011, τονίζεται ότι θα πρέπει να την επανεκδώσουν με τον ίδιο τρόπο, καθώς οι παλιές δεν ισχύουν.

Επίσης, στο Εθνικό Μητρώο καταχωρούνται και όσοι πολίτες δεν επιθυμούν να γίνουν δότες οργάνων, δήλωση που υπερισχύει φυσικά της όποιας επιθυμίας της οικογένειάς τους τη δεδομένη στιγμή. Η δήλωση γίνεται με τον ίδιο τρόπο μέσα από το www.eom.gr. Εάν κάποιος που απεβίωσε δεν είχε κάρτα δωρητή, οι γιατροί ρωτούν την οικογένειά του. Βέβαια εάν ο εκλιπών έχει κάρτα δωρητή ή έχει συζητήσει την επιθυμία του για δωρεά με τους οικείους του, ουσιαστικά απαλλάσσει τους συγγενείς του από την απόφαση της δύσκολης εκείνης στιγμής.