ΑΡΘΡΟ
Του Γ.Κ. Χατζόπουλου
Τ. Λυκειάρχη
(συνέχεια από το προηγούμενο)
Ο Χιλμή Πασάς είναι ανένδοτος. Θέλει πάση θυσία την απομάκρυνση του Χρυσοστόμου από τη Δράμα. Απευθυνόμενος προς τον Έλληνα πρόξενο των Σερρών Γεώργιο Σακτούρη γράφει για το Χρυσόστομο: «Ο Μητροπολίτης της Δράμας αποπτύσας πάντα χαλινόν, ύψωσε την ελληνική σημαία, σημαία ανταρσίας και καταλύσεως του καθεστώτος. Δια τούτο κατά την εν Δράμα διαμονήν μου ευρέθην εις την ανάγκη να ομιλήσω προς τον Μητροπολίτην Δράμας, ως δεν θα ωμίλουν ποτέ, ουδέ προς αυτόν τον υπηρέτην μου. Διέταξα δε τας Αρχάς να μην έχωσι ουδεμίαν εις το εξής επίσημον ή ιδιωτικήν σχέσιν μαζί του και, αν αποπειραθεί να εξέλθει της Δράμας, να τον συλλάβουν και να μου τον αποστείλουν δέσμιο».
Οι απειλές ελάχιστα πτοούν τον Χρυσόστομο. Με το ίδιο πάθος συνεχίζει να χτίζει σχολεία και εκκλησίες.
Όμως η κατάσταση χειροτερεύει. Κατά κακή τύχη πέφτει στα χέρια των Τούρκων η αλληλογραφία του Χρυσοστόμου. Είναι το καλύτερο όπλο των Τούρκων για την εξόντωσή του. Ο μέγας Βεζύρης Φερίτ Πασάς πιέζει αφόρητα το Οικουμενικό Πατριαρχείο να απομακρύνει το Χρυσόστομο από τη Δράμα, διαφορετικά θα τον οδηγήσει στο δικαστήριο.
Στις 31 Αυγούστου του 1907 ο αστυνόμος της Δράμας και ο αρχηγός της Χωροφυλακής μεταβαίνουν στη Μητρόπολη για να ανακοινώσουν τη διαταγή του μεγάλου Βεζύρη.
(Στη σκηνή εμφανίζεται ο Χρυσόστομος και οι αστυνομικοί)
Αστυνομικός: Δεσπότη, πήραμε τηλεγράφημα από το μεγάλο Βεζύρη μας, που σας διατάζει να φύγετε από τη Δράμα μέσα σε 20 ώρες. Αν αρνηθείτε, θα σας συλλάβουμε και θα σας στείλουμε με τη βία στο μεγάλο μας Βεζύρη.
Χρυσόστομος: Έχετε διαταγή τέτοια από τον Πατριάρχη μας;
Αστυνομικός: Εμείς διαταγή μόνο από το μεγάλο μας Βεζύρη έχουμε και μόνο σ’ αυτή τη διαταγή υπακούουμε και είμαστε υποχρεωμένοι να την εκτελέσουμε χωρίς άλλη συζήτηση.
Χρυσόστομος: Αλλά εγώ δεν έχω καμία διαταγή από τον Πατριάρχη μου. Πώς μπορώ να λιποτακτήσω εγκαταλείποντας το ποίμνιό μου χωρίς την έγγραφη διαταγή του Πατριαρχείου, που μου εμπιστεύθηκε τα υψηλά για το ποίμνιο μου καθήκοντα; Σας παρακαλώ να ανακοινώσετε στον εξοχώτατο μουτεσαρίφη ότι θα τηλεγραφήσω στον Πατριάρχη μας και θα ζητήσω οδηγίες τι θα κάνω.
(Στο σημείο αυτό αποχωρούν οι τούρκοι αστυνομικοί: Ο Χρυσόστομος φαίνεται αναστατωμένος. Μένει σκεφτικός).
Αφήγηση: Τα δυσάρεστα νέα γίνονται γνωστά στο δραμινό λαό, που συγκεντρώνεται έξω από τη μητρόπολη. Κλείνουν οι καπναποθήκες και όλα τα μαγαζιά. Όλοι στη Μητρόπολη. Θέλουν να δείξουν τη μεγάλη αγάπη τους στον δεσπότη τους και να τον προστατεύσουν. Κάποια στιγμή ένα τουρκικό αμάξι φτάνει έξω από τη Μητρόπολη για τη μεταγωγή του Χρυσοστόμου. Γρήγορα όμως εγκαταλείπει τον χώρο, από το φόβο των εξαγριωμένων χριστιανών. Ο Χρυσόστομος είναι ανήσυχος. Η απάντηση του Πατριάρχη αργεί. Μα σε λίγο εμφανίζεται λαχανιασμένος ένας υπάλληλος του ταχυδρομείου κρατώντας έναν φάκελο. Με τρεμάμενο χέρι υποκλίνεται και φιλώντας το χέρι του Δεσπότη τού τον παραδίδει. Κι εκείνος ταραγμένος ανοίγει τον φάκελο και διαβάζει:
Από Πατριαρχείο
Προς Σεβασμιώτατον Μητροπολίτην Δράμας Χρυσόστομον. Συνοδική διαγνώμη ληφθείση την παρελθούσαν Τρίτην επιτρέπεται να μεταβείτε εις Θεσ/κην ένθα αναμείνατε τας διαταγάς του Πατριαρχείου. Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Ιωακείμ ο Γ’.
(Ο Χρυσόστομος αποσύρεται.)
Αφήγηση: Όλα τελείωσαν. Οι εχθροί της ορθόδοξης πίστης και του Ελληνισμού πέτυχαν το στόχο τους. Ο Χρυσόστομος πρέπει να φύγει. Δεν υπάρχει άλλο περιθώριο. Το απόγευμα καλεί τους Δημογέροντες της Δράμας στο Γραφείο του.
Προσέρχονται οι: Δαβέλλας, Χατζηκυριάκος, Κωνσταντίνου και Γρηγοριάδης.
Χρυσόστομος: Αδελφοί μου, (βουρκώνουν τα μάτια του) σας κάλεσα για να σας ανακοινώσω τη δυσάρεστη είδηση. Με εξαναγκάζουν να σας αποχωριστώ. Με τη βοήθειά σας επιτελέσαμε το ιερό μας χρέος. Δεν λιποψυχήσαμε. Τα ραπίσματα δε μας πτοούν. Θα βαδίσουμε εκεί που θα μας οδηγήσει η θεία Πρόνοια. Ο ποιμήν ο καλός την ψυχήν αυτού τίθησι υπέρ των προβάτων. Αυτό επράξαμεν και αυτό θα πράξουμε. Μην πτοείσθε. Ο Θεός είναι μεγάλος. Δε θα μας αφήσει να χαθούμε. Έχετε πίστη στο Θεό και η ελευθερία γρήγορα θα έρθει. Αρκετό σπόρο σπείραμε και γρήγορα θα καρπίσει. Το σκοτάδι σύντομα θα χαθεί και το φως θα λάμψει. Δε θέλω να λυγίσετε ούτε για μια στιγμή.
(Δακρύζουν οι Δημογέροντες κι ένας ένας σκύβουν και του φιλούν το χέρι ζητώντας την ευλογία του).
(συνεχίζεται…)
