Αυξήθηκε για πρώτη φορά μετά το τελευταίο δωδεκάμηνο ο Δείκτης Τιμών Τροφίμων του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας (FAO) του ΟΗΕ, αποτυπώνοντας μια νέα ανοδική τάση όσο οι οικονομίες βγαίνουν από συνθήκες επιβράδυνσης και αυξάνεται η ζήτηση, όπως εκτιμά ο οργανισμός.

Μπορεί ο πληθωρισμός να αποκλιμακώνεται ως προς τον Γενικό Δείκτη ωστόσο οι τιμές στα τρόφιμα συνεχίζουν να αποτελούν την κύρια ενεργή απειλή για την οικονομική ανθεκτικότητα των νοικοκυριών. Συγκεκριμένα, μπορεί, με βάση την ΕΛΣΤΑΤ, να μειώθηκε ο ρυθμός ανόδου του πληθωρισμού τον Απρίλιο εφέτος στο 3%, από 4,6% τον Μάρτιο (στο 10,2% ήταν τον Απρίλιο του 2022) ωστόσο στα τρόφιμα, παρά την επιβράδυνση, το ράλι συνεχίζεται. Ειδικότερα, στα τρόφιμα και είδη διατροφής ήταν σχεδόν τριπλάσιος από τον γενικό δείκτη, καθώς αυξήθηκε κατά 11,4%.

Μάλιστα, σε ετήσια βάση καταγράφηκαν ανατιμήσεις σε: Ψωμί και δημητριακά (13,8%), Κρέατα- γενικά (12%), Ψάρια- γενικά (4,5%), Γαλακτοκομικά και αυγά (19,1%), Έλαια και λίπη (16,2%), Λαχανικά- γενικά (6,2%), Ζάχαρη- σοκολάτες- γλυκά- παγωτά (11%), Λοιπά τρόφιμα (14,6%), Καφέ- κακάο- τσάι (12,1%), Μεταλλικό νερό- αναψυκτικά- χυμούς φρούτων (8,5%) και Αλκοολούχα ποτά- μη σερβιριζόμενα (10,1%).

Αναπόφευκτα, τούτων δοθέντων, το όλο ζήτημα, όπως διαφάνηκε κι από την τηλεμαχία των πολιτικών αρχηγών, αποτελεί βαρόμετρο για τις εξελίξεις.

Το πρόβλημα του πληθωρισμού είναι παγκόσμιο. Πέφτει πια και στη χώρα μας, όμως στα τρόφιμα παραμένουν οι τιμές υψηλές. Μεγαλύτερη διαφάνεια στις τιμές, αυτό υπηρετεί το καλάθι του νοικοκυριού” ανέφερε ο Πρωθυπουργός, χθες, αφήνοντας ανοικτό το ενδεχόμενο για νέα έκτακτη στήριξη των νοικοκυριών που δοκιμάζονται με επέκταση του market pass αλλά και αυξήσεις μισθών. “Οι τιμές και των τροφίμων θα βαίνουν μειούμενες γιατί και ο πληθωρισμός στα τρόφιμα θα μειώνεται. Το market pass είναι δοκιμασμένο εργαλείο, θα ήμουν διατεθειμένος να συζητήσω επέκτασή του και για το β ‘ εξάμηνο του έτους. Όπου δοκιμάστηκαν μειώσεις του ΦΠΑ δεν είχαμε ουσιαστικό όφελος για τον καταναλωτή” ανέφερε.

Από την πλευρά του ο Αλέξης Τσίπρας επέμεινε ότι “ανάχωμα” στην ακρίβεια θα αποτελέσει το κοστολογημένο και ρεαλιστικό το πρόγραμμά του ΣΥΡΙΖΑ με πόρους που θα προκύψουν από φορολόγηση υπερκερδών επιχειρήσεων. Το πρόγραμμά θα έχει κόστος σε αυτές τις επιχειρήσεις και τα funds, αλλά και σε όσους έβγαλαν δισ. την περίοδο της κρίσης. Είναι ντροπή όσοι έδωσαν 10 δισ. σε απευθείας αναθέσεις να μας λένε “πού θα βρείτε να δώσετε αυξήσεις” ανέφερε ο κ. Τσίπρας.

Μηνύματα από την ΕΚΤ

Στο μεταξύ, ο πληθωρισμός στην ευρωζώνη έχει ακόμα “μεγάλη δυναμική” παρόλο που μετριάζεται, δήλωσε πριν λίγες μέρες ο επικεφαλής οικονομολόγος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Φίλιπ Λέιν.


“Υπάρχει ακόμη μεγάλη δυναμική στον πληθωρισμό, αλλά αργότερα φέτος και στη συνέχεια ένα μεγάλο μέρος αυτού του πληθωρισμού αναμένεται ότι θα αντιστραφεί, εν μέρει λόγω της αντιστροφής των υποκείμενων πιέσεων, εν μέρει λόγω της νομισματικής πολιτικής”, είπε ο Φ. Λέιν σε πάνελ σήμερα στο Βερολίνο.

Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά, “έρχεται αρκετός αποπληθωρισμός αργότερα φέτος” αν και σημείωσε ότι “διατηρείται ακόμα δυναμική στα τρόφιμα και τον δομικό πληθωρισμό, ο οποίος τρέχει σε αντίθετη κατεύθυνση από την υποχώρηση του πληθωρισμού στην ενέργεια”.

Υπενθυμίζεται ότι οι αυξήσεις των τιμών έχουν υποχωρήσει πλέον από τα διψήφια ποσοστά μηνιαίως, ενώ οι υποκείμενες πιέσεις (δομικός πληθωρισμός) επιβράδυναν τον Απρίλιο για πρώτη φορά μετά από 10 μήνες, επιτρέποντας στην ΕΚΤ να περιορίσει το ρυθμό των αυξήσεων επιτοκίων της την περασμένη εβδομάδα (στις 25 μονάδες βάσης – 0,25%).

Από την πλευρά του, ο επικεφαλής οικονομολόγος της ΕΚΤ δήλωσε χθες ότι η ευρωτράπεζα βλέπει ακόμα “σημαντικούς ανοδικούς κινδύνους” στο outlook του πληθωρισμού, ο οποίος αναμένεται να υποχωρήσει στο στόχο του 2% το 2025. Σημειώνεται ότι οι περισσότεροι οικονομολόγοι αναμένουν πλέον ότι η ΕΚΤ θα προχωρήσει σε ακόμα δύο αυξήσεις επιτοκίων 25 μονάδων βάσης (0,25%) τον Ιούνιο και τον Ιούλιο.

Αξίζει να σημειωθεί ότι αναλυτές από 41 τραπεζικούς κολοσσούς οι οποίοι μετείχαν στην τελευταία έρευνα της ΕΚΤ για τις προοπτικές της νομισματικής πολιτικής και των μακροοικονομικών μεγεθών επισήμαναν ότι πληθωρισμός φέτος στην ευρωζώνη θα είναι 100% πάνω από 2%. Το 2024, σε ποσοστό 70% δηλώνουν ότι ο πληθωρισμός θα είναι πάνω από 2%, με τους κινδύνους να παραμένουν ανοδικοί.

Ο FAO

Στο μεταξύ, αυξήθηκε για πρώτη φορά μετά το τελευταίο δωδεκάμηνο ο Δείκτης Τιμών Τροφίμων του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας (FAO) του ΟΗΕ, αποτυπώνοντας μια νέα ανοδική τάση όσο οι οικονομίες βγαίνουν από συνθήκες επιβράδυνσης και αυξάνεται η ζήτηση, όπως εκτιμά ο οργανισμός. Πρωταθλητές στις αναρτήσεις, πάντως είναι ζάχαρη, κρέας και ρύζι, ενώ μειώθηκαν οι τιμές σε σιτάρι, καλαμπόκι, γαλακτοκομικά προϊόντα και φυτικά έλαια.

Ο Δείκτης διαμορφώθηκε στις 127,2 μονάδες τον Απρίλιο του 2023, αυξημένος κατά 0,6% έναντι του Μαρτίου.

Σε ετήσια βάση ο δείκτη τιμών τροφίμων είναι μειωμένος κατά 19,7%, ωστόσο παραμένει κατά 5,2% υψηλότερα από τα επίπεδα του 2021.

“Είναι σημαντικό να συνεχίσουμε να παρακολουθούμε πολύ στενά την εξέλιξη των τιμών και τους λόγους για τις αυξήσεις των τιμών. Καθώς οι οικονομίες ανακάμπτουν από σημαντικές επιβραδύνσεις, η ζήτηση θα αυξηθεί, ασκώντας ανοδική πίεση στις τιμές των τροφίμων”, δήλωσε ο επικεφαλής οικονομολόγος του FAO Maximo Torero“Ταυτόχρονα, η αύξηση των τιμών του ρυζιού είναι εξαιρετικά ανησυχητική και είναι απαραίτητο να ανανεωθεί η πρωτοβουλία της Μαύρης Θάλασσας για να αποφευχθούν τυχόν άλλες αιχμές στο σιτάρι και τον αραβόσιτο”, πρόσθεσε.

Αναλυτικά ανά προϊόν καταγράφονται τα εξής:

Ζάχαρη

Σε υψηλό 11,5 ετών εκτοξεύτηκε ο Δείκτης Τιμών Ζάχαρης του FAO, αυξημένος κατά 17,6% έναντι του προηγούμενου Μαρτίου, λόγω των μειωμένων προσδοκιών παραγωγής στην Ινδία, στην Κίνα, στην Ταϊλάνδη και στην Ευρωπαϊκή Ένωση εξαιτίας των ξηρών καιρικών συνθηκών, καθώς και της καθυστερημένης έναρξης συγκομιδής ζαχαροκάλαμου στη Βραζιλία, σε συνδυασμό με τις υψηλότερες διεθνείς τιμές του αργού πετρελαίου, που μπορεί να αυξήσει τη ζήτηση για αιθανόλη με βάση το ζαχαροκάλαμο.

Κρέας

Ο Δείκτης Τιμών Κρέατος του FAO αυξήθηκε 1,3% τον Απρίλιο, κυρίως λόγω των υψηλότερων τιμών χοίρειου κρέατος, καθώς και των πουλερικών εν μέσω αυξημένης ασιατικής ζήτησης και περιορισμών της παραγωγής που προκλήθηκαν από ζωικές ασθένειες.

Οι διεθνείς τιμές βοείου κρέατος αυξήθηκαν επίσης λόγω της μείωσης των προμηθειών βοοειδών για σφαγή, ιδίως στις ΗΠΑ.

Οι δείκτες τιμών για άλλες κύριες κατηγορίες βασικών προϊόντων διατροφής, με εξαίρεση το ρύζι, συνέχισαν την πτωτική τους πορεία.

Σιτηρά – καλαμπόκι – ρύζι

Ο δείκτης τιμών σιτηρών του FAO υποχώρησε 1,7 % σε μηνιαία βάση, ενώ ήταν μειωμένος κατά 19,8% σε ετήσια βάση.

Οι διεθνείς τιμές σιταριού μειώθηκαν κατά 2,3%, κυρίως λόγω της μεγάλης διαθεσιμότητας από την Αυστραλία και τη Ρωσία.

Οι παγκόσμιες τιμές καλαμποκιού μειώθηκαν κατά 3,2%, καθώς οι προμήθειες στη Νότια Αμερική αυξήθηκαν εποχιακά με τη συνεχιζόμενη συγκομιδή.

Από την άλλη πλευρά, σε ένα πλαίσιο μειωμένης παραγωγής λόγω αυξημένου κόστους εισροών και δυσμενών καιρικών συνθηκών, κυρίως εκτός Ασίας, οι πωλήσεις σε Ασιάτες διατήρησαν υψηλά τις διεθνείς τιμές του ρυζιού.

Φυτικά έλαια

Ο δείκτης τιμών φυτικών ελαίων του FAO υποχώρησε κατά 1,3% τον Απρίλιο, σημειώνοντας την πέμπτη συνεχή μηνιαία πτώση του.

Οι παγκόσμιες τιμές φοινικέλαιου παρέμειναν σταθερές, ενώ οι τιμές για σογιέλαιο, κραμβέλαιο και ηλιέλαιο μειώθηκαν.

Γαλακτοκομικά

Ο Δείκτης Τιμών Γαλακτοκομικών του FAO μειώθηκε κατά 1,7%, επηρεασμένος από την επίμονη υποτονική παγκόσμια ζήτηση για σκόνη γάλακτος και τις υψηλότερες διαθεσιμότητες τυροκομικών στη Δυτική Ευρώπη.

Ανατιμήσεις και ορίζοντας τιμών

Πάντως τη Δευτέρα ο επικεφαλής της METRO ΑΒΕΕ Αριστοτέλης Παντελιάδης, μιλώντας για τις εξελίξεις στην αγορά, επικαλούμενος τα στοιχεία τιμολόγησης της Metro ΑΒΕΕ τόνισε πως έχει αρχίσει να φαίνεται μία αποκλιμάκωση της πληθωριστικής πίεσης, η οποία είναι πιο γρήγορη στη χονδρική αλλά εντοπίζεται και στη λιανική. Σύμφωνα με τον ίδιο ως το τελευταίο τρίμηνο ο πληθωρισμός θα έχει σταθεροποιηθεί σε “ανεκτά” επίπεδα μεταξύ 4% και 6%, όπως εκτίμησε.

“Βέβαια ακόμα δεχόμαστε απ’ τους προμηθευτές μας νέους τιμοκαταλόγους με ανατιμήσεις”, υπογράμμισε σημειώνοντας ότι καταγράφονται αυξήσεις κυρίως στα εισαγόμενα. “Πέρυσι έρχονταν σοκαριστικές οι ανατιμήσεις, τωρα είναι συγκρατημένες στο 5-8%” ανέφερε προσθέτοντας: “Είναι όμως λιγότεροι και σε αριθμό και σε ένταση (σσ ως 5%). Μάλιστα σε κάποιες κατηγορίες που εκτινάχθηκαν πέρυσι, όπως πχ τα σπορέλαια, τα χαρτικά και τα προϊοντα του αγελαδινού γάλακτος έχουν αρχίσει να φαίνονται και κάποιες μειώσεις τιμών”, σημείωσε.

Πηγή: news247.gr