ΑΡΘΡΟ

Του Captain Νικόλαου Κ. Μεταξά

ATPL

AIRLINE PILOT

B737NG AIRBUS 320

 

 

(συνέχεια από το προηγούμενο…)

Πολλές αεροπορικές εταιρείες έχουν ήδη ανακοινώσει περικοπές δαπανών. Η Emirates για παράδειγμα ζήτησε από τους εργαζόμενους να λάβουν άδεια άνευ αποδοχών για ένα μήνα, ενώ η Cathay Pacific ζήτησε από το προσωπικό να λάβει τρεις εβδομάδες άδεια. Η Singapore Airlines έχει παγώσει κάποιες προσλήψεις και προχώρησε σε περικοπές μισθών της τάξης του 10 έως 15% στελεχών της που καλούνται να βοηθήσουν με όλους τους τρόπους την αεροπορική εταιρεία να αντιμετωπίσει το ξέσπασμα του COVID-19.

Οι αναλυτές βλέπουν πάντως και ένα θετικό «αντιστάθμισμα» για πολλές αεροπορικές από τη μείωση του κόστους των καυσίμων. Η μέση τιμή καυσίμου αεροσκαφών τζετ, έχει υποχωρήσει ήδη κατά 30% σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2019 σύμφωνα με τα στοιχεία της ΙΑΤΑ (καθώς οι τιμές πετρελαίου μειώθηκαν στα 50 δολάρια το βαρέλι) γεγονός το οποίο εκτιμάται ότι μπορεί να δώσει σημαντικές ανάσες για τα ταμεία των αεροποριών την επόμενη περίοδο.

 

Η Aegean στη δίνη της διεθνούς κρίσης των αερομεταφορών

 

Η επιδημία θα «σβήσει» φέτος το 1/5 των εσόδων του κλάδου αερομεταφορών, προβλέπει η IATA. Ανησυχίες για την επίπτωση στην επιβατική κίνηση της Aegean, πτώση 34% για τη μετοχή από το υψηλό έτους.

Σε μία από τις σοβαρότερες κρίσεις των τελευταίων δεκαετιών παρασύρει τον κλάδο των αερομεταφορών η παγκόσμια εξάπλωση της επιδημίας του κορωνοϊού. Στη δίνη αυτής της κρίσης παρασύρεται και η Aegean Airlines, καθώς οι δυσμενέστατες, νέες προβλέψεις για καθίζηση των εσόδων του κλάδου σε διεθνές επίπεδο επισκιάζουν την καλή πορεία της κυρίαρχης ελληνικής αεροπορικής εταιρείας τα προηγούμενα χρόνια και αφήνουν πολλά αναπάντητα ερωτήματα για τα οικονομικά αποτελέσματα του 2020.

Καθώς η πτώση της επιβατικής κίνησης συσχετίζεται με τον αριθμό κρουσμάτων κορωνοϊού που εμφανίζονται σε μια χώρα, η ανακοίνωση μεγάλης αύξησης των κρουσμάτων στην Ελλάδα προκάλεσε ισχυρή πίεση στη μετοχή της Aegean, που έκλεισε με απώλειες 9,70%, από τις υψηλότερες ανάμεσα στις μετοχές της υψηλής κεφαλαιοποίησης.

Η επίδραση από την εξάπλωση της επιδημίας του Κορωναιού στη μετοχή της Aegean έχει γίνει έντονα αισθητή από τα τέλη Ιανουαρίου. Στις 21 Ιανουαρίου, εν μέσω ευφορίας για την ενίσχυση του στόλου με τη μεγάλη παραγγελία νέων Airbus, η μετοχή της εταιρείας είχε εκτιναχθεί σε υψηλό έτους, στα 9,04 ευρώ. Χθες έκλεισε στα 5,96 ευρώ, έχοντας υποστεί απώλειες της τάξεως του 34%, ελαφρώς υψηλότερες από τις αντίστοιχες απώλειες του υποδείκτη αερομεταφορών του Euro Stoxx 600, την ίδια περίοδο, οι οποίες πλησίασαν το 31%, και αισθητά υψηλότερες της ελληνικής αγοράς που φτάνουν το -22,72%

Προς το παρόν παραμένουν ανεπιβεβαίωτες οι πληροφορίες για σημαντική πτώση της επιβατικής κίνησης στα δρομολόγια της Aegean. Πάντως, οι διαταραχές που έχει προκαλέσει η επιδημία οδήγησαν την Aegean στην απόφαση να δώσει από τις 23 Φεβρουαρίου 2020 τη δυνατότητα στους επιβάτες που ταξιδεύουν να μεταθέσουν το εισιτήριο τους σε μεταγενέστερη ημερομηνία, ως τις 20 Οκτωβρίου 2020, χωρίς τέλη αλλαγής (rebooking fees).

 

Ζοφερές προβλέψεις

 

Οι νεότερες προβλέψεις της διεθνούς ένωσης των αεροπορικών εταιρειών (ΙΑΤΑ – International Air Transport Association) προδιαγράφουν μια χρονιά βαρύτατων απωλειών για τον κλάδο, με τις απώλειες εσόδων να φθάνουν, στο χειρότερο σενάριο, στα 113 δισ. δολ., ποσό που αντιστοιχεί σχεδόν στο ένα πέμπτο (19%) των εσόδων του 2019.

Με βάση αυτό το σενάριο, στις δέκα βασικές αγορές της Ευρώπης εκτιμάται ότι θα μειωθούν κατά 37,3 δισ. δολ, ή σε ποσοστό 24%. Στις λοιπές ευρωπαϊκές αγορές, όπου περιλαμβάνεται η Ελλάδα, οι εκτιμώμενες απώλειες φθάνουν τα 6,6 δισ. ευρώ (ποσοστό 9%). Με συνολικές εκτιμώμενες απώλειες της τάξεως των 44 δισ. δολ., ο χώρος της Ευρώπης θα είναι δεύτερος σε κάμψη εσόδων στις αερομεταφορές μετά την περιοχή της Ασίας (49,7 δισ. ευρώ).

 

Το κακό σενάριο της IATA για επιβατική κίνηση και έσοδα

 

Ακόμη και με βάση το ηπιότερο σενάριο των οικονομολόγων της IATA, οι απώλειες εσόδων θα φθάσουν τα 63 δισ. δολ., ή ποσοστό 11%. Για την Ευρώπη, σε αυτό το σενάριο οι απώλειες θα προσεγγίσουν τα 20 δισ. δολ.

Η «αιμορραγία» εσόδων για τον κλάδο των αερομεταφορών συσχετίζεται απόλυτα με τον αριθμό των καταγεγραμμένων κρουσμάτων σε κάθε χώρα. Για παράδειγμα, η Κίνα, με 142.823 βεβαιωμένα κρούσματα ως και τις 2 Μαρτίου, είχε πτώση κρατήσεων για τον Απρίλιο σχεδόν κατά 80%. Η Ελλάδα βρισκόταν, μέχρι πριν από λίγες ημέρες, έξω από τον κύκλο των χωρών με βεβαιωμένα κρούσματα, αλλά πλέον τα κρούσματα έχουν αυξηθεί σημαντικά και αυτό αναμένεται να ασκήσει πρόσθετη αρνητική επίδραση στην επιβατική κίνηση το επόμενο διάστημα.

Οι οικονομολόγοι της IATA σημειώνουν ότι οι αγορές περιμένουν πως η επιδημία του νέου κορωνοϊού θα έχει πολύ μεγαλύτερη αρνητική επίδραση στην κερδοφορία του κλάδου από αυτή που είχε η επιδημία του SARS, το 2003.

Το μόνο παρήγορο, σύμφωνα με την IATA, για τις εταιρείες του κλάδου είναι ότι η επιδημία δεν πιέζει μόνο την επιβατική κίνηση, αλλά και τη διεθνή τιμή του πετρελαίου, κάτι που θα μεταφρασθεί σε εξοικονόμηση δαπανών για καύσιμα. Για κάθε 13 δολ. μείωσης των τιμών των καυσίμων, οι αεροπορικές εταιρείες θα εξοικονομήσουν 28 δισ. δολ. το 2020, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της IATA, κάτι που θα μετριάσει την πτώση της κερδοφορίας που θα έλθει ως αποτέλεσμα των μειωμένων εσόδων.

 

Οι επιπτώσεις στην Aegean

 

Η κρίση στις αερομεταφορές ξεσπά σε μια περίοδο, όπου η Aegean επιχειρεί ένα αναπτυξιακό άλμα, καθώς ενισχύει το στόλο της με αεροσκάφη νέας γενιάς Airbus, έχοντας ήδη παραλάβει τα τρία πρώτα. Η παραγγελία μαμούθ αφορά έως και 58 αεροσκάφη Α320neo και A321neo και το κόστος της ανέρχεται έως και σε 6,5 δισ. δολ. Με βάση τα στοιχεία 9μήνου 2019, η Aegean αύξησε τις υποχρεώσεις της σε 536,3 εκατ. ευρώ (μισθώσεις αεροσκαφών 339,5 εκατ. και ομολογιακό δάνειο 196,8 εκατ. ευρώ). Πάντως, διατηρούσε και υψηλά ταμειακά διαθέσιμα, 637,2 εκατ. ευρώ, με αποτέλεσμα να εμφανίζει θετικό ταμείο κατά 101 εκατ. ευρώ.

Το μόνο παρήγορο, σύμφωνα με την IATA, για τις εταιρείες του κλάδου είναι ότι η επιδημία δεν πιέζει μόνο την επιβατική κίνηση, αλλά και τη διεθνή τιμή του πετρελαίου, κάτι που θα μεταφρασθεί σε εξοικονόμηση δαπανών για καύσιμα. Για κάθε 13 δολ. μείωσης των τιμών των καυσίμων, οι αεροπορικές εταιρείες θα εξοικονομήσουν 28 δισ. δολ. το 2020, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της IATA, κάτι που θα μετριάσει την πτώση της κερδοφορίας που θα έλθει ως αποτέλεσμα των μειωμένων εσόδων.

Τα οικονομικά αποτελέσματα 9μήνου της Aegean ήταν θετικά, έδειξαν όμως και μια μικρή «κόπωση», ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά την κερδοφορία. Τα έσοδα αυξήθηκαν κατά 10%, αλλά τα κέρδη προ φόρων ήταν μειωμένα κατά 8%, εν μέρει εξαιτίας του υψηλότερου κόστους καυσίμων. Η ανάπτυξη της εταιρείας προήλθε κατά κύριο λόγο από την αύξηση της επιβατικής κίνησης εξωτερικού κατά 12%, ενώ η επιβατική κίνηση εσωτερικού αυξήθηκε μόλις κατά 2%. Η επιδημία «χτυπάει» την κίνηση εξωτερικού, που ήταν ως τώρα το «δυνατό χαρτί» για την Aegean και επηρεάζει το συντελεστή πληρότητας, που έχει κρίσιμη σημασία για την κερδοφορία των αεροπορικών εταιρειών. Μένει να φανεί ως το τέλος του έτους πόσο ισχυρό θα είναι αυτό το πλήγμα και αν, μέσα στο 2020, η κρίση θα προσγειώσει απότομα τα οικονομικά αποτελέσματα της Aegean.

Πάντως, ενόψει μιας πολύ δύσκολης χρονιάς, όπου θεωρείται βέβαιο ότι και η Aegean δεν θα αποφύγει της απώλειες επιβατικής κίνησης και εσόδων, ένα ασθενές σημείο της επιχειρηματικής δραστηριότητας της Aegean, δηλαδή το γεγονός ότι η κίνηση της εταιρείας παρουσιάζει έντονη εποχικότητα, ακολουθώντας την εποχικότητα του ελληνικού τουρισμού, μπορεί να γίνει… ευλογία, αν η επιδημία κλείσει τον κύκλο της μέσα στο πρώτο εξάμηνο και ανακάμψει απότομα αμέσως μετά ο ελληνικός τουρισμός και, μαζί του, η επιβατική κίνηση. Προς το παρόν, κάθε πρόβλεψη θεωρείται παρακινδυνευμένη και ενδεχομένως να δοθεί μια πιο καθαρή εικόνα από τη διοίκηση της Aegean.

H οργουελική διάσταση της κρίσης που καλπάζει μαζί με την πανδημία του κορωνοϊού, δύσκολα θα μπορούσε να περιγραφεί ακόμη και από τους χειρότερους εσχατολόγους.

Η εξελισσόμενη κρίση θα είναι ούτως ή άλλως καταλύτης σε όλα τα πεδία. Είναι εξαιρετικά δύσκολο να υπάρξει επιστροφή σε όλα όσα γνωρίζαμε, όμως πολλά από τα όσα επιφυλάσσει η επόμενη ημέρα μπορεί και να είναι σε θετική κατεύθυνση.