ΑΡΘΡΟ

Του Γ.Κ. Χατζόπουλου

τ. Λυκειάρχη

 

 

  • «Βακτηρία εστί παιδεία βίου = Η μόρφωση είναι το μπαστούνι της ζωής» (Μένανδρος, ο πατέρας της Νέας Αττικής Κωμωδίας)

 

Εκπληρώνοντας την υπόσχεση, που έδωσα τελειώνοντας το ομοιότιτλο άρθρο μου, που δημοσιεύθηκε σ’ αυτήν εδώ τη στήλη, πριν από μια βδομάδα, θα το ξαναγράψω κι ας θεωρηθώ κουραστικός. Είμαι υπέρμαχος της ιδιωτικής πρωτοβουλίας, όταν αυτή λαμβάνεται από εχέφρονες, έμπειρους, διαθέτοντες τις κατάλληλες γνώσεις, μη λειτουργούντες εν θερμών και κυρίως χωρίς να αποβλέπουν στη διόγκωση του βαλαντίου τους, αδιαφορώντας για όσες δυσμενείς επιπτώσεις μπορεί να προκαλέσει η επίδειξη πρωτοβουλίας από μέρους τους.

Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις κατά τις οποίες οι λαμβάνοντες πρωτοβουλίες στον ιδιωτικό τομέα με το πρόσχημα ότι θα συμβάλουν στην καλυτέρευση της ζωής του συνανθρώπου τους και έχοντας ως κυρίαρχη σκέψη έναν μη έντιμο πλουτισμό, κάθε άλλο παρά συμβάλλουν στην ευδαιμονία του συνανθρώπου τους.

Στην απάνθρωπη αυτή σκέψη τους συνήθως βρίσκουν ως συμμάχους επίορκους συνανθρώπους τους, οι οποίοι έχουν ως έργο τους την εύρυθμη λειτουργία της κρατικής μηχανής, παραθεωρούν όμως αυτό τους το χρέος και οδεύουν προς τη συνενοχή. Και όλα αυτά, δυστυχώς, συμβαίνουν, όταν λείπουν οι ασφαλιστικές δικλίδες, οι οποίες όχι μόνον πρέπει να απογοητεύουν όσους επιχειρούν το κοινώς λεγόμενο «λάδωμα», αλλά και, όταν υποπίπτει στην αντίληψή τους ένα τέτοιο αμάρτημα να ορθώνουν τις αντιστάσεις της ψυχής τους και να το αφανίζουν εν τη γενέσει του. Τότε μόνο θα θεωρούνται άξιοι της πατρίδος, τιμώμενοι με τον δίκαιο έπαινο της επίζηλης προσφοράς προς τον συνάνθρωπο.

Τι λοιπόν μας εγγυάται, ώστε να παρεισφρύσουν και στο χώρο της ιδιωτικής παιδείας, η οποία συνήθως θα συγκεντρώνει ως σπουδαστές νέους με μειωμένες σχολικές επιδόσεις και μάλιστα τέκνα γονέων, που το βαλάντιό τους διαθέτει ικανοποιητική άνεση;

Γιατί πιστεύουμε ότι νέοι εφωδιασμένοι με τις απαραίτητες γνώσεις, οι οποίοι τολμούν να μάχονται, θα στρέψουν την πλάτη τους προς την ιδιωτική παιδεία, δίνοντας κύρος και οντότητα στη δημόσια εκπαίδευση, όταν βέβαια η δημόσια εκπαίδευση στέκεται στο ύψος της, όταν οι λειτουργοί της εμφορούνται από καλώς νοούμενο πατριωτισμό, όταν η Πολιτεία τιμά και επιβραβεύει όλους εκείνους τους λειτουργούς, που ιερουργούν σεμνοπρεπώς στην άγια τράπεζα της παιδείας, όταν οι πανεπιστημιακοί δάσκαλοι δεν κατατρύχονται από το άγχος της επιβίωσης, αλλά απερίσπαστοι αναλώνουν εαυτούς στην πρόοδο της έρευνας.

Δεν μπορείς να αξιώνεις από τους λειτουργούς της παιδείας την ανάλωση των σωματικών και πνευματικών τους δυνάμεων, όταν τους καθιστάς ψωμοζήτες είτε από αδιαφορία είτε από οποιαδήποτε άλλη σκοπιμότητα, η οποία «βολεύει» τους δικούς σου στόχους.

Είναι πασίδηλο ότι με την κατάσταση, που επικρατεί σήμερα στα δημόσια εκπαιδευτικά ιδρύματα, μοιραία κάποιοι και αρκετοί από τους ιερουργούντες σ’ αυτά άξιοι λειτουργοί δεν θα αποφύγουν τις πλάτες προς τη δημόσια εκπαίδευση. Άλλωστε ας μη λησμονούμε την των Λατίνων ρήση: «Primum vivere delde philosophare». Και δεν θα έχουν άδικο, όσοι στρέψουν την πλάτη στη δημόσια εκπαίδευση, τονίζοντας την των αρχαίων μας προγόνων ρήση: «Ου συ με λοιδορείς, αλλά ο τόπος». Και εδώ ο τόπος δεν είναι άλλος από την απαξιωτική συμπεριφορά της Πολιτείας προς τους Πανεπιστημιακούς λειτουργούς.

Κλείνοντας θα ήθελα να τονίσω για μια ακόμη φορά ότι δεν έχουμε ανάγκη από ιδιωτικά πανεπιστήμια, αλλά από δημόσια, λειτουργούντα αξιοπρεπώς με το στοργικό ενδιαφέρον της πολιτικής εξουσίας. Η παιδεία δεν είναι αναλώσιμο αγαθό, που να πωλείται σε super market.

Η παιδεία είναι το αρραγές βάθρο, πάνω στο οποίο οικοδομείται μια υγιής και ευνομούμενη Πολιτεία, είναι εκείνη που χτίζει τις ευλογημένες οικογένειες, είναι εκείνη που γαληνεύει και ανταμώνει τις ψυχές, που εξανθρωπίζει τον άνθρωπο, ενεργοποιεί και θωρακίζει την εγρηγορούσα συνείδηση, τον καθιστά άτομο υπεύθυνο χωρίς αναστολές, χωρίς αποκλεισμούς, περιθωριοποιήσεις και ολέθριες αγκυλώσεις.

Είναι τέλος, αυτή που διασφαλίζει το γαλήνεμα της ψυχής, είναι στολίδι για τους ευτυχείς και απάνεμο λιμάνι για όσους συναντούν ατυχίες.

Γι’ αυτό και, όσοι τολμούν να την αποικοδομούν με τις αρρωστημένες αντιλήψεις τους, είναι οι ξεθεμελιωτές της δημοκρατίας, αφού δε νοείται δημοκρατία υγιής χωρίς λαγαρή παιδεία.

Η παιδεία δεν είναι το κεφάλι του κασίδι πάνω στο οποίο μπορεί να πειραματίζεται ο κάθε ξυλοσχίστης, ο ουτοπιστής, ο προσδοκών ατομικά η παραταξιακά οφέλη.

Η παιδεία δεν αντέχει σε στείρους πειραματισμούς, θέλει την ηρεμία της για να οικοδομήσει μια κοινωνία που θα πορεύεται με βήματα σταθερά, ακολουθώντας τις βαριές παρακαταθήκες, που κληρονόμησε από ανθρώπους, που έκλεισαν βαθιά στην ψυχή τους την Ελλάδα και την ανασήκωσαν από τα Τάρταρα, κάθε φορά, που αυτή είχε την ατυχία να χάνεται.