ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΔΡΑΜΑΣ ΣΕ ΕΘΝΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ Ο.Τ.Α.
Ενέργειες από τον Δήμο Δράμας μέσα στο 2025 για την στεγανοποίηση της Καπναποθήκης της οδού Περδίκκα και την ανάδειξη τοξωτών γεφυριών σε Ξηροπόταμο και Καλλίφυτο
Ημερίδα με τίτλο «Η προοπτική της ανάδειξης και διαχείρισης των στοιχείων βιομηχανικής κληρονομίας της Δράμας μέσω ενός Εθνικού Δικτύου Συνεργασίας Ο.Τ.Α.» πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 22 Νοεμβρίου 2024, στον εκθεσιακό χώρο ΚΥΚΛΩΨ, ενώ ο Δήμαρχος Δράμας κ. Γιώργος Παπαδόπουλος υπέγραψε το Σχέδιο Αρχών του Δικτύου Ο.Τ.Α. για την προστασία της βιομηχανικής κληρονομιάς.
Η εκδήλωση διοργανώθηκε από την Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, με συνδιοργανωτή τον Δήμο Δράμας και την υποστήριξη της ΚΥΚΛΩΨ ΑΜΚΕ και της Ελληνικής Εταιρείας Περιβάλλοντος και Πολιτισμού / Συμβούλιο Βιομηχανικής Κληρονομιάς. Σκοπός της ημερίδας ήταν η ανάδειξη της σημασίας της δημιουργίας ενός πανελλαδικού δικτύου Ο.Τ.Α. για τον προγραμματισμό και την υλοποίηση του έργου ανάδειξης των ιστορικών βιομηχανικών κτιρίων και συνόλων, ώστε η κληρονομιά αυτή να καταστεί προσβάσιμη και ελκυστική για το ευρύ κοινό. Στον ίδιο χώρο, όπου πραγματοποιήθηκε η εκδήλωση, βρίσκεται σε εξέλιξη σχετική έκθεση φωτογραφίας με τίτλο «Αποτυπώνοντας το προβιομηχανικό & βιομηχανικό παρελθόν της Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης», η οποία διοργανώθηκε από την Υπηρεσία Νεοτέρων Μνημείων Α.Μ.Θ., στο πλαίσιο του εορτασμού των Ευρωπαϊκών Ημερών Πολιτιστικής Κληρονομιάς 2024, και θα διαρκέσει έως τις 30 Νοεμβρίου.
Ο κ. Θεόδωρος Πριγγόπουλος, Προϊστάμενος της Υπηρεσίας Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, σε δηλώσεις του στα Μ.Μ.Ε., ανέφερε ότι η εκδήλωση στη Δράμα πραγματοποιήθηκε «στο πλαίσιο των παράλληλων ενεργειών της Υπηρεσίας Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Α.Μ.Θ. με βασικότερο και απώτερο στόχο, την αξιολόγηση, ανάδειξη και αναβίωση των στοιχείων βιομηχανικής κληρονομιάς, των συνόλων, των κτιρίων, εντός και εκτός αστικών περιοχών και ιστών». Όπως είπε, η ημερίδα ήρθε «ως συνέχεια του σεμιναρίου που διοργανώθηκε το 2022 στην Καβάλα – την έτερη καπνούπολη της Περιφέρειας – και απευθύνονταν στους ΟΤΑ και τις αυτοδιοικητικές αρχές, και το οποίο αποτέλεσε την αφορμή ανάγνωσης ενός σχεδίου κειμένου αρχών το οποίο προσκαλεί τους ΟΤΑ να το συνυπογράψουν για να δημιουργηθεί ένα δίκτυο συνεργασίας των ΟΤΑ. Το σεμινάριο ήταν και υπό την αιγίδα της ΚΕΔΕ, η οποία το αγκάλιασε και ενστερνίστηκε το εγχείρημα». Ο κ. Πριγγόπουλος εξήγησε ότι το συγκεκριμένο δίκτυο έχει λάβει πανελλήνια διάσταση και το κείμενο αρχών έχει υπογραφεί από μια σειρά Δήμων, ενώ και νέοι Δήμοι εκφράζουν αντίστοιχο ενδιαφέρον.
Σχετικά με τη συμμετοχή του Δήμου Δράμας στο δίκτυο των Ο.Τ.Α. για την προστασία της Βιομηχανικής Κληρονομιάς, ο κ. Πριγγόπουλος σημείωσε: «Ο Δήμος Δράμας δέχθηκε την πρόσκληση και υπογράφει τη συμμετοχή του, δηλαδή τη διακήρυξη σύνδεσής του με το Δίκτυο. Οι προοπτικές είναι η μεταλαμπάδευση γνώσης μεταξύ ΟΤΑ που έχουν ήδη υλοποιήσει κάποια πράγματα, έναντι των Δήμων που έχουν μπροστά τους, για να καταφέρουν να φτάσουν στην ανάδειξη και στην ενσωμάτωση στον αστικό ιστό, στο πλαίσιο μιας μελέτης βιώσιμης αστικής ανάπτυξης που στοχεύει ουσιαστικά στη βελτιστοποίηση της ποιότητας ζωής των πολιτών, να ενσωματώσει και όλα αυτά τα ανενεργά στοιχεία τα οποία ουσιαστικά αποτελούν και την ίδια την ιστορική ταυτότητα των πόλεών μας».
Η ομότιμη καθηγήτρια του Τμήματος Αριτεκτόνων της Πολυτεχνικής του Α.Π.Θ. και Αντιπρόεδρος του Συμβουλίου Βιομηχανικής Κληρονομιάς της ΕΛΛΕΤ κ. Αλέκα Αλεξοπούλου σημείωσε ότι η δικτύωση «αρμόζει εντελώς στη Δράμα και τη βιομηχανική κληρονομιά, γιατί θα προσθέσει πάρα πολλά θετικά στοιχεία στην εξέλιξη των πραγμάτων στην πόλη». Όπως εξήγησε η κ. Αλεξοπούλου, «δικτύωση σημαίνει ότι ανταλλάσσονται εμπειρίες μεταξύ φορέων και πόλεων που έχουν αντίστοιχα ζητήματα, για τον τρόπο που τα αντιμετωπίζουν, για τον τρόπο που τα χρηματοδοτούν, για τον τρόπο που τα προγραμματίζουν να ενταχθούν ξανά στη ζωή της πόλης τους και να είναι ωφέλιμα και σύγχρονα, όπως τους αρμόζει βέβαια. Αλλά να ενταχθούν με ένα φυσιολογικό τρόπο στη ζωή της πόλης και να μην αποτελούν πρόβλημα πια. Γιατί τα περισσότερα από αυτά με την παλαιότητά τους και με το γεγονός ότι έχουν αφεθεί στη μοίρα τους, αρκετά από αυτά αποτελούν, κατά την άποψη των πολιτών, πρόβλημα. Δεν είναι πρόβλημα, αρκεί να βρεθεί ένας τρόπος να ενταχθούν μέσα σε ένα πλαίσιο λειτουργίας. Η ανταλλαγή εμπειριών διαφόρων πόλεων, που στη βόρεια Ελλάδα είναι πολλές που έχουν αντίστοιχα πολύ μεγάλο παρελθόν από θέματα βιομηχανικής κληρονομιάς, και η δικτύωση μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε δρόμους βιομηχανικής σύνδεσης και ταξιδιωτικής εμπειρίας παρόμοιων πραγμάτων. Η βόρεια Ελλάδα έχει πολλά τέτοια μικρά μονοπάτια. Σκεφτείτε κάτι αντίστοιχο με τα μονοπάτια του κρασιού, τους δρόμους του κρασιού, με τον δρόμο του μεταξιού. Επομένως η βιομηχανία που στην πραγματικότητα ήταν ο κινητήριος μοχλός για την πολύ μεγάλη άνοδο συγκεκριμένων πόλεων, η Καβάλα, η Δράμα, η Ξάνθη, η Έδεσσα, η Βέροια, η Νάουσα κλπ. με διαφορετικούς τρόπους, αυτά αποτελούν στην πραγματικότητα σύνολα, τα οποία πρέπει να ανταλλάξουν πληροφορίες και τεχνογνωσία μεταξύ τους για να μπορέσουν να ανταποκριθούν οι Δήμοι, οι τοπικές κοινωνίες, με επάρκεια σε αυτά που απαιτούνται από τη σύγχρονη εποχή».
Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης πραγματοποιήθηκε και η απονομή επάθλου επιβράβευσης για τις εκπαιδευτικές δράσεις που πραγματοποιήθηκαν από την Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων, στο πλαίσιο της έκθεσης. Η κ. Αθανασία Θώμογλου, στέλεχος της Υπηρεσίας Νεοτέρων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Α.Μ.Θ., η οποία σχεδίασε και υλοποίησε σειρά εκπαιδευτικών δράσεων και βιωματικών εργαστηρίων για διάφορες εκπαιδευτικές βαθμίδες, ανέφερε: «Ο τίτλος του βιωματικού εργαστηρίου είναι “Δομική τεχνολογία και αποκατάσταση των μνημείων της βιομηχανικής κληρονομιάς”. Βασίζεται στη βιωματική παιδαγωγική και έχει στόχο να εντάξει τους μαθητές στη διάδραση και στην εμπλοκή της εκπαιδευτικής διαδικασίας με στόχο την αποτελεσματικότερη κατανόηση των εννοιών που διδάσκονται σε έναν χώρο που είναι ένα άριστο δείγμα μνημείων βιομηχανικής κληρονομιάς».
Στις δηλώσεις του στα τοπικά Μ.Μ.Ε., ο Δήμαρχος Δράμας κ. Γιώργος Παπαδόπουλος αναφέρθηκε στη βιομηχανική κληρονομιά της Δράμας, στη συμμετοχή του Δήμου στο δίκτυο των Ο.Τ.Α, καθώς και στις ενέργειες που προγραμματίζονται για την Καπναποθήκη Περδίκκα και τα τοξωτά γεφύρια που βρίσκονται στα διοικητικά όριά του.
Συγκεκριμένα ο κ. Παπαδόπουλος σημείωσε: «Έχουμε υπογράψει ένα μνημόνιο συνεργασίας, στο οποίο συμμετέχουμε γιατί η Δράμα είχε προβιομηχανικής και μεταβιομηχανικής εποχής παρουσία, με όλα αυτά τα καπνομάγαζα, όπως τα χαρακτηρίζουμε, με τα κτίρια, λοιπόν, γύρω από αυτήν την περίοδο, στα οποία δραστηριοποιούνταν χιλιάδες κόσμος. Σε αυτό το μνημόνιο με αφορμή την Εφορεία Νεωτέρων Μνημείων μπήκαμε κι εμείς να συμμετέχουμε. Έχουμε κάνει πολλές κουβέντες γύρω από την ανάπτυξη αυτών των σημείων και τη διατήρησή τους κατ’ επέκταση. Συζητάμε ήδη με τον Προϊστάμενο για τη διατήρηση με την έννοια της φθοράς από τις καιρικές συνθήκες, όπως είναι η Καπνοθήκη της οδού Περδίκκα που θα μπούμε στη διαδικασία το 2025 για να στεγανοποιήσουμε κάποια σημεία, λόγω του ότι έχει υποστεί σοβαρές βλάβες η σκεπή με την εισροή νερού. Φυσικά θα αναζητήσουμε το επόμενο διάστημα, πώς μπορούμε όλη αυτή την περιουσία που έχουμε και οι τρεις Νομοί, να την βάλουμε σε ένα χρηματοδοτούμενο πρόγραμμα, γιατί θέλουν πολλά χρήματα όλοι αυτοί οι χώροι για να βελτιωθούν και φυσικά να δοθούν κάποια στιγμή ακόμη και για χρήση».
Όπως είπε ο κ. Παπαδόπουλος, «θα είναι αποτέλεσμα συνεργασίας και εύρεσης χρημάτων για να μπορεί να γίνει μια αναπαλαίωση, έτσι ώστε να διατηρήσουμε την περιουσία αυτή, την κληρονομιά αυτή, από την εποχή που κατασκευαστήκαν και να την παραδώσουμε και στις νεότερες γενιές. Είναι σημαντική η παρουσία αυτών των χώρων γιατί είναι μεγάλοι χώροι. Νομίζω ότι είμαστε σε καλή συνεργασία με την Εφορεία Νεωτέρων Μνημείων, με τον Προϊστάμενο και με τον φορέα που δημιουργείται πλέον για τη συντήρηση και διατήρηση όλων αυτών».
Σχετικά με τα τοξωτά γεφύρια, ο κ. Παπαδόπουλος δήλωσε: «Μέσα στην κληρονομιά αυτή εμπεριέχονται και τα τοξωτά γεφύρια που έχουμε. Όπως γνωρίζετε, με την παρουσία μου στην Αντιπεριφέρεια είχα φροντίσει κάποια στην περιοχή του Δήμου Παρανεστίου. Ο Δήμος Δράμας έχει και αυτός στα διοικητικά όριά του πολλά γεφύρια. Ήδη στοχεύουμε τα πρώτα δύο, τα οποία έχουν να κάνουν το ένα με την περιοχή του Ξηροποτάμου και το άλλο με την περιοχή της Καλλιφύτου. Υπάρχουν ακόμη και προς τον ορεινό όγκο. Προς Λιβαδερό και Δενδράκια υπάρχουν κι άλλα. Βρισκόμαστε σε μια φάση να δούμε για ποια εξ αυτών μπορούμε άμεσα να δώσουμε ένα ποσό, έτσι ώστε να τα αναβαθμίσουμε και να τα εμφανίσουμε στον κόσμο. Πολύς κόσμος είναι που δεν γνωρίζει την παρουσία αυτών. Αυτά τα γεφύρια συνέδεαν οικισμούς, συνέδεαν δρόμους, γύρω από την ανάπτυξη όλων αυτών των κτηρίων που υπήρχαν στις πόλεις και όχι μόνο. Είμαστε και σε αυτό το επίπεδο στραμμένοι, στη διατήρηση και ανάπτυξη ως τουριστικό προϊόν την παρουσία αυτών των γεφυριών. Είναι καταγεγραμμένα. Προσπαθούμε και σε αυτό το κομμάτι και θα το δείτε μέσα στο 2025 και με κωδικό που θα περάσει από το Δημοτικό Συμβούλιο, για να μπορέσουμε να δώσουμε τις πρώτες μελέτες για την καλυτέρευση αυτών των μνημείων».
