ΤΟΜΕΑΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ Α.Μ.Θ.

 

· Γρ. Παπαεμμανουήλ, Εντεταλμένος Περιφερειακός Σύμβουλος Πολιτισμού – Αθλητισμού: Ανυπολόγιστης αξίας η συνεισφορά του αειμνήστου Διδασκάλου μου στην Εθνική μας Μουσική

 

Τη Δευτέρα 11 Ιανουαρίου 2021 έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 95 ετών νικημένος από τον κορωνοϊό, ο Άρχων Πρωτοψάλτης και Μουσικοδιδάσκαλος της πατρώας Εκκλησιαστικής Βυζαντινής Μουσικής Χαρίλαος Ταλιαδώρος.

Ο Τομέας Πολιτισμού και Αθλητισμού της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, εκφράζει δημόσια τη βαθιά οδύνη και θλίψη του για την απώλεια ενός εκ των κορυφαίων Πρωτοψαλτών όλων των εποχών, όπως ήταν ο Άρχων Πρωτοψάλτης Χαρίλαος Ταλιαδώρος.

Η σχέση του αειμνήστου μεγάλου Δασκάλου, συνθέτη και ερμηνευτή με την Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης ήταν γνωστή σε όλη την Ελλάδα αφού πάρα πολλές φορές είχε κοσμήσει τα αναλόγια Ιερών Ναών και των 8 Ιερών Μητροπόλεων και των πέντε Περιφερειακών Ενοτήτων της ΠΑΜΘ, και είχε τιμηθεί πολλές φορές από Δήμους, Νομαρχίες, Συλλόγους αλλά και από τους Σεβασμιωτάτους Μητροπολίτες της ακριτικής μας Περιφέρειας, με τους οποίους διατηρούσε αμοιβαία σχέση σεβασμού και εν Χριστώ αγάπης. Επίσης, ο αείμνηστος Χαρίλαος Ταλιαδώρος επί δεκαετίες δίδαξε τη Βυζαντινή Μουσική σε Ωδεία της Περιφέρειάς μας και αποτελούσε τον Πρόεδρο της Επιτροπής των Κατατακτηρίων, των Πτυχιακών και των Διπλωματικών Εξετάσεων. Μάλιστα η Αίθουσα διδασκαλίας Βυζαντινής Μουσικής του Δημοτικού Ωδείου Δράμας, μετά από ομόφωνη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Δράμας, είχε μετονομαστεί την Κυριακή 9 Απριλίου 2006 σε «ΑΙΘΟΥΣΑ ΧΑΡΙΛΑΟΣ ΤΑΛΙΑΔΩΡΟΣ» σε μια πανηγυρική εκδήλωση με τίτλο «Ρεσιτάλ Πρωτοψαλτών: Φωνές της Ορθοδοξίας».

Για την απώλεια του επί 8 ολόκληρες δεκαετίες κορυφαίου μύστη της Θείας του Δαμασκηνού Τέχνης, εξέδωσαν συλλυπητήριες ανακοινώσεις και ψηφίσματα το Οικουμενικό Πατριαρχείο, η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος, η Ιερά Μητρόπολη Θεσσαλονίκης, Ιερές Μητροπόλεις, Ιερές Μονές, το Τμήμα Μουσικολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, το Τμήμα Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, η Ομοσπονδία Συλλόγων Ιεροψαλτών Ελλάδος (ΟΜΣΙΕ), το ιστορικό Σωματείο Ιεροψαλτών Θεσσαλονίκης « Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός», Σύλλογοι Ιεροψαλτών από διάφορα μέρη της Ελλάδος, ο Σύνδεσμος Μουσικοφίλων Πέραν Κωνσταντινουπόλεως και πολλές προσωπικότητες από το χώρο των τεχνών, των επιστημών και της πολιτικής.

Σε ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ο Εντεταλμένος Σύμβουλος Πολιτισμού και Αθλητισμού της ΠΑΜΘ Γρηγόρης Παπαεμμανουήλ, που ήταν ένας από τους αγαπημένους μαθητές του αειμνήστου Χαριλάου Ταλιαδώρου και για 30 περίπου χρόνια πολύτιμος συνεργάτης του, ανέφερε:

«Ψάλλε τώρα τα αξεπέραστα “Χερουβικά” σου κοντά στην αγκαλιά Του.

Ψάλλε τώρα το αγαπημένο σου “Άξιον εστίν” σε σπάθιον μέλος και το οκτάηχο “Θεοτόκε Παρθένε» του Πέτρου του Μπερεκέτη απέναντι από την γλυκιά μορφή της Παναγιάς μας που τόσο λάτρεψες.

Χάιδεψε τώρα με τη βελούδινη φωνάρα σου τα αυτιά των Αγγέλων με τα υπέροχα “τε ρι ρεμ” σου.

Κέντησε τώρα ψιλοβελονιά τα Δοξαστικά των Αγίων μας, που με μοναδικό τρόπο συνέθεσες και ερμήνευσες στα επί γης αναλόγια στα πέρατα του κόσμου όπου σε κάλεσαν και σε τίμησαν Πατριάρχες, Αρχιεπίσκοποι, Δεσποτάδες, Ηγούμενοι.

Ο Άγιος Φανούριος και ο Άγιος Θεράποντας που τους διηκόνησες από το 1942 μέχρι το 1952 και τόσο μεγάλη ευλάβεια τους είχες, σε συνοδεύουν τώρα στην αιώνια πατρίδα. Και η του Θεού Σοφία που την ύμνησες στον Καθεδρικό της Ναό στη Συμβασιλεύουσα Θεσσαλονίκη από το 1952 μέχρι το 2020, είναι το διαβατήριο για την άξια θέση που έχεις από σήμερα στον Παράδεισο.

Ανθρωπίνως κλαίω που έφυγες από κοντά μου Δάσκαλέ μου. Πονάω κι εγώ μαζί με όλα τα εν τη ψαλτική τέχνη παιδιά σου και τους αναρίθμητους μαθητές σου απανταχού της γης. Θα μου λείψουν οι κουβέντες μας, τα ψαλσίματά μας, τα ανέκδοτά μας, τα χωρατά μας. Θα μου λείψουν οι ιστορίες που δε χόρταινα να μου λες για όλα όσα πλουσιοπάροχα σου έδωσε ο Θεός. Φεύγεις πλήρης ημερών στα 95 σου χρόνια. Φεύγεις όμως πικραμένος… Με ανακουφίζει τουλάχιστον το γεγονός ότι δε θα πονέσεις άλλο και δε θα ταλαιπωρηθείς άλλο.

Αγαπημένε μου Δάσκαλε,

σου είμαι ευγνώμων για όλα όσα μου έδωσες απλόχερα στη μουσική και στη ζωή. Σου χρωστάω πολλά. Τα κρατώ όλα φυλαγμένα καλά μέσα στην ψυχή και στην καρδιά μου. Έτσι κι αλλιώς θα με συνοδεύεις πάντα σε κάθε βήμα της ζωής μου όχι μόνο μέσα από όσα μου μεταλαμπάδευσες στη Σχολή Βυζαντινής Μουσικής της Ιεράς Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης αλλά και κυρίως τα 10 χρόνια που κάθισα παρά τους πόδας σου στο θρυλικό αναλόγιο της Αγιάς Σοφιάς. Έτσι κι αλλιώς θα με συντροφεύεις πάντα μέσα από τα βιβλία σου και το ύφος σου στην ψαλμωδία. Θα με συνοδεύεις και με τις γεμάτες σοφία συμβουλές σου και τις ανεπανάληπτες ατάκες σου για τη ζωή και το αστείρευτο και πηγαίο χιούμορ σου.

Κλαίω να πάρει η ευχή, γιατί ο κορωνοϊός που σου έκοψε το νήμα της ζωής, δεν αφήνει εμένα αλλά τους αναρίθμητους μαθητές σου που θα έτρεχαν από άκρου εις άκρον, να σε χαιρετήσουμε όπως σου έπρεπε και να σου ψάλλουμε την Εξόδιο Ακολουθία που τόσο πολύ σου άρεσε να ψέλνεις χαμηλόφωνα και κατανυκτικά. Θα λέγαμε κι εκείνο το ωραίο ιδιόμελο τροπάριο που σου άρεζε “Οίμοι, οίον αγώνα έχει η ψυχή χωριζομένη εκ του σώματος…”.

Τι να πρωτοπώ ρε Δάσκαλέ μου… Με στενοχώρησες τώρα… Γιατί δεν τήρησες την υπόσχεσή σου να ‘ρθεις φέτος στο πανηγύρι μου στον Άγιο Γρηγόριο στη Νέα Καρβάλη της Καβάλας να ψάλλουμε αντικριστά;

Σταματώ εδώ… Θα γράψουν πολλοί σήμερα και αυτές τις μέρες… Θα γράψουν για το “Φαινόμενο Ταλαιδώρος”… Θα γράψουν για τον “Λέοντα του Αναλογίου”… Θα γράψουν για το σπάνιο μέταλλο της φωνής σου, αυτό το Θείο Τάλαντο που τίμησες με σεβασμό και συνέπεια.

Χαρά που θα κάνουν τώρα ο Πρίγγος και ο Στανίτσας… Αλλά και ο πρώτος σου δάσκαλος ο Χριστόφορος ο Κουτζουράδης… Κι ο Παναγιωτίδης κι ο Χρύσανθος και ο Αβραάμ ο Ευθυμιάδης και ο Καραμάνης… Εκεί σε περιμένει και ο Λαμπαδάριός σου ο Κώστας ο Λιολιόπουλος και ο Αναγνώστης σου ο Τάκης ο Σακελλαρίου και ο Δομέστικός σου ο Γιάννης ο Μουδανιώτης και ο μέγας Ισοκράτης σου ο Ζήσης. Σε περιμένουν όλοι για τις ουράνιες λειτουργίες. Ε ρε μπερεκέτια που έχουν να γίνουν τώρα εκεί πάνω…Μην ξεχάσεις να τους τραγουδήσεις το “Άιντε ωρέ στα ξένα έφυγα μικρός…” και το “Απορώ με την καρδιά μου…”.

Γεια σου Δάσκαλέ μου… Ανεπανάληπτε και μοναδικέ Άρχοντα Πρωτοψάλτη Χαρίλαε Ταλιαδώρε!

Φιλώ το χέρι σου! Όπως το φιλούσα πάντα όταν σε έβλεπα. Όπως το φιλούσα και όταν κλείναμε τις τηλεφωνικές μας συνομιλίες. Όπως το φίλησα και ανήμερα των Θεοφανείων που μιλήσαμε για τελευταία φορά και μου ψέλλισες “ευχαριστώ ρε Γρηγοράκο”! Όπως το φίλησα και στο τέλος εκείνης της αξέχαστης συναυλίας που δώσαμε με το Βυζαντινό μου Χορό “ΟΙ ΔΟΜΕΣΤΙΚΟΙ” στην Αγιά Σοφιά στη Θεσσαλονίκη την Κυριακή 18 Μαρτίου 2018».

Αξίζει να σημειωθεί πως ο Τομέας Πολιτισμού της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, σε συνεργασία με τις Ιερές Μητροπόλεις Διδυμοτείχου-Ορεστιάδος και Σουφλίου, Αλεξανδρουπόλεως, Μαρωνείας και Κομοτηνής, Ξάνθης

και Περιθεωρίου, Φιλίππων-Νεαπόλεως και Θάσου, Ελευθερουπόλεως, Δράμας και Ζιχνών-Νευροκοπίου, και τους οικείους Συλλόγους Ιεροψαλτών, είχε αναλάβει πρωτοβουλία να διοργανώσει ημερίδα Βυζαντινής Μουσικής την Άνοιξη του 2020 με τη συμμετοχή του αειμνήστου Άρχοντος Πρωτοψάλτου Χαριλάου Ταλιαδώρου και του Ομοτίμου Καθηγητή του Τμήματος Βυζαντινής Μουσικολογίας του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και Διευθυντού του Ιδρύματος Βυζαντινής Μουσικολογίας της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος Γρηγορίου Στάθη. Η ημερίδα που ματαιώθηκε λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού, ευελπιστούμε να πραγματοποιηθεί όταν οι συνθήκες το επιτρέψουν και να είναι αφιερωμένη στη μνήμη του αλήστου μνήμης μεγάλου Άρχοντος Πρωτοψάλτου και Μουσικοδιδασκάλου Χαριλάου Ταλιαδώρου.

 

Με εκτίμηση,

Ο Εντεταλμένος Περιφερειακός Σύμβουλος Πολιτισμού και Αθλητισμού ΠΑΜΘ

Γρηγόριος Παπαεμμανουήλ

Περιφερειακός Σύμβουλος Π.Ε. Δράμας