«Στέλνουμε με απόλυτη δύναμη το μήνυμα για αντίσταση στη λήθη των καιρών μας»

ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΗΣ ΑΝΤΙΔΗΜΑΡΧΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΔΡΑΜΑΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΣ ΤΟΛΙΟΥ ΣΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΓΙΑ ΤΗ ΣΦΑΓΗ ΤΟΥ ΔΙΣΤΟΜΟΥ ΜΕ ΤΙΤΛΟ «ΜΝΗΜΗ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΩΣΗ ΤΩΝ ΝΑΖΙΣΤΙΚΩΝ ΕΓΚΛΗΜΑΤΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΟΤΗΤΑΣ»

«Στην καρδιά, στο μυαλό και τη ψυχή μας, η μνήμη της θυσίας ήταν, είναι και θα παραμείνει άσβεστη»

Στο συνέδριο με τίτλο «Μνήμη και Δικαίωση των Ναζιστικών Εγκλημάτων κατά της Ανθρωπότητας», το οποίο διοργάνωσε ο Δήμος Διστόμου – Αράχοβας – Αντίκυρας, για τη Σφαγή του Διστόμου, συμμετείχε διαδικτυακά η Αντιδήμαρχος Παιδείας και Αθλητισμού του Δήμου Δράμας κα Αναστασία Τόλιου.

Το συνέδριο πραγματοποιήθηκε το διήμερο 8 και 9 Ιουνίου 2022 και η κα Τόλιου συμμετείχε την Πέμπτη 9 Ιουνίου στη συνεδρία με τίτλο «Διεκδίκηση και Δικαίωση των Μαρτυρικών Κοινοτήτων», κατά τη διάρκεια της οποίας μίλησαν αντιπρόσωποι Δήμων που συμμετέχουν στο Δίκτυο Μαρτυρικών Πόλεων και Χωριών, μέλος του οποίου είναι και ο Δήμος Δράμας. Στη συγκεκριμένη συνεδρία τοποθετήθηκαν, εκτός από την κα Τόλιου, ο κ. Γιάννης Σταθάς, Δήμαρχος Διστόμου – Αράχοβας – Αντίκυρας, ο κ. Θανάσης Παπαδόπουλος, Δήμαρχος Καλαβρύτων και Πρόεδρος του Δικτύου Μαρτυρικών Πόλεων και Χωριών της περιόδου 1940-1945, ο κ. Ιγνάτιος Καϊτετζίδης, Δήμαρχος Πυλίας – Χορτιάτη, ο κ. Αναστάσιος Καζαντζίδης, Δημοτικός Σύμβουλος του Δήμου Κιλκίς, ο κ. Δημήτρης Δήμου, Αντιδήμαρχος του Δήμου Νικολάου Σκουφά, καθώς και ο κ. Heike Hansel, μέλος του γερμανικού κοινοβουλευτικού κόμματος Die Linke.

Το συνέδριο ήταν ενταγμένο στις επετειακές εκδηλώσεις μνήμης για τα 78 χρόνια από τη Σφαγή του Διστόμου, η οποία πραγματοποιήθηκε στις 10 Ιουνίου 1944.

«Παράδειγμα θάρρους, αυτοθυσίας και αλληλεγγύης»

Στην ομιλία της με θέμα «Η μαρτυρική πόλη της Δράμας» η Αντιδήμαρχος κα Τόλιου ανέφερε τα εξής:

«Καλησπέρα σας από τη μαρτυρική Δράμα. Δυστυχώς ανειλημμένες υποχρεώσεις δεν μου επέτρεψαν να βρίσκομαι κοντά σας και να συμμετάσχω δια ζώσης στο συνέδριο. Όμως ο Δήμος Δράμας να είστε βέβαιοι ότι ως μέλος του Δικτύου συμμετέχει ενεργά σε όλες τι εκδηλώσεις, καθώς οφείλουμε η ιστορική μνήμη να παραμείνει άσβεστη.

Κύριες και κύριοι,

Η μαρτυρική περιοχή της Δράμας είναι ο μοναδικός τόπος στην Ελλάδα, που γνώρισε τρεις φορές το ολοκαύτωμα μέσα σε τριάντα χρόνια, από τον ίδιο εισβολέα, τους Βούλγαρους. Η πρώτη το 1913, τέσσερα χρόνια μετά, το 1917, η δεύτερη και το 1941 η τρίτη.

Στον Α’ Βαλκανικό Πόλεμο, η περιοχή της Δράμας κατελήφθη από τους Βούλγαρους, για να απελευθερωθεί εν συνεχεία από τον ελληνικό στρατό κατά τον Β’ Βαλκανικό Πόλεμο την 1η Ιουλίου του 1913. Όταν όμως αποχωρούσαν, στις 29 Ιουνίου, κυνηγημένοι από τον Ελληνικό Στρατό, οι υποτιθέμενοι σύμμαχοί μας – γιατί έτσι ξεκινήσαμε ένα χρόνο πριν- προκάλεσαν ολέθριες καταστροφές.

Σαν να μη έφτανε αυτό το ανοσιούργημά τους, κατά την περίοδο 1916-18, ήρθαν να αποτελειώσουν το έργο τους. Ως σύμμαχοι των Γερμανών καταλαμβάνουν την Ανατολική Μακεδονία και επιστρέφουν στον τόπο του εγκλήματός τους. Συγκεντρώνουν το θέρος του 1917 όσους άνδρες είχαν γλυτώσει από την προηγούμενη σφαγή και τους στέλνουν ως ομήρους στη Βουλγαρία για να εργασθούν στα κάτεργα. Πολλοί πέθαναν εκεί με φρικτά βασανιστήρια, ενώ γυναικόπαιδα στην περιοχή της Δράμας αφανίσθηκαν από πείνα και αρρώστιες.

Η τρίτη, επίσης άγρια βουλγαρική σφαγή, έγινε στις 29 Σεπτεμβρίου του 1941, μετά την πρώτη μαζική λαϊκή εξέγερση στον ελλαδικό χώρο, αλλά και ένα από τα πρώτα σε ευρωπαϊκή κλίμακα κινήματα ενάντια στον Άξονα. Μετά την καταστολή του κινήματος, ακολούθησαν μαζικά αντίποινα από τα βουλγαρικά στρατεύματα κατοχής. Σφαγές κατά των Ελλήνων, έγιναν στην πόλη της Δράμας, όσο και στην ευρύτερη περιοχή σε χωριά της Δράμας όπως στο Δοξάτο, τη Χωριστή, την Αδριανή, την Προσοτσάνη, τα Κύργια, ενώ λίγοι ήταν οι οικισμοί που δεν μέτρησαν νεκρούς.

Οι περισσότεροι από εκείνους που πήραν μέρος στην εξέγερση, την πρώτη αντιστασιακή ενέργεια στη σκλαβωμένη Ελλάδα, ήταν απλοί άνθρωποι από τη Δράμα και τα χωριά της, φορτωμένοι με οδυνηρές μνήμες από τις δύο προηγούμενες βουλγαρικές κατοχές του 1912-13 και του 1916-18, άνθρωποι που δεν άντεχαν να βλέπουν τους ίδιους αδίστακτους κατακτητές να σφετερίζονται για τρίτη φορά μέσα σε μισό αιώνα τη γη και τις περιουσίες τους.

Στη Δράμα από τα ξημερώματα της Δευτέρας 29 Σεπτεμβρίου 1941 άρχισαν μαζικές συλλήψεις. Για τους Βουλγάρους όλοι ήταν ένοχοι. Οι καπνεργάτες που πήγαιναν στα καπνομάγαζα, οι μεροκαματιάρηδες που ξεκινούσαν για τις δουλειές τους, οι καταστηματάρχες που άνοιγαν τα μαγαζιά τους, οι χωρικοί που κατέβαιναν για το παζάρι, οι κάτοικοι που ήταν κλεισμένοι στα σπίτια τους. Γέμισαν τα στρατόπεδα και οι αστυνομικοί σταθμοί από ανύποπτους πολίτες, που δεν είχαν καμία απολύτως ανάμειξη στα γεγονότα. Την ίδια μέρα άρχισαν αθρόες ομαδικές εκτελέσεις. Σύμφωνα με τις πρόσφατες έρευνες ο συνολικός αριθμός των θυμάτων μόνο μέσα στην πόλη της Δράμας ήταν τουλάχιστον 562 ψυχές.

Για τη θυσία αυτή η Δράμα χαρακτηρίστηκε ως «μαρτυρική πόλη» με το Προεδρικό Διάταγμα 398. Μαρτυρική πόλη είναι και το Δοξάτο, όπως και η Προσοτσάνη, ενώ μαρτυρικές κωμοπόλεις είναι η Χωριστή, το Σιδηρόνερο και τα Κύργια.

Κυρίες και κύριοι

Οι μάρτυρες της Δράμας, όπως και όλων των πόλεων και χωριών στην Ελλάδα και την Ευρώπη, που προσπάθησαν, με κάθε τρόπο, να αντισταθούν στην απόλυτη κυριαρχία των κατακτητών, συνιστούν παράδειγμα θάρρους, αυτοθυσίας και αλληλεγγύης προς κάθε λαό που υποφέρει από την καταπίεση της ελευθερίας και της αξιοπρέπειάς του.

Από το μαρτυρικό Δίστομο στέλνουμε με απόλυτη δύναμη το μήνυμά μας για αντίσταση στη λήθη των καιρών μας. Είμαστε υποχρεωμένοι να αγρυπνούμε, είμαστε υποχρεωμένοι να θυμόμαστε. Για ένα καλύτερο εθνικό μέλλον.

Μόνο, όσο, κρατάμε ενεργά, στη μνήμη και την ψυχή μας, το αίμα των αθώων, την τραγωδία που βίωσε ο τόπος μας, θα μπορέσουμε, να είμαστε, άξιοι απόγονοι όσων θυσιάστηκαν, αλλά και να προωθήσουμε το ειρηνικό μήνυμα της συναδέλφωσης και της αλληλεγγύης, ανθρώπων και λαών.

Ας κρατήσουμε σαν «φάρο» για την πορεία μας, τα ιστορικά γεγονότα που εκφράζουν με τον πιο ρητό τρόπο την ανάγκη να διεκδικούμε, με καθημερινές πράξεις αλληλεγγύης και αντίστασης, ένα μέλλον προόδου και ανάπτυξης σε έναν κόσμο που δεν θα έχουν πια θέση οι φρικαλεότητες και οι καταστροφές κάθε είδους,

Ελάχιστο χρέος μας, προς αυτούς, να τους τιμούμε και να τους θυμόμαστε πάντα και να βιώνουμε το συγκλονιστικό μήνυμα της θυσίας τους.

Στην καρδιά, στο μυαλό και τη ψυχή μας, η μνήμη της θυσίας ήταν, είναι και θα παραμείνει άσβεστη. Σας ευχαριστώ.