ΑΡΘΡΟ

Του Χάρη Δαμιανίδη

Φοιτητή του Τμήματος Κοινωνικής Διοίκησης και Πολιτικής Επιστήμης

 

Από τη δουλοκτητική κοινωνία μέχρι και σήμερα, η ιστορία έχει δείξει πως οι εθνικές και οι θρησκευτικές διαφορές αξιοποιούνται πάντοτε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο έτσι ώστε να προωθηθούν κάθε φορά τα συμφέροντα των κυρίαρχων τάξεων. Ποτέ τα οικονομικά συμφέροντα δε παρουσιάζονταν με τη πραγματική τους μορφή αλλά πάντοτε προβάλλονταν με διάφορα προσχήματα. Η κάθε εξουσία για να διατηρήσει τη κυρίαρχη θέση της και να προασπίσει το κύρος της στη κοινωνία δεν εμφανιζόταν η ίδια αυτοπροσώπως μπροστά στην ιστορία αλλά για λογαριασμό της δρούσαν διάφορες οργανώσεις. Το φαινόμενο αυτό είναι πολύ έντονο κυρίως με την επικράτηση του καπιταλισμού και ακόμη πιο συγκεκριμένα από τις αρχές του 20ου αιώνα στη περιοχή κυρίως της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής. Στην ιστορία του καπιταλισμού αρκετές φορές έχουν παρέμβει μεγάλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις με σκοπό να «επιλύσουν» τις δικές τους οικονομικές και γεωπολιτικές αντιθέσεις δημιουργώντας σε κάθε περιοχή τέτοιες οργανώσεις που δρουν για τα συμφέροντα της κάθε ιμπεριαλιστικής δύναμης, κάτι το οποίο όμως δεν είναι φανερό με τη πρώτη ματιά. Η Μέση Ανατολή είναι γεμάτη με παραδείγματα, π.χ. δολοφονικές οργανώσεις όπως αυτές των «Μουτζαχεντίν» και των «Ταλιμπάν» στο Αφγανιστάν. Παρόμοια είναι η κατάσταση και σήμερα με τους τζιχαντιστές του Ισλαμικού Κράτους. Επίκαιρη είναι η περίπτωση της δράσης του Ισλαμικού Κράτους.

Πώς όμως δημιουργήθηκαν οι Τζιχαντιστές του Ισλαμικού Κράτους;

Από τον 19ο αιώνα ξεκίνησε η διαμάχη ανάμεσα στη Βρετανία και την Γαλλία για το ποιος θα πάρει μεγαλύτερη μερίδα από τα κέρδη του πετρελαίου στη περιοχή. Τα δυο αυτά μεγάλα κράτη είχαν παίξει καθοριστικό ρόλο για τη χάραξη των συνόρων στη Μέση Ανατολή αλλά παράλληλα και τη δημιουργία «ανεξάρτητων κρατών». Ακόμη, πρέπει να τονιστεί πως η δημιουργία της οργάνωσης «Αδελφοί Μουσουλμάνοι» ήταν έργο της Γαλλίας με σκοπό να επηρεάσουν τη συνείδηση του λαού της Αιγύπτου. Χρόνια αργότερα, στο ίδιο μοντέλο ήταν και η «Αλ Κάιντα», του Οσάμα Μπιν Λάντεν, η οποία είχε επαφές και σχέσεις με την οικογένεια Μπους στις ΗΠΑ. Επίσης, όσο υπήρχε η Σοβιετική Ένωση και όλος ο καπιταλιστικός κόσμος ήταν συσπειρωμένος γύρω από τις ΗΠΑ για την ανατροπή της Σοβιετικής Ένωσης, ήταν αναγκαία η δημιουργία και η δράση μιας τέτοιας οργάνωσης στη χώρα του Αφγανιστάν που συνόρευε με τη Σοβιετική Ένωση. Ο Μπιν Λάντεν αποτελούσε το «μεγάλο φίλο» των Αμερικανών. Είναι γνωστή η φωτογραφία του με τον Μπρζεζίνσκι, τον τότε σύμβουλο Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ. Όμως, μετά τις ανατροπές στη Σοβιετική Ένωση που πλέον δεν υπήρχε ο μεγάλος εχθρός των ΗΠΑ έπρεπε να εφεύρουν ένα νέο κίνδυνο ο οποίος απειλούσε τα συμφέροντα τους. Ένα νέο πρόσχημα για να παρέμβουν στη περιοχή της Μέσης Ανατολής. Αυτό δόθηκε με τη κατάρρευση των Δίδυμων Πύργων, στις 11 Σεπτέμβρη του 2001. Αμέσως ενοχοποιήθηκε η Αλ Κάιντα και ο Μπιν Λάντεν. Ο χθεσινός φίλος μετατρέπεται σε θανάσιμο εχθρό, δαιμονοποιείται.

Όταν αναφερόμαστε για τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, πρέπει να έχουμε υπόψιν ότι εντάσσονται στο σχέδιο «Μεγάλη Μέση Ανατολή» που εκπονήθηκε από τον Τζορτζ Μπους στις 6 Νοέμβρη του 2003 σε ομιλία του στο Εθνικό Ίδρυμα Δημοκρατίας. Μέσα σε αυτή τη μεγάλη εικόνα, εντάσσονται και οι εξελίξεις της λεγόμενης «Αραβικής Άνοιξης». Που δεν ήταν τίποτα άλλο πέρα από μια ενδο-κρατική σύγκρουση ανάμεσα στις ΗΠΑ και στις ευρωπαϊκές χώρες από τη μια μεριά και από την άλλη η Κίνα με τη Ρωσία. Στόχος ήταν, με ποιο τρόπο θα ελέγξουν το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο της περιοχής και γενικά τον ενεργειακό πλούτο. Αιτία ήταν η αλλαγή στάσης του Καντάφι που ακύρωσε τις συμφωνίες σε θέματα ενέργειας με τη Δύση και στράφηκε προς τη Κίνα και τη Ρωσία. Τότε δημιουργούνται οι Τζιχαντιστές και υποστηρίζονται με κάθε τρόπο από τις ΗΠΑ και τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η δημιουργία και η δράση του Ισλαμικού Κράτους αναπτύχθηκε κυρίως σε περιοχές με πετρέλαιο, φυσικό αέριο και ήταν περιοχές όπου περνούσαν ενεργειακοί αγωγοί. Δηλαδή, διακυβεύονται κολοσσιαία συμφέροντα της παγκόσμιας οικονομίας. Τώρα βέβαια όσον αφορά τους τζιχαντιστές, ενώ η αφετηρία τους βρίσκεται στην «Αραβική Άνοιξη» οι βάσεις για την εδραίωση τους έγινε μετά την εισβολή στο Ιράκ, το 2003. Όλα αυτά βέβαια με πρόσχημα την ανατροπή του τότε Προέδρου, Σαντάμ Χουσεΐν, όπου παλαιότερα αποτελούσε σύμμαχο των ΗΠΑ. Χωρίς τη διάλυση του ιρακινού κράτους, τη παρέμβαση των ΗΠΑ, ο ISIS δεν θα μπορούσε να δημιουργηθεί. Παράλληλα, «κροκοδείλια δάκρυα» χύνουν τα ευρωπαϊκά κράτη για τα θύματα σε όλες αυτές τις περιοχές, καθώς η συναίνεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης για παρέμβαση σε αυτές τις χώρες είναι ξεκάθαρη, όπως επίσης και η επεκτατική πολιτική που ακολουθούν οι μεγάλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις. Ωστόσο, πρέπει να τονιστεί πως αν και υπάρχει κοινή παρέμβαση από όλα τα Ευρωπαϊκά Κράτη αλλά και φυσικά των ΗΠΑ, η συνέχεια δε θα είναι ανάλογη για όλους. Αυτό εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη δυναμική που έχει το κάθε κράτος, π.χ. παρότι όλοι ανήκουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αυτό δε σημαίνει πως θα έχουν και τα ίδια οφέλη ή θα έχουν τον έλεγχο σε συγκεκριμένες γεωγραφικές περιοχές. Αλλά και πέρα από αυτές τις διαμάχες, υπάρχουν και ενδο-αραβικές αντιθέσεις, ανάμεσα στην Αλγερία, στο Κατάρ και στη Τουρκία προκειμένου να εξασφαλίσουν μια καλύτερη θέση στο γεωπολιτικό σκηνικό.

Το Ισλαμικό Κράτος έχει στηριχθεί και εξοπλιστεί από την ΕΕ, τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ, με σκοπό να παρεμβαίνουν στο Ιράκ, στη Συρία αλλά και σε άλλες περιοχές και να προωθούνται τα σχέδια τους. Η κατάσταση αυτή περιπλέκει και άλλο τις επεμβάσεις και τους ανταγωνισμούς ανάμεσα στα κράτη. Οι μεγάλοι χαμένοι αυτών των εξελίξεων είναι οι λαοί της περιοχής που δεν απολαμβάνουν καθόλου το πλούτο που διαθέτουν οι χώρες τους.