Το απόγευμα του Σαββάτου 30 του Μάρτη 2024, 72 χρόνια μετά την εκτέλεση του Νίκου Μπελογιάννη, του ανθρώπου με το γαρίφαλο, το Παράρτημα Δράμας της Πανελλήνιας Ένωσης Αγωνιστών της Εθνικής Αντίστασης και του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας πραγματοποίησε εκδήλωση για τους εκτελεσθέντες λόγω αποφάσεων του Εκτάκτου Στρατοδικείου Δράμας. Παρουσιάστηκε το βιβλίο του διδάκτορα ιστορίας και μέλους της Διοικούσας Επιτροπής του Παραρτήματος Δράμας Νίκου Θ. Γεωργιάδη, με τίτλο: «Το χρονικό των δικών στο Έκτακτο Στρατοδικείο Δράμας (1946-1952)».
Σε σχετική ανακοίνωση αναφέρονται τα εξής:
Η εκδήλωση αυτή αποτέλεσε τον τρίτο κρίκο στην αλυσίδα εκδηλώσεων για τα 114 καταγεγραμμένα θύματα του συγκεκριμένου Στρατοδικείου, μετά την εκδήλωση μνήμης που πραγματοποιήθηκε μαζί με τα αποκαλυπτήρια του μνημείου των εκτελεσθέντων στον τόπο εκτέλεσης, στον τοίχο της περίφραξης του Α΄ Νεκροταφείου Δράμας (28 του Σεπτέμβρη 2008), και την Εκδήλωση τιμής και μνήμης για όσους δικάστηκαν, φυλακίστηκαν και εκτελέστηκαν από το Έκτακτο Στρατοδικείο Δράμας την περίοδο 1946-1952 μαζί με τα αποκαλυπτήρια της στήλης με τα ονόματα των εκτελεσθέντων (21 του Οκτώβρη 2018).
Στην κατάμεστη από κόσμο αίθουσα συνεδριάσεων του Εργατικού Κέντρου Δράμας, συναγωνιστές και συναγωνίστριες, φίλες και φίλοι από την Καβάλα, την Ξάνθη, τις Σέρρες, τη Θεσσαλονίκη, την πόλη και την περιοχή της Δράμας, παρακολούθησαν τη βιβλιοπαρουσίαση. Αρχικά αναγνώστηκε απόσπασμα από την απολογία του Νίκου Μπελογιάννη στο Στρατοδικείο Αθηνών και στη συνέχεια χαιρετισμό απεύθυνε ο πρόεδρος της Διοικούσας Επιτροπής του Παραρτήματος Δράμας της ΠΕΑΕΑ-ΔΣΕ Παύλος Ιμσιρίδης. Για το βιβλίο και για το ιστορικό πλαίσιο της περιόδου αναφοράς του μίλησε το μέλος του Γενικού Συμβουλίου της ΠΕΑΕΑ-ΔΣΕ Δήμος Ζαχαριάδης: «Για το έκτακτο στρατοδικείο της Δράμας έρχεται να μας πληροφορήσει το βιβλίο του συναγωνιστή Νίκου Γεωργιάδη. Το βιβλίο δεν είναι απλά η συγγραφή ενός βιβλίου. Είναι μια μελέτη, ένα εγχειρίδιο χρήσιμο για τον ιστορικό, μελετητή του μέλλοντος. Οι λεπτομέρειες με τις ημερομηνίες των δικών, τη σύσταση των στρατοδικείων και των αποφάσεων φανερώνει τη σχολαστική μελέτη και τη δουλειά του συγγραφέα. Η ανάδειξη του ζητήματος των έκτακτων στρατοδικείων είναι σημαντικό κομμάτι της νεότερης ιστορίας και λίγοι είναι αυτοί που καταπιάστηκαν με αυτό το θέμα και απ’ αυτή την πλευρά το βιβλίο αυτό προσφέρει στη γενικότερη έρευνα της νεότερης, της πραγματικής ιστορίας της χώρας μας».
Στη συνέχεια τον λόγο πήρε ο συγγραφέας του βιβλίου και ανέφερε γιατί έγραψε το συγκεκριμένο βιβλίο για τις δίκες, τις καταδίκες και τις εκτελέσεις αγωνιστών της Εθνικής Αντίστασης και του Δημοκρατικού Στρατού από το Έκτακτο Στρατοδικείο Δράμας και για τη δικαίωση της θυσίας τους: «Θεώρησα χρέος μου να καταγράψω τα ονόματα όσων δικάστηκαν, καταδικάστηκαν και εκτελέστηκαν στη Δράμα. Γιατί επί δεκαετίες έμειναν στη λήθη της ιστορίας. Γιατί θάφτηκαν στο Α’ Νεκροταφείο Δράμας, αλλά δεν τάφηκαν όπως τους άξιζε, δεν υπήρξε γι’ αυτούς μνήμα, καθώς το αστικό κράτος αποφάσισε να τους σκεπάσει με χώμα στον τόπο εκτέλεσής τους και να μην τους κηδέψουν οι συγγενείς τους. Γιατί έπρεπε να τιμηθεί η θυσία τους για το Κόμμα και τον λαό μας, καθώς στάθηκαν πιστοί και πιστές στα ιδανικά τους, παρά τα σωματικά και ψυχολογικά βασανιστήρια, στα κρατητήρια των κτιρίων της Ταξιαρχίας, της Ασφάλειας και των Φυλακών της Δράμας. Γιατί στάθηκαν με το κεφάλι ψηλά, αντρίκια, όπως ο Μπελογιάννης και χιλιάδες άλλοι αγωνιστές, μπροστά στο εκτελεστικό απόσπασμα, εκεί, στο Α’ Νεκροταφείο της πόλης μας, άνδρες και γυναίκες, αντάρτες και αντάρτισσες του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας, μέλη και τροφοδότες του Κόμματος, στελέχη του παράνομου κομματικού μηχανισμού στη Δράμα και την περιοχή της, Καβαλιώτες, Σερραίοι και Εβρίτες. Γιατί η σπορά των εκτελεσθέντων πρέπει να φυτρώσει για να επιβεβαιωθούν τα λόγια του Τρικαλινού Θωμά Πάλλα (καπετάν Κόζιακα) στον Σερραίο Μενέλαο Δραγάτη λίγες στιγμές πριν την εκτέλεσή τους στη Δράμα τον Γενάρη του 1949: “Μενέλαε, αρκετό σπόρο ρίξαμε και θα φυτρώσει”, όπως αναλογικά έλεγε και ο Χαρίλαος: “Οι ζευγάδες φεύγουν, η σπορά μένει”. Γιατί και οι συγγενείς των εκτελεσθέντων, γονείς, σύζυγοι, παιδιά, ένιωσαν τον κοινωνικό αποκλεισμό, την οικονομική εξαθλίωση και κυρίως τον πόνο της απώλειας και της αδικίας». Και συνέχισε τονίζοντας: «Και αυτό το χρέος μας είναι προς όσους και όσες σε ταξικό, πολιτικό και στρατιωτικό επίπεδο αγωνίστηκαν στην περιοχή της Δράμας μέσα από τις γραμμές του λαϊκού κινήματος. Προς τους καπνεργάτες και τις καπνεργάτριες, τους ΕΑΜίτες και τις ΕΑΜίτισσες, τους ΕΠΟΝίτες και τις ΕΠΟΝίτισσες, τους αντάρτες και τις αντάρτισσες του ΕΛΑΣ και του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας, προς όσους και όσες εκτελέστηκαν λόγω αποφάσεων του Εκτάκτου Στρατοδικείου Δράμας. Και το χρέος αυτό δεν ξεπληρώνεται μόνον με εκδηλώσεις μνήμης και τιμής, με βιβλία, λόγους και στεφάνια. Οφείλουμε όλοι όσοι είμαστε μέλη, φίλοι και ψηφοφόροι του Κόμματος, στη μνήμη των λαϊκών αγωνιστών της Δράμας να ανεβάσουμε ψηλότερα τη δυναμική, την απήχηση και τα ποσοστά του Κόμματος στον Νομό μας».
Ακολούθησε προσκλητήριο των 114 εκτελεσθέντων λόγω αποφάσεων του Εκτάκτου Στρατοδικείου Δράμας αλλά και άλλων 9 Δραμινών που εκτελέστηκαν λόγω αποφάσεων άλλων Στρατοδικείων. Η εκδήλωση έκλεισε με το «Επέσατε θύματα».
