ΑΡΘΡΟ
Του Γ.Κ. Χατζόπουλου
Τ. Λυκειάρχη
- «Λαοί, που χάνουν τη μνήμη τους, μοιραία οδηγούνται στον αφανισμό»
Τα λόγια αυτά ενός σύγχρονου φιλοσόφου οδήγησαν τη σκέψη μου να ασχοληθώ με την έρευνα και τη μελέτη της ιστορίας της πατρίδας μας, και ιδιαίτερα της γενέτειράς μου, της Πλατανιάς.
Γιατί πιστεύω ότι η μελέτη της ιστορίας σε κάνει σοφό κατά τούτο. Να μην κάνεις τα ίδια λάθη. Και σοφός δεν είναι αυτός, που δεν κάνει λάθη, αλλά εκείνος, που δεν κάνει τα ίδια λάθη.
Από αυτήν την αρχή ξεκινώντας από τα φοιτητικά μου ακόμη χρόνια έστρεψα το ενδιαφέρον μου προς τη μελέτη της ιστορίας, και ιδιαίτερα της τοπικής μας ιστορίας. Και μπορεί το σώμα μου να μην είναι καθημερινά στην Πλατανιά, όμως η ψυχή μου και το πνεύμα μου δεν λείπουν ούτε στιγμή από αυτήν.
Από το 1960 έστρεψα το ενδιαφέρον μου στην ιστορία της Πλατανιάς. Γύριζα τα καλοκαίρια τις γειτονιές αναζητώντας κατάλοιπα αρχαιοτήτων για την καταγραφή τους. Το ιδιαίτερο ενδιαφέρον μου στράφηκε στην Ακρόπολή της, στον Καλέ, όπως την έλεγαν οι κάτοικοι παλιά.
Τη γνώρισα από κοντά κι από τότε άρχισε το ενδιαφέρον μου για την ανάδειξη και την προβολή της.
Μέσω της τότε Κοινότητας συνέτασσα κατά καιρούς έγγραφα προς την αρμόδια Εφορεία Αρχαιοτήτων Καβάλας για τη διενέργεια ανασκαφικής έρευνας.
Έρχονταν κάποια χρήματα, τα οποία όμως δεν έφταναν στην Πλατανιά. Πήγαιναν για ανασκαφές στο Νομό της Καβάλας. Σε όχλησή μου γιατί αυτά τα χρήματα δεν διατίθενταν για την Πλατανιά, η απάντηση ήταν ότι δεν υπήρχε οδική πρόσβαση στην ακρόπολη.
Το 1990 με απόφαση του τότε Νομάρχη Σ. Δανιηλίδη, ύστερα από επίμονη όχλησή μου, εγκρίθηκε το ποσό των 600 χιλ. δραχμών για δοκιμαστική ανασκαφική έρευνα.
Το έργο ανέλαβε η αρχαιολόγος Κατερίνα Περιστέρη. Λίγα τα χρήματα, όμως στην αβροχιά, καλό και το χαλάζι. Έκτοτε η υπόθεση βάλτωσε. Όμως η όχλησή μου προς την αρμόδια Αρχαιολογική Υπηρεσία συνεχίσθηκε. Δεν έμεινα μόνο στην Ακρόπολη. Γύρισα τον κάμπο αναζητώντας νέες αρχαιότητες. Στη θέση Μπαλμπάνι εντόπισα έναν εκτενή νεολιθικό οικισμό.
Το 1989 έφερα στην Πλατανιά τους είκοσι αρχαιολόγους που έσκαβαν στο νεολιθικό οικισμό των Σιταγρών. Έδειξαν μεγάλο ενδιαφέρον. Ήθελαν να έρθουν να κάνουν ανασκαφές και να τον αναδείξουν. Δυστυχώς υπήρξε άρνηση από την αρμόδια υπηρεσία.
Έκανα εισήγηση στον τότε Δήμο Νικηφόρου να ανταλλάξει τον προϊστορικό οικισμό με άλλον κοινόχρηστο χώρο για να μην καταστρέφεται από την καλλιέργεια.
Δημοσιοποίησα την παρουσία του νεολιθικού οικισμού στην Αρχαιολογική Υπηρεσία. Συνέχισα την έρευνα. Εντόπισα στην περιοχή Κούμια δεύτερο νεολιθικό οικισμό με κατεστραμμένη οχύρωση.
Τον δημοσιοποίησα και αυτόν. Κι έτσι οι δυο εντάχθηκαν στον αρχαιολογικό χάρτη της Ανατολικής Μακεδονίας.
Με έγγραφο της Κοινότητας ζήτησα να εκδοθεί άδεια αρχαιολογικής Συλλογής. Εκδόθηκε. Συγκεντρώθηκαν το κορινθιάζον κιονόκρανο, το ντουπέκι, όπως το έλεγαν οι κάτοικοι, όπου αποφλοίωναν βρασμένο σιτάρι, ο βωμός, γρανιτένιοι κίονες κ.ά..
Με τα στοιχεία αυτά μπορούμε να υποστηρίξουμε ότι η ιστορία της Πλατανιάς χάνεται στην αχλύ (=ομίχλη) του χρόνου. Επτά χιλιάδες χρόνια συνεχούς ιστορίας. Τόπος με ιδιαίτερο ιστορικό και αρχαιολογικό ενδιαφέρον.
Στο σημείο αυτό θα ήθελα να απευθυνθώ στον πρώτο πολίτη του τόπου λέγοντάς του: κ. Δήμαρχε, αν θέλεις να σε γράψει η ιστορία, τότε, γράψε την ιστορία της Πλατανιάς. Επιχορήγησε γαλαντόμα το αρχαιολογικό νυστέρι για να διανοίξει διάπλατα τα σπλάχνα της Πλατανιώτικης γης. Και η Πλατανιώτικη γη δεν θα σε διαψεύσει. Σκάψε το αρχαίο νεκροταφείο της Πλατανιάς έχει αρκετά να σου πει. Αναζήτησε το αρχαίο χωριό. Βάλε τις βάσεις για ποιοτικό τουρισμό. Και να ξέρεις ότι ένας από τους πυλώνες του ποιοτικού τουρισμού είναι οι αρχαιότητες. Αυτό σημείωσέ το ξεχωριστά.
(συνεχίζεται…)
Το κείμενο αποτελεί την ομιλία του κ. Χατζόπουλου στην εκδήλωση «Η Πλατανιά στο βάθος των αιώνων. Ο πολιτισμός και η ιστορία της», η οποία πραγματοποιήθηκε στον προαύλιο χώρο του Δημοτικού Σχολείου Πλατανιάς στις 28 Αυγούστου 2021.
