ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ
- ΔΕΚΠΟΤΑ, Δράμα 2019, 1η έκδοση, σελίδες 381
Ένα νέο βιβλίο προστέθηκε στις πολυπληθείς εκδόσεις της ΔΕΚΠΟΤΑ του Δήμου Δράμας. Η νέα ιστορική πραγματεία αφορά τη διδακτορική διατριβή του δραμινού εκπαιδευτικού, συγγραφέα και συνεργάτη της εφημερίδας μας κ. Δημητρίου Τσιανικλίδη. Το πρωτότυπο έργο, που αριθμεί 381 σελίδες φέρει τον τίτλο: «Η Μητρόπολις και ο Ελληνισμός της Σηλυβρίας».
Στο εξώφυλλο του βιβλίου εικονίζεται ο ιερός ναός του Αγίου Σπυρίδωνα κατά το έτος 1905, ενώ στο οπισθόφυλλο παρουσιάζεται ένα σύντομο βιογραφικό σημείωμα του συγγραφέα. Η ανάπτυξη του θέματος η οποία διαρθρώνεται σε τρία κεφάλαια γίνεται με επιστημονικό, ερευνητικό, μεθοδικό και λεπτομερή τρόπο. Στο πρώτο κεφάλαιο ο συγγραφέας παρέχει πληροφορίες για την ιστορία της Μητρόπολης από την περίοδο της ίδρυσής της μέχρι σήμερα και παράλληλα, περιγράφει, τόσο τη ζωή και το έργο των διατελεσάντων επισκόπων και μητροπολιτών αυτής, όσο και την πολιτική και διοικητική κατάσταση του 19ου έως και αρχές του 20ου αιώνα της Επαρχίας Σηλυβρίας. Ακόμη, στο οικείο κεφάλαιο γίνεται λόγος για τη ρωσική (1878) και βουλγαρική (1912) κατοχή, για τη δημογραφική κατάσταση στις κωμοπόλεις και τα χωριά με την πληθυσμιακή υπεροχή του ελληνικού στοιχείου, καθώς και για την ανταλλαγή των πληθυσμών Ελλάδας – Τουρκίας το 1922 (Συνθήκη της Λωζάννης, κ.ά.). Το δεύτερο κεφάλαιο αφιερώνεται στα εκπαιδευτικά πράγματα της Σηλυβρίας, καθώς και στα περίφημα Αρχιγένεια Εκπαιδευτικά Ιδρύματα (Νηπιαγωγείο, Δημοτικό, Γυμνάσιο, Παρθεναγωγείο, Διδακτικό Προσωπικό, Εκπαιδευτικοί Κανονισμοί, Μαθήματα, κ. ά.). Παρέχονται, επίσης, χρήσιμες πληροφορίες για την Επαρχία Σηλυβρίας της περιόδου από τον 18ο έως και αρχές του 20ου αιώνα και αφορούν τον αριθμό των σχολείων, διδασκάλων, διδασκαλισσών, μαθητών, προγράμματα διδασκαλίας, κ.ά. Το τρίτο κεφάλαιο, αφού, αναφέρεται στην κοινοτική ζωή της Επαρχίας Σηλυβρίας, στην ίδρυση Συλλόγων και Αδελφοτήτων, στην εφαρμογή Κοινοτικών Κανονισμών, στη ζωή και το έργο λογίων ανθρώπων (κληρικών και λαϊκών), παρουσιάζει τα συμπεράσματα της ιστορικής αυτής πραγματείας στην ελληνική και αγγλική γλώσσα. Τέλος, το οικείο κεφάλαιο σφραγίζεται με το «ΕΠΙΜΕΤΡΟ », που φέρει τον υπότιτλο: «ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΗΣ ΕΠΑΡΧΙΑΣ ΣΗΛΥΒΡΙΑΣ ΣΤΗ ΔΡΑΜΑ ΚΑΙ ΤΑ ΠΕΡΙΧΩΡΑ ΤΗΣ». Εδώ, ο συγγραφέας ασχολείται με τους Έλληνες πρόσφυγες της Επαρχίας Σηλυβρίας, οι οποίοι μετά τον ξεριζωμό, μετά την οδυνηρή αποχώρηση από τις πατρογονικές τους εστίες, από τη γη των πατέρων τους, εγκαταστάθηκαν στην περιοχή της Δράμας, συμβάλλοντας στην κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη της δραμινής κοινωνίας. Καταγράφεται, ακόμη, η ιστορική πορεία των Σηλυβρινών στη Δράμα, οι οποίοι διαφύλαξαν και καλλιέργησαν την ελληνορθόδοξη πίστη και παράδοση, τα ήθη και έθιμα, μέσα από τους θρακιώτικους συλλόγους και σωματεία, αλλά, κυρίως μέσα από τη «Θρακική Εστία Δράμας», η οποία είναι παρούσα και συμβάλλει στα καλλιτεχνικά συμβάντα της Δράμας, με τις αιώνιες και ακατάλυτες αξίες του θρακικού πολιτισμού, αφήνοντας μια πλούσια πολιτισμική παρακαταθήκη στην ελληνική νεολαία. Το βιβλίο, ακόμη, περιέχει με τον τίτλο: «ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ», μια ειδική συλλογή (από κώδικες, χειρόγραφα και εν γένει πρωτότυπο αρχειακό υλικό από τις βιβλιοθήκες του Οικουμενικού Πατριαρχείου και της Ακαδημίας Αθηνών, του Αναστασίου Σταμούλη), η οποία αναφέρεται στα εκκλησιαστικά, εκπαιδευτικά και κοινωνικά δρώμενα των Ελλήνων της Επαρχίας Σηλυβρίας. Επίσης, η πραγματεία αυτή διανθίζεται από το πλούσιο ανέκδοτο έγχρωμο και ασπρόμαυρο φωτογραφικό υλικό. Τέλος, το βιβλίο ολοκληρώνεται με τους χάρτες της Επαρχίας Σηλυβρίας, με τη βιβλιογραφία και το ευρετήριο.
O συγγραφέας και συνεργάτης της εφημερίδας μας κ. Τσιανικλίδης, ανέδειξε με την επιστημονική του κατάρτιση και με τρόπο γλαφυρό και μεθοδικό μέσα από τη συγγραφή της ιστορικής αυτής μελέτης την ορθόδοξη φυσιογνωμία της Μητρόπολης Σηλυβρίας, η οποία διατηρεί στοιχεία του ελληνικού πολιτισμού της από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Με την παρούσα ιστορική έρευνα ο συγγραφέας προσφέρει πλούτο εθνικοθρησκευτικών, εκπαιδευτικών και κοινωνικών πληροφοριών για τον θρακικό Ελληνισμό της Επαρχίας Σηλυβρίας κυρίως από τον 18ο έως και αρχές του 20ου αιώνα. Ειδικότερα, γίνεται λόγος για την ιστορική εξέλιξη της Μητρόπολης μέχρι σήμερα, με αναφορά στους ιερούς ναούς, μονές, αγιάσματα, κληρικούς (επισκόπους– μητροπολίτες), θρησκευτικές εορτές, κ. ά. Εξετάζονται, ακόμη, οι διοικητικές καταστάσεις και οι γεωπολιτικές εξελίξεις και παρεμβάσεις των Μεγάλων Δυνάμεων, καθώς και των βαλκανικών κρατών (Ρωσίας, Βουλγαρίας, κλπ.) κατά τους παραπάνω αιώνες. Ακόμη, στην παρούσα μελέτη, δίδονται πληθυσμιακά στοιχεία και μνημονεύονται κωμοπόλεις, χωριά, ιεροί ναοί, κληρικοί, σχολεία, διδάσκαλοι, διδασκάλισσες (με εκτενή αναφορά στη λειτουργία των Αρχιγενείων), καθώς και ζητήματα, που σχετίζονται με την κοινοτική ζωή, κανονισμοί Συλλόγων – Αδελφοτήτων, επιφανών προσωπικοτήτων, κ.ά.
Το νέο, αξιόλογο ιστορικό σύγγραμμα, που προστίθεται στη βιβλιογραφία του θρακικού Ελληνισμού, αλλά και της σύνολης ιστορίας του Ελληνικού Έθνους, προβάλλει τον φλογερό ζήλο, την ευλάβεια και την ευσέβεια των Ελλήνων της Επαρχίας Σηλυβρίας, για την ορθόδοξη λατρευτική παράδοση. Το πλήθος των ανέκδοτων εγγράφων και των φωτογραφιών, που δημοσιεύονται στο παρόν βιβλίο μαρτυρούν την Ρωμιοσύνη και την αθάνατη δόξα του ελληνορθόδοξου θρακικού πολιτισμού, ενός πολιτισμού του οποίου τα ιδανικά και τις αρχές φροντίζει καθημερινά να καλλιεργεί και να μεταδίδει στους πιστούς ο Μητροπολίτης Σηλυβρίας κ. Μάξιμος. Στην ιεραποστολική αυτή διακονία του κ. Μαξίμου, βρίσκεται αρωγός ο Οικουμενικός Πατριάρχης μας κ. Βαρθολομαίος, ο οποίος ενδιαφέρεται για την περισυλλογή και διάσωση κάθε ιστορικού κειμηλίου, που φανερώνει την πολυπολιτισμική ιδιαιτερότητα της Σηλυβρίας.
Συγχαίρουμε θερμά τον συγγραφέα και συνεργάτη της εφημερίδας μας για την συγγραφή ενός χρήσιμου βιβλίου, για τον τόπο και την ιστορία μας και του ευχόμαστε τη συνέχιση παρόμοιων εποικοδομητικών έργων, τα οποία ενισχύουν την ιστορική μνήμη και περιφρουρούν τις εθνικές μας αξίες.