Του Σωτήρη Μ. Τζούμα 
Την Κυριακή 5 Ιουνίου 2022, θα τελεστεί το 40/θήμερο μνημόσυνο του αείμνηστου Μητροπολίτου Δράμας κυρού Παύλου.
Πέρασαν κιόλας 40 ημέρες από την ημέρα που έφυγε από κοντά μας αυτός ο ζωντανός και ωραίος άνθρωπος! Αδυνατούμε ακόμη να πιστέψουμε πως δεν θα τον συναντήσουμε ξανά, πως δεν θα χτυπήσει το τηλέφωνό μας και από την άλλη άκρη θα ακούσουμε την γεμάτη  παλμό φωνή του, τον ορθό και προσγειωμένο του λόγο, την σοφή συμβουλή του, την πρακτική του λύση, αλλά και το χαριτωμένο ποντιακό χιούμορ του και την γνωστή του ατάκα στο τέλος κάθε νυκτερινής συνομιλίας μας «άντε καλό ξημέρωμα και ο Θεός  μαζί μας»! Και το κενό που άφησε ορατό και δυστυχώς δυσαναπλήρωτο! Ήδη φάνηκε αυτό από τις εξελίξεις που είχαμε στην Εκκλησία των Σκοπίων. Ήλθαν τα πάνω κάτω και δεν μίλησε κανείς! Σιγή ασυρμάτου! Λες και η Μακεδονία δεν μας αφορά! Λες και οι αγώνες που  δώσαμε και τα συλλαλητήρια που κάναμε τόσα χρόνια ήταν ένα λάθος! Ο Παύλος δεν θα το άφηνε έτσι αυτό! Θα μιλούσε! Και θα έλεγε αυτό που πίστευε! «Χωρίς μίσος για τους ψευδομένους». Λες και ο Θεός τον πήρε για να μην τα δει όλα αυτά και πικραθεί! Προτίμησε να πικράνει εμάς με τον θάνατο του!
Ο Παύλος  ήταν ένας  Ιεράρχης μετρημένος σε όλα. Δεν του άρεσαν οι ακρότητες και οι υπερβολές αλλά το μέτρο και η ισορροπία. Ακολουθούσε την βασιλική οδό.
Στον πλούτο της καρδιάς του όμως, των συναισθημάτων του, της αγάπης του για τον Χριστό, τους Αγίους, τον άνθρωπο, την Πατρίδα, την Μακεδονία, το Οικουμενικό μας  Πατριαρχείο, και ιδιαίτερα τον Πόντο, δεν έβαζε φράχτη! Όπως και στην αγάπη του προς τον πλησίον με έργα όχι με λόγια! Ούτε να βαρυγκωμά σαν τους περισσότερους των Ιεραρχών μας που βλέπουν την φιλανθρωπία ως αγγαρεία, ως βάρος στην δική τους πριγκιπική ζωή! Ο Παύλος ήταν ελεήμων  και φιλάνθρωπος από τη φύση του. Προτιμούσε να μείνει χωρίς ένα ευρώ, παρά να φύγει με άδεια χέρια, ο έχων ανάγκη, που του είχε χτυπήσει την πόρτα.
Τραγική φιγούρα στον ανθρώπινο αυτό  θρήνο  η μητέρα του Παύλου,  η αξιότιμη και αγαπημένη μας κ. Ελπίδα. Πόσο άδικο και τραγικό είναι  είναι να βλέπεις μια μάνα να θρηνεί και να κλαίει το παιδί της όλη την μέρα; Αλλά και πόσο αδικαιολόγητο είναι να φεύγει το παιδί πριν τη βιολογικά μεγαλύτερη μάνα; 
Και τώρα; Μόνη παρηγοριά της η κόρη της Δήμητρα, η οποία  ως γνήσια αδελφή του Παύλου με τσαγανό και τόλμη, δεν χαρίζεται σε κανέναν και κυρίως σε αυτούς που δεν μπορούν να καταλάβουν και να συμμεριστούν τον πόνο της μάνας της! Αλλά έστι δίκης οφθαλμός! 
Και οι ημέρες αυτές  που πέρασαν ήταν αρκετές για να δούμε ποιοι ειλικρινά αγάπησαν τον Παύλο, ποιοι τον τίμησαν πραγματικά και ποιοι λυπήθηκαν αληθινά από τον πρόωρο θάνατό του. Και ο θάνατος πολλές φορές βοηθά στο να πέσουν οι μάσκες και να αποκαλυφθούν οι κακόψυχοι, οι φθονεροί και  οι κατά πάντα ολίγοι.
Το κενό που άφησε πίσω του ο πολυτάλαντος Παύλος είναι τεράστιο.
Δυστυχώς, ο Παύλος  αν και ήταν Μητροπολίτης, μέλος της κλειστής κάστας της Ιεραρχίας, δεν αντιμετωπίσθηκε, στο νοσοκομείο Βέροιας που προσέφυγε αρχικά όταν ένιωσε αδιαθεσία, με την δέουσα σοβαρότητα και επιστημοσύνη. Ανάξιοι της αποστολής τους ιατροί τον είχαν να περιμένει επί ώρες στα εξωτερικά ιατρεία και να αδιαφορούν, και όταν αντιλήφθηκαν την σοβαρότητα του θέματος, φρόντισαν  να απαλλαγούν από το βάρος της αποτυχίας τους και τον έστειλαν στην Θεσσαλονίκη για να συμβεί εκεί  το μοιραίο.
Και το τραγικό, αυτό που μας κομματιάζει την καρδιά  είναι ότι ο Παύλος καταλάβαινε- ναι καταλάβαινε-  να έρχεται το τέλος του και δεν μπορούσε να κάνει τίποτα!  Αλλά και  ανθρωπίνως ήταν ολομόναχος! 
Ο Παύλος, παρά τα 17 έτη της Αρχιερωσύνης του έγραψε ιστορία. Άφησε πίσω του μια τεράστια παρακαταθήκη. Η Εκκλησία και προσωπικά ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Ιερώνυμος πρέπει να προβληματιστεί πολύ για την ανάδειξη του σωστού διαδόχου του, όποτε έλθει η ώρα της εκλογής.
 Ο επόμενος Μητροπολίτης Δράμας πρέπει να είναι ένας Ιεράρχης που θα κάνει την ψυχή του Παύλου  να αγαλλιάσει και να αναπαυτεί βέβαιος ων από κει που είναι ότι θα συνεχίσει το έργο του και θα εργαστεί για την ανάδειξη και αναγνώριση των όσων έπραξε. Ο Παύλος ήταν «ένας» αλλά αυτό δε σημαίνει ότι δεν θα βρει μιμητές. Η πορεία της Εκκλησίας συνεχίζεται.
Όσο για τους κακόψυχους κι εμπαθείς οι οποίοι ακόμη και μετά τον θάνατο του δεν δίστασαν να δείξουν  τον σαθρό και σάπιο χαρακτήρα τους, αυτούς  τους αφήνουμε στην δίκαιη κρίση του Θεού. Αν μας δίδαξε κάτι ο βιαστικός θάνατος του Παύλου, φαντασθείτε πόσο… διδακτικός  θα  είναι ο θάνατος των επικριτών του.
Ευχόμαστε υιϊκά όπως ο Κύριος αναδείξει τον Παύλο άξιο λειτουργό στο ουράνιο θυσιαστήριο και «συναριθμήσει το πνεύμα του» μετά Αγίων και δικαίων. Να συναντήσει όλα τα αγαπημένα του πρόσωπα, τους γεροντάδες του, τον αείμνηστο Βεροίας Παύλο, τον προσφάτως κοιμηθέντα φίλο του Καστορίας Σεραφείμ, τον αγαπημένο μας Πατέρα  Αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο που κατείχε ξεχωριστή θέση στην καρδιά του και όλοι μαζί να δημιουργήσουν  εκεί την κατάλληλη και για μας θέση και υποδομή και να μας περιμένουν !
Στην οικογένειά του, στην καλή του μητέρα Ελπίδα, στην αδελφή του Δήμητρα και στους οικείους της, να χαρίζει την εξ ύψους παρηγοριά και το πηδάλιο της απορφανισθείσης Μητροπόλεως Δράμας να αναλάβει ένας άξιος, φιλόχριστος, φιλάγιος και φιλόπατρις Επίσκοπος που θα βαδίσει με ταπείνωση και διάκριση στα χνάρια του.Στο καλό αγαπημένε και ακριβέ φίλε Παύλε! Δεν θα περάσει μέρα χωρίς να σε σκεφτώ!