Του Θοδωρή Καραουλάνη
Γραφειοκρατία, ελληνικής έμπνευσης, χωρίς λόγο, χαρακτηρίζει το ΕΣΠΑ μέχρι τώρα, ανέλυσε γλαφυρά ο Υφυπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Γιάννης Τσακίρης, αλλά στη νέα προγραμματική περίοδο που σε λίγο θα ξεκινήσει όλα αυτά θα αλλάξουν, δεσμεύθηκε.
Όπως έχει αναλύσει η euractiv.gr, οι αλλαγές που έρχονται στο νέο ΕΣΠΑ είναι σοβαρές και με την τοποθέτηση του Υφυπουργού επιβεβαιώνεται το ρεπορτάζ μας σχετικά με τη δημιουργία νέου νομοθετικού πλαισίου, καθώς η διαχείριση του ΕΣΠΑ προβλέπεται από συγκεκριμένο νόμο του 2014 (που έχει τροποποιηθεί πολλάκις μέχρι σήμερα). Όπως είχαμε καταγράψει, όλοι αντιλαμβάνονται πλέον ότι η αρχιτεκτονική του ΕΣΠΑ είναι παρωχημένη και προβληματική και οι αλλαγές έρχονται. Εκτός από τα νέα επιχειρησιακά προγράμματα που αποκαλύψαμε, ο κ. Τσακίρης επιβεβαίωσε και τις αλλαγές στις διαδικασίες.
«Σας διαβεβαιώνω ότι το καινούργιο ΕΣΠΑ θα είναι εντελώς διαφορετικό, πολύ πιο απλό και πολύ πιο γρήγορο» δήλωσε κατηγορηματικά ο Γιάννης Τσακίρης από το βήμα εκδήλωσης στο Thessaloniki Helexpo Forum. Και αυτό γιατί το υπάρχον ΕΣΠΑ είναι ένα «τέρας» όπως είπε, αναφερόμενος στις διαδικασίες και τη γραφειοκρατία – ελληνικής εμπνεύσεως, όπως τόνισε – που απαιτείται.
Θα φτάσει 24 δις το νέο ΕΣΠΑ
Ο κ. Τσακίρης, παρότι η διαπραγμάτευση ακόμη συνεχίζεται με τις ευρωπαϊκές αρχές, αποκάλυψε πως «φαίνεται ότι το νέο ΕΣΠΑ θα φθάσει μαζί με την εθνική συμμετοχή σε κάτι λιγότερο από 24 δις ευρώ».
Σύμφωνα με όσα ανέφερε αυτή είναι η τεχνική πληροφόρηση που έχει στείλει η Κομισιόν στα κράτη μέλη και σημείωσε ότι αποτελεί σαφή αύξηση συγκριτικά με τα 21 δις ευρώ στην τρέχουσα προγραμματική περίοδο. «Είναι μια έξτρα βοήθεια που μαζί με τα άλλα θα βοηθήσει στην ανάταξη της ελληνικής οικονομίας».
Σημειώνεται ότι οι πόροι του ΕΣΠΑ προέρχονται αποκλειστικά από τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά Ταμεία: την Πολιτική Συνοχής, την Κοινή Αγροτική Πολιτική και στην επόμενη περίοδο από το «μικρό» Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης και αποτελούν ξεχωριστό χρηματοδοτικό μηχανισμό από το υπό καθιέρωση και οριστικοποίηση Ταμείο Ανάκαμψης της ΕΕ (από την κρίση του κορωνοϊού).
Απογοήτευση από τη γραφειοκρατία του ΕΣΠΑ
Είναι γνωστό ότι ο Γιάννης Τσακίρης ανέλαβε την κυβερνητική ευθύνη του ΕΣΠΑ από την πρώτη στιγμή έχοντας τεχνοκρατικό και όχι πολιτικό προφίλ. Προέρχεται από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και επέστρεψε στη χώρα με επιλογή του Πρωθυπουργού για να βοηθήσει ακριβώς στην επιτάχυνση των διαδικασιών χρηματοδότησης των επενδύσεων και διαχείρισης κοινοτικών προγραμμάτων. Για αυτό άλλωστε στις αρχές του χρόνου ο Πρωθυπουργός του ανέθεσε την προεδρία και τον συντονισμό για τον σχεδιασμό και την εφαρμογή του νέου ΕΣΠΑ. Επομένως η διαβεβαίωσή του για αλλαγές στο θεσμικό πλαίσιο, τις διαδικασίες και την εφαρμογή γίνεται από τα πιο αρμόδια χείλη.
Η κατάσταση όμως που περιγράφει για τη μέχρι τώρα κατάσταση είναι τραγική…
«Ερχόμενος στην Ελλάδα γνώριζα τις διαδικασίες ΕΣΠΑ σε ευρωπαϊκό επίπεδο, δεν γνώριζα τις διαδικασίες στην Ελλάδα. Όμως η γραφειοκρατία που έχει βάλει η Ελλάδα είναι 1,5 φορά παραπάνω από αυτήν που έχει βάλει η Ευρώπη», σημείωσε χαρακτηριστικά. Και πρόσθεσε με νόημα: «Έχουμε ένα πράγμα που δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι είναι στα όρια του μη διαχειρίσιμου». Η παρούσα Κυβέρνηση κάνει προσπάθειες, έδωσε και παραδείγματα (ΕΠΑΝΕΚ, επιδότηση τόκων δανείων επιχειρήσεων κλπ), αλλά στην πραγματικότητα υπονόησε ότι η αλλαγή θα έρθει μόνο με το νέο ΕΣΠΑ και τις αλλαγές που θα κάνει στο θεσμικό πλαίσιο η Κυβέρνηση.
Ο αρμόδιος για το ΕΣΠΑ Υφυπουργός ανέλυσε ειδικά το θέμα της συγκριτικής αξιολόγησης που επιβάλλεται σχεδόν σε όλα τα προγράμματα ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας, καταγγέλλοντας ότι… δεν υφίσταται καμία ανάγκη να υπάρχει, παρά μόνο γραφειοκρατικές εμμονές!
Θυμίζουμε, όπως έχει αναφέρει η EurActiv.gr, ότι η απλοποίηση διαδικασιών και η μείωση της γραφειοκρατίας για το νέο ΕΣΠΑ αποτελεί σημαντικό στοιχείο των ευρωπαϊκών πολιτικών και μία από τις πρώτες κατευθύνσεις που υιοθετήθηκε στις Βρυξέλλες για την νέα προγραμματική περίοδο, από το 2018 ακόμη.
Παλαιά προβλήματα με νέες λύσεις, διαδικασίες και δράσεις στο νέο ΕΣΠΑ
Πού απέδωσε όμως ο Γιάννης Τσακίρης όλα αυτά που περιέγραψε; Κάθε φορά «δυστυχώς, ως γνήσιοι Έλληνες, βάζαμε κάτι παραπάνω σε κάθε προγραμματική περίοδο, γιατί όλοι θέλαμε να πούμε κάτι παραπάνω, όλοι θέλαμε να έχουμε μια υπογραφή, η Α-Β-Γ υπηρεσία, και έχουμε καταλήξει να κάνουμε αυτό το τέρας που είναι το ΕΣΠΑ» σημείωσε χαρακτηριστικά, προαναγγέλλοντας σαρωτικές αλλαγές.
Το ΕΣΠΑ, όμως, τόνισε είναι ένα εργαλείο και παρόλα αυτά – να τα λέμε και αυτά – έχει δώσει και έχει προσφέρει στην Ελληνική Οικονομία, με πολύ σημαντικό πρόσφατο παράδειγμα όλα τα προϊόντα ρευστότητας των επιχειρήσεων που θεσμοθετήθηκαν και έτρεξαν επί κορωνοϊού. «Δεν θα τα είχαμε χωρίς το ΕΣΠΑ» σημείωσε χαρακτηριστικά ο Γιάννης Τσακίρης.
Και όσον αφορά νέες δράσει και εργαλεία για επιχειρήσεις σημείωσε ότι «σχεδιάζουμε με την Αναπτυξιακή Τράπεζα να δημιουργήσουμε ένα προϊόν ώστε να εγγυόμαστε τις εγγυητικές επιστολές. Φανταστείτε πού φτάσαμε… Αλλά θα βγει και αυτό και θα βοηθήσει τον επιχειρηματία, πιστεύω, να κάνει πιο γρήγορα την επένδυσή του».
Ο Γιάννης Τσακίρης τόνισε με έμφαση ότι «έχουμε μπροστά το καινούργιο ΕΣΠΑ και το Ταμείο Ανάκαμψης, θα προσπαθήσουμε να κάνουμε μόνιμους εγγυοδοτικούς μηχανισμούς για μικρομεσαίες επιχειρήσεις, όπως υπάρχουν σε κάθε ευρωπαϊκή χώρα».
Νέο ΕΣΠΑ με νέα ψηφιακά εργαλεία
Ο Γιάννης Τσακίρης προανήγγειλε ότι το νέο ΕΣΠΑ θα είναι πολύ πιο ψηφιακό στη διαχείρισή του, επιβεβαιώνοντας και εδώ ότι θα υπάρξουν θεσμικές αλλαγές ουσίας. «Η διαδικασία θα είναι ψηφιοποιημένη. Μαζί με το νέο ΕΣΠΑ θα γίνει και ένα καινούργιο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα (ΟΠΣ) του ΕΣΠΑ».
