Μπορεί στην Ελλάδα να μην ήμασταν τόσο εξοικειωμένοι με τις ηλεκτρονικές αγορές, ωστόσο από την έναρξη της πανδημίας έχουν αυξηθεί κατακόρυφα οι πωλήσεις μέσω διαδικτύου με αποτέλεσμα να έχει σημειωθεί και τεράστια αύξηση στις περιπτώσεις εξαπάτησης καταναλωτών. Αν και πολλοί πιστεύουν ότι “είναι προσεκτικοί” και ότι συνήθως “την πατάνε όσοι δεν είναι εξοικειωμένοι με τους υπολογιστές”, στην πραγματικότητα η απάτη δεν κάνει διακρίσεις ακριβώς επειδή ποντάρει σε τεχνάσματα που πολύ συχνά είναι αρκετά ικανά να ξεγελάσουν και τον πιο έμπειρο καταναλωτή.
Όπως δήλωσε μιλώντας στο Capital.gr ο Συνήγορος του Καταναλωτή, Λευτέρης Ζαγορίτης, το 2020 καταγράφηκε σημαντική αύξηση με απάτες σε e-shop. Σύμφωνα με τον ίδιο, πολλά ηλεκτρονικά καταστήματα έκλεισαν χωρίς ποτέ να στείλουν τις παραγγελίες στους καταναλωτές ή έστειλαν κάποιο προϊόν απομίμησης. Τα περισσότερα κρούσματα εντοπίστηκαν σε ηλεκτρονικά καταστήματα με ηλεκτρονικές συσκευές, όπως κινητά τηλέφωνα και υπολογιστές.
“Ο κόσμος προσπαθούσε να επικοινωνήσει με την εταιρεία, δεν απαντούσαν σε μέιλ, ούτε σε τηλέφωνα, ήταν κλειστά τα καταστήματα και τέλος οι καταναλωτές υπέβαλαν αναφορά στον Συνήγορο. Εμείς όταν διαπιστώνουμε ότι υπήρχαν ενδείξεις απάτης, προχωρούμε σε τρεις κινήσεις: Αρχικά στέλνουμε μια σύσταση προκειμένου εντός 10 ημερών να απαντήσει η εταιρεία. Στη συνέχεια, καταθέτουμε έγγραφο στη Γενική Γραμματεία Εμπορίου επισυνάπτοντας τον κατάλογο των υποθέσεων και το ύψος των χρημάτων που αφορά για να επιβληθεί πρόστιμο. Τέλος, κάνουμε ανακοίνωση διάπραξης τυχόν αξιόποινης πράξης (για απάτη και υπεξαίρεση)”, αναφέρει ο κ. Ζαγορίτης.
Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι οι αναφορές/καταγγελίες που αφορούν το ηλεκτρονικό εμπόριο αποτελούν το 25% του συνολικού αριθμού υποθέσεων που διαχειρίζεται ο Συνήγορος του Καταναλωτή. Το 2020 ξεπέρασαν τις 3.000. Δηλαδή ήταν υπερδιπλάσιες σε σχέση με το 2019 που ήταν 1.396.
Οι απάτες όμως δεν εντοπίζονται μόνο στα e-shops. Με βάση τα στοιχεία που δημοσίευσε η Τράπεζα της Ελλάδος στην Έκθεση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας πριν λίγες μέρες, στο πρώτο εξάμηνο του 2020, τα περιστατικά απάτης στις συναλλαγές με κάρτες πληρωμών ανήλθαν σε 157.691 από 125.349 περιστατικά που καταγράφηκαν το β’ εξάμηνο του 2019. Από την ανάλυση της απάτης ανά δίαυλο συναλλαγής με κάρτες πληρωμών, όπως α) συ- ναλλαγές σε τερματικά ΑΤΜ, β) πληρωμές σε τερματικά POS και γ) εξ αποστάσεως συ- ναλλαγές χωρίς την φυσική παρουσία της κάρτας (card not present – CNP), προκύπτει πως το υψηλότερο ποσοστό της απάτης εκδηλώνεται στον εξ αποστάσεως δίαυλο διενέργειας συναλλαγών και ειδικότερα στις συναλλαγές μέσω διαδικτύου.
Τα παραπλανητικά σάιτ των Dr Martens
Αυτή τη στιγμή, όχι ένα αλλά πέντε διαφορετικά σάιτ στο διαδίκτυο διαφημίζουν τη μάρκα Dr Martens, τα παπούτσια δηλαδή που έκαναν θραύση τη δεκαετία του ‘80 όχι μόνο στην πανκ σκηνή της Βρετανίας αλλά και σε μεγάλα κομμάτια της ευρωπαϊκής και αμερικάνικης νεολαίας. Πρόκειται για μια εταιρεία της οποίας η χρηματιστηριακή αξία αποτιμάται στα 5,08 δισ. δολάρια. Πριν λίγες μέρες η Dr. Martens προχώρησε σε αρχική δημόσια προσφορά στο χρηματιστήριο του Λονδίνου συγκεντρώνοντας αρκετό επενδυτικό ενδιαφέρον.
Στη συγκεκριμένη μορφή απάτης γίνεται αντιγραφή ενός σάιτ ευρωπαϊκής εταιρείας, χρησιμοποιώντας αθέμιτες και παραπλανητικές εμπορικές πρακτικές. Για παράδειγμα, εκπτώσεις έως και 60%. Έτσι λοιπόν, οι ελπίδες του καταναλωτή για μια εξαιρετικά συμφέρουσα αγορά αρχίζουν να εξανεμίζονται όταν αντιλαμβάνεται μια σειρά από “καμπανάκια” στα οποία έχει αναφερθεί και ο Συνήγορος:
Τα καταστήματα δεν διαθέτουν φυσική έδρα. Δεν αναγράφεται πουθενά η επωνυμία της εταιρείας ούτε κάποιο στοιχείο επικοινωνίας συμπεριλαμβανομένης ταχυδρομικής διεύθυνσης. Στα εν λόγω σάιτ υπάρχει μόνο μια φόρμα επικοινωνίας στην οποία στείλαμε αίτημα για περισσότερες πληροφορίες αλλά μέχρι τη δημοσίευση του παρόντος άρθρου δεν έχει απαντηθεί.
Όπως λέει ο κ. Ζαγορίτης “πρόκειται ξεκάθαρα για απάτη, προφανώς η ευρωπαϊκή εταιρεία δεν έχει καμία σχέση με αυτές τις ιστοσελίδες οι οποίες είναι και με κακότεχνο τρόπο στημένες. Αρμόδια υπηρεσία για το περιστατικό είναι η Διεύθυνση Ηλεκτρονικού Εγκλήματος της Ελληνικής Αστυνομίας”.
Ο Συνήγορος του Καταναλωτή εφιστά την προσοχή στους καταναλωτές καλώντας τους “να μην πείθονται από τις υπερβολικά δελεαστικές τιμές των προϊόντων σε σχέση με τον ανταγωνισμό ή, εν πάση περιπτώσει, αυτό να μην είναι το μοναδικό κριτήριο για την πραγματοποίηση των αγορών τους”.
Επίσης, σε πολλά σημεία είναι αρκετά προφανής η αυτόματη μετάφραση, ενώ ένα ακόμα στοιχείο που αποτελεί ύποπτη ένδειξη είναι η απουσία επιλογής για πληρωμή με αντικαταβολή:
Την αντιπροσώπευση της συγκεκριμένης μάρκας παπουτσιών στην Ελλάδα έχει ο ομιλος Fais. Σε επικοινωνία του Capital.gr με τον όμιλο, ενημερωθήκαμε πως τα συγκεκριμένα παπούτσια πωλούνται επισήμως στα καταστήματα Χαραλά και Καλογήρου καθώς και σε επιλεγμένα καταστήματα.
Πηγή: capital.gr