ΑΡΘΡΟ
Της Μυρτώς Σαμαρά – Οικονόμου
Αναπλ. Καθηγήτρια Ψυχιατρικής
Το όραμα μιας δίκαιης, μιας συμπεριληπτικής κοινωνίας στηρίζεται στην ισότιμη πρόσβαση όλων σε αξιοπρεπείς υπηρεσίες υγείας.
Δυστυχώς σήμερα το ΕΣΥ πεθαίνει – κυριολεκτικά.
Αδυνατεί να αντιμετωπίσει τις αυξημένες απαιτήσεις και τις σύγχρονες προκλήσεις λόγω υποστελέχωσης, υποχρηματοδότησης και κακοδιοίκησης·αλλά, και όποτε ανευρίσκονται πόροι, όπως στη μετά-covid εποχή, τα πράγματα με έναν μαγικό τρόπο και πάλι έχουν στραβώσει λόγω της προκλητικά ανορθολογικής κατανομής.
Το προφανές αποτέλεσμα: οι παρεχόμενες υπηρεσίες είναι χαμηλής ποιότητας.
Το κοινωνικό αποτύπωμα: οι ανισότητες διευρύνονται.
Αυτή τη στιγμή το ΕΣΥ χαρακτηρίζεται από:
(1) κενές θέσεις σε κρίσιμες ειδικότητες,
(2) εξευτελιστικές αμοιβές,
(3) απουσία αποτελεσματικής Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας,
(4) γήρανση των υφιστάμενων υποδομών, μαζί με έλλειψη σύγχρονων μονάδων περίθαλψης,
(5) περιορισμένη χρήση νέων τεχνολογιών,
(6) απουσία μηχανισμών αξιολόγησης και ελέγχου ποιότητας των υπηρεσιών, και
(7) «προώθηση» της ιατρικής παραοικονομίας.
Είναι σαφές ότι η μεταρρύθμιση του συστήματος υγείας της χώρας μας οφείλει να είναι εθνική προτεραιότητα για κάθε δημοκρατικό κόμμα.
Το ΠΑΣΟΚ ίδρυσε το ΕΣΥ, βάζοντας στο επίκεντρο τον άνθρωπο, γιατί μόνον αυτός πρέπει να είναι η προτεραιότητα. 40 χρόνια μετά, όμως, τα πράγματα τόσο για τον άνθρωπο όσο και για την υγεία είναι μόνο χειρότερα.
Είναι δύσκολο κάποιος να καταλάβει, πόσω μάλλον να εξηγήσει, γιατί παραμένει το τρέχον συγκεντρωτικό και αναχρονιστικό μοντέλο διοίκησης των υγειονομικών μονάδων, στον πυρήνα των οποίων βρίσκονται κομματικές επιλογές αποτυχημένων πολιτευτών, με εμφανείς ανεπάρκειες στους ρόλους που αναλαμβάνουν. Μάλλον, λάθος το καταλαβαίνει και το εξηγεί για τους λόγους που μόλις σημειώθηκαν:
Μια βαθιά μικροκομματική σε επιλογές και περιεχόμενο πολιτική υγείας που παραβλέπει κάθε συνταγματική υποχρέωση του κράτους απέναντι στους πολίτες του. Ούτε διοικητική συνέχεια ούτε εθνικός μακροχρόνιος προγραμματισμός, ανεξαρτήτως κυβέρνησης, προσώπων και πολιτικών επιλογών. Επιπολαιότητα; Αδιαφορία; Άλλες προτεραιότητες; Όλα τα παραπάνω; Πάντως, σίγουρα, όλα λάθος.
Για αυτό και είμαι πεπεισμένη ότι οι πολιτικές επιλογές της σημερινής κυβέρνησης στα θέματα της υγείας, είναι καταστροφικές, μιας και μέσα από αυτή τη διαδικασίας τεχνητής υποβάθμισης, στο τέλος φαίνεται ότι οι κυρίες και οι κύριοι της κυβέρνησης επιδιώκουν την πλήρη ιδιωτικοποίηση της δημόσιας υγείας, με τον αδιακήρυκτα προφανή σκοπό κάθε πολίτης να λαμβάνει υπηρεσίες υγείας «αντίστοιχες» της οικονομικής του δυνατότητας:
«Έχεις λεφτά; Κάτσε να σε δούμε και έχεις τη δυνατότητα να θεραπευτείς. Δεν έχεις τόσα λεφτά; Θα χρειαστεί να βάλει και η θεία παρέμβαση το χέρι της».
Και αυτές οι προβλέψεις και οι εκτιμήσεις, πάντως, πάλι γίνονται υπό αίρεση και με επιφυλάξεις, γιατί, ας μην γελιόμαστε, όταν οι παραπάνω νοοτροπίες κυριαρχούν, ο γιαλός στραβώνει για όλους.
Η υγεία είναι το πιο πολύτιμο αγαθό. Είναι «ο πρώτος πλούτος» αλλά θα είναι ανεπίτρεπτο να ταυτιστεί αυτή η προτροπή με μια λογική: ο έχων, έχει και υγιαίνει, ο μη έχων, ας προσέχει για να έχει για όσο αντέχει.
Υ.Γ. Ως καταγόμενη από τη Δράμα συμπαρίσταμαι στις κινητοποιήσεις της τοπικής κοινωνίας για την επίλυση των προβλημάτων του Νοσοκομείου και του ΕΣΥ γενικότερα.
